Jain Dharm Prakash 1963 Pustak 079 Ank 06 07

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 5

શ્રી વર્ધમાન –મહાવીર
ચી જાય છે અને ફેરફર કી ર્યા કરે છે. એ પોતાનું મેળવનાર કેવા હોય તે પણ જરા વિગતવાર જણાશું છે ? તે કેડ છે ? આ દેહને અને ગેહને વવા કૃપા કરો.” સ બંધ કેટલો અને શા માટે છે? એ સમજતો
ગુર મહારાજનો વાણી પ્રવાહ તો ચાલુ જ નથી અને માત્ર મેહની અસર તળે ધસડાયા કરે
હતો, પણ નંદન રાજાના અને એમના મનમાં છે, એ ધન-સંપત્તિ છોકરાં સ્ત્રી સશસ બંધીના
વધારે પ્રેરણા મળી. તેણે ઉપદેરા ધારા આગળ વ્યામોહમાં પડી જાય છે અને ઘરને ઘરનાંધર માને
ચલાવી, “મોહ રાજા પોતાનું રાજ્ય વિધ્ય અને છે, એક હાથ જમીન માટે ઝાટકે આવે છે અને
કપાય દ્વારા ચલાવે છે. રાગ દેપ એના પુત્રે છે. મેહ-મમતા અને મદમાં ચકચૂર થઇ દારૂ પીધેલની
રાગના પુત્ર ઈદ્રિયના વિપ છે. રાગના ઉપર માસ્ક વર્તે છે. ખરી રીતે પોતાના વતન ઉપર કે
સામ્રાજ્ય મેળવવું વધારે આકરું પડે છે, પણ કે પોતાના ગમનાગમન પર એને કાબૂ ઊઠી જાય
કઈ વાર દે પણ ભારે વિઘાતક નીકળી પડે છે. છે, છતાં દારુના શેમાફક મેહની અસર તળે એ
બાકી ફોધ માન માયા લાભ તેમ જ હાય રતિ પિતાને પ્રવીણ માને છે, પોતાના વ્યહારને કર્તવ્ય
ભય અને વિષયપ્રીતિ પ્રાણીને સંસાર તરફ ખેંચે માને છે, પોતાના મંતવ્યને પ્રમાણિત ગણે છે અને
છે. આ હકીકત સમજી જનાર રાગ દેપ પર વિજય સ સામે માં ચકચૂર થઈ ગાંડાની માફક અસ્તવ્યસ્ત મેળવવા સારું ત્યાગ ધર્મ આદરે છે, એ રાગ થઇ બેટી દોડાદોડ કરી મૂકે છે,
દેવનાં કારણો કુટુંબ પરિવાર ઘરબાર વેપાર ધંધા આવા ઘેલા થઈ પડેલા વિષયાસક્ત સંસારમાં અને સગપણ સંબંધને રખેના સાચા સ્વરૂપે સમજી કઈ કઈ પ્રાણી વિચારવાનું પણ નીકળી આવે છે, જાય છે અને એનાથી દૂર થવાના કામમાં લાગી એને આ સર્વ તોફાને ધમાલે વ્યવસાય અને તે જાય છે. સાધુ જનનાં ત્યાગની પાછળ આવા જ ગેટાળાને ઉકેલ શોધવાનું મન થાય છે અને એ ઇતિહાસ અને આવી જ વિચારણા બહુધા હોય છે. - ત્યારે આખા સંસાર વિસ્તારને વિચાર કરે છે “ એમાં એક વાત ખાસ વિચારવા લાયક છે ત્યારે એને ભારે આંચકા આવે છે અને એ સર્વ
અને તે એ છે કે કેટલું ક વાર મેટાં શેકીઆ કે વ્યોમેહની પાછળ કામ કરતા પરભાવને પછાને
વેપારી જેટલી સહેલાઈથી સંસારને ફગળી શકે છે છે અને આખા જીવનને સુધારી પોતાની આખી
તેટલી સરળતાથી સાધારણ માણસ સંસારને મેહ દિશા બદલી નાખે છે. એવા જીવનને પૃથકકરણ કરી
હાડી નથી શકતે. કેટલીક વાર ચક્રવર્તીને રાજ્ય છોડી સમજનાર વપરને ખ્યાલ કરનારા પ્રાણી અપ
દીક્ષા લેતાં જશે અને તેને ત્યાગ એવો આદર્શ સંખ્યામાં હોય છે, પણ હોય છે. જીર, અને એનાં
જણશે કે એ છોડી દીધા પછી રાજમહેલ કે મનરાય પણ અનેરા પ્રકારનાં હૈય છે. એવા પ્રાણી
સમૃદ્ધિ કે દાસદાસી પનીઓ કે સંતતિ તરફ નજર આખા જીવનની પાછળ કામ કરતાં અંતરતરને
પણ નહિ કરે, જ્યારે એક ભિખારી પોતાની પાસે એનાખે છે, મેહ રાજાના આખા પરિવારને જાણી
ભીખ માંગવાનું ઠીકરું હોય કે એક નાના ખેડૂત લે છે અને વિષય કરાયને પરિચય અભ્યાસક રીતે
પિતાની પાસે બે વીઘા જમીન હોય તેને છોડતાં કરી એનાથી દૂર રહેવા પ્રયત્ન કરે છે અને એ રીતે
આંચકે ખાય છે, છોડીને દુર્બાનમાં પડી જાય છે જીવનને સફળ કરે છે.”
અને છેડતાં છતાં ગેટ વાળે છે. અંતે જ્યારે એત્ર ગુરુ મહારાજ જરા વિખ્યા, એટલે નંદને કાળકાકાને સપાટ વાગે ત્યારે તે બધું અહીં રાજાએ સવાલ કર્યો કે મહારાજ ! આપે મેહને મૂકીને ચાલ્યા જવું પડે છે, પણ પિતાના સ્વાધીન મહિમા આટલા બધે બનાવે, તો તેના પર વિજય પણુમાં વિચારણાપૂર્વક નાનું સરખે ત્યાગ કરતાં