________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩૦૦
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
[ શ્રાવણ
જૂઠું ખેલનારી વધારે આકરા અને મેટા ચંડાળ છે, ( સ્વપરને ) ભયંકર પાપી છે, અનેક ( યાતનાને ભાજન થવા યેાગ્ય અજ્ઞાની છે, અવિચારક છે, નીચ છે, અધમ છે, પાપી છે, આત્મવૈરી છે શ્નને અનંત ભવભ્રમણુ કરનાર સુદ્ર ભવાભિનંદી પ્રાણી છે.
સાચું ખેલનારને કાં સંભાળવું પડતુ નથી, સાદી સીધી સરળ વાત કરી નાખવાની અને મેલીને વાત વિસારી સૂવાની હોય છે; જ્યારે ા ખેાલનારને ખેલતી વખતે વાત ગાઠવવી પડે છે, ખેલેલ વાતને સાચી કરવા અનેક પાટિયાં ગાઠવવાં પડે છે, ત્યાર પછીના કાઇ પણ સવાલ જવાબમાં પેાતાને પકડાઇ જવાની ચિંતા રહે છે, અગત્યની બાબતમાં પેાતાની ઉપર કામ ચાલવાનો ભય રહે છે, પકડાઇ જતાં કે સન્ન થતાં એઆારુ થવાના પ્રસંગ પ્રાપ્ત થાય છે, ત્યારે સીધું સાચુ* ખેલનારને આમાંની કોઇ બાબત કરવાની રહેતી નથી, વાતને સાચી કરવાના પ્રયત્ન, દેખાવ, ઢોંગ કે દંભ કરવા પડતા નથી અને ખેલ્યા પછી પાતે લીધેલ સ્થાન કાયમ કરવા માટે પસ્તાવેા કરવા પડતા નથી. એકજૂટું મેલવા માટે તેની આગળ અને પાછળ કેટલી ગાઠવા કરવી પડે છે, કેટલાં પાર્ટિમાં ગોઠવવાં પડે છે અને છતાં ઉધાડા પડી જવાના કેટલા ભયા રહે છે તેના વિચાર કરવામાં આવે તે માત`ગી કરતાં પશુ જૂઠું ખેલનાર વધારે નીચ છે એ વાતના સાક્ષાત્કાર થઈ આવે તેમ છે. શારીરિક સંબધે અથવા જન્મે નીચ કે હલકા કુળમાં જન્મ લેવા એ એક વાત છે અને મનમાં ગાઠવણા કરી ધરાદાપૂર્વક અસત્ય ખેલવું અને તેને સાચું કરવા આગ્રહ રાખી તેને અંગે હારબંધ ખાટા પ્રસંગો ઊભા કરવા એ તદ્દન જુદી વાત છે. પ્રથમ વાતમાં જીવ ખીલકુલ પરાધીન છે, જ્યારે વન, સ્વચ્છતા, ચારિત્ર, પરિશીલન અને ભાષાની વિશુદ્ધિ વિગેરે પેાતાના કબજાની વાત છે અને સ્વાધીન બાબત હાઇ ચીવટ રાખવાથી સાચે માગે ઉતારી શકાય તેવી છે.
અસત્ય અનેક પ્રકારે ખેલાય છે. ખરી રીતે તે કાઇપણ પ્રકારનું અસત્ય ખેલવું તે જૈન નામને છાજતું નથી, પરન્તુ જો સર્વથા પ્રકારે અસત્ય ખેલવાનું તજી ન શકે તેા ખાસ કરીને નીચેની પાંચ બાબતેમાં તે। જૈન તરીકે ઓળખાતા મનુષ્યે અસત્ય ન જ એલવુ જોઇએ. આ ઉપરથી બીજા અસત્ય ખેલવાની છૂટ છે. તેમ ન સમજવુ, જે દેશિવરિત મનુષ્યને આગળ વધવું છે, સર્વાંવિતિપણું” પ્રાપ્ત કરવુ છે તેણે તે। જેમ બને તેમ આ બાબતમાં વધારે સાવધાન રહેવુ.
કાઇ કન્યાના વેશવાળ વખતે તેને તદ્દન કાળી, કજીઆળી, તાફાની, અભણુ અને કદરૂપી હોય છતાં તમારે ઘેર આવશે ત્યારે દૂધ ઘી ખાઇ ધરતે શાભાવશે એમ કહેવું, એના માબાપ તિતાલી કુજીઆળા અને ગામના ઉતાર હાય છતાં અસલ ખાનદાનમાંથી ઊતરી આવેલા છે એમ કહેવું, તદ્દન અલણુ હાય છતાં તમારે ઘેર આવી ભણીને પાવરધી થઇ ધરકામ - ઉપાડી લેશે અને કુટુંબનું ર ંજન કરશે-આવાં જુઠાાંતે (૧) કન્યાલિક કહેવામાં આવે છે,
જે ગાય વિશેષ દૂધ ન આપતી હોય, જેના દૂધમાં મીઠાશ ન હાય, સામાને ધીકે ચડાવતી હાય તે ગાયને પ્રશસવી, તેમજ તાફાની અડીયલ ઘેાડાને શિવાજીના સંસ્કૃત ઘેાડા સાથે સરખાવવા, શેરખશેર દૂધ આપનાર ભેંસને ભાખડી ભેંસ કહી વર્ણવવી—આવા જનાવર સંબધી અસત્યેાને ( ૨ ) ગાઅલિક કહેવામાં આવે છે.
For Private And Personal Use Only
