________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩૧૬
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
[ શ્રાવણ
એ આખું ભાવી ફેરવી શકે છે, પણ પમાં પછી ઊભા થવાની તદબીર સમજવા ગ્ય છે, જે પછી પછી ગોટે ચઢી ગયા તો વાંસામાં વધારે પ્રહારો પડે છે અને પછી ઊંચા આવવું મુશ્કેલ થાય છે; માટે આવતા દિવસને ઓળખે અને જરા પણ ગાફેલ ન રહે. અંતે સર્વ સારાં વાનાં થશે એવી ધીરજ રાખે.
The longest night ends in dawn, but don't fall asleep just at day-break. “જીવનની મોટામાં મોટી ચીજે સમજવામાં તદ્દન સાદી અને સહેલી હોય છે;
મૈત્રી, માયાળુપણું, પ્રતિષ્ઠા, સ્વદેશપ્રેમ, સહાનુભૂતિ– બચ્ચાં પણ એ સમજે અને સ્વીકારે તેવી વાત છે,
જ્યારે પુખ્ત વયના માણસે એનું મૂલ્ય મૂલવતા નથી. ઘણી વખત “ચારિત્ર' “સદન' ને સદગુણો' એવા મોટા શબ્દ વાંચી સામાન્ય પ્રાકૃત જન મૂંઝવણમાં પડી જાય છે, પણ એમાંની લગભગ સર્વ વાતે તદ્દન સાદી, સમજણમાં ઊતરે તેવી, અને આપણુ દરેજના અનુભવને વિષય જ હોય છે. એમાં તસ્દી પણ પડતી નથી અને એને અંગે મોટી યોજનાઓ પણ કરવી પડતી નથી. ગમે તે સ્થિતિને માણસ એને જાણી માણી શકે છે. થોડા સાદા દાખલો લઈએ –
આપણું સ્નેહી-દોસ્તદાર હોય તેને વફાદાર રહેવું, તેની પાસે સુખદુ:ખની વાત કરવી, તેની આફતમાં સહાય કરવી અને તેની મિત્રતા જાળવી રાખવી. આપણે જેના સંબંધમાં આવ્યા હોઈએ તેને મિઠાશથી બેલાવવા, તે ઘરે આવે તો તેને સત્કાર કરે, તે નોકર હોય તે તેના ઉપર રાફ ન કરે, તે વડીલ હોય તે તેને પડતો બોલ ઉપાડી લેવો, તે ધરાક હોય છે તે આપણે ત્યાંથી ખરીદેલા માલમાં બે પૈસા પેદા કેમ કરે એવી બુદ્ધિ રાખવી, સમાજમાં આપણે સ્થાન મેળવ્યું હોય તેને ન શોભે એવું કામ ન કરવું, ચેરી, લબાડી કે દોંગાઈ ન કરવી, જૂઠું ન બોલવું, ચાડીચૂગલી ન કરવી, પારકી નિદા ન કરવી, કેઇના ઉપર ખાટું દેવા પણ ન કરવું અને એમ કરીને આપણી આબરૂ જાળવી રાખવી, હોય તેમાં વધારો કરવા અને કોઈપણ કામથી તેમાં ઘટાડો તે ન જ થાય તેની , ચીવટ રાખવી. જે દેશના અન્નપાણીથી આપણે ઉછર્યા છીએ તેની તરફ વફાદાર રહેવું, એ દેશના ઉત્કર્ષમાં ભાગ લેવા, એના પુત્રોની પ્રગતિમાં મદદ કરવી અને એને અડીભડીને પ્રસંગ આવે ત્યારે એના બચાવમાં ઊભું રહેવું અને પિતાની શક્તિ કે સગવડ પ્રમાણે એના ગૌરવમાં વધારો કર. દીન દુઃખીને જોઈ એને મદદ કરવી, મદદ ન કરી શકાય તે તેને મીઠે શબ્દ કહે, તેને દિલાસો આપ, વગેરે.
આવી આવી સાદી વાત છે. આવી વાતે તે બચ્ચાં એટલે સરલ મનવાળા મનુષ્યો પણુ સમજે અને બારીક નજરે જોઈએ તે એનામાં એ ગુણ હોય જ છે, પ્રૌઢ વયના કે જેઓ સંસારના કાવાદાવામાં રક્ત બનેલા છે તેવા માણસે ગેટ વાળે, પણ બચુ તો આ સાદી વાત સ્વાભાવિક રીતે સમજે અને તે પ્રમાણે વર્તે. આ સર્વેને
For Private And Personal Use Only
