________________
૩૮૮
શ્રી જૈન ધમ પ્રકાશ
[દાલ્ગુન
કે મેાક્ષ છે. સ ંશય નષ્ટ થતાં તેમણે પેાતાના ત્રણ સેા શિષ્યા સાથે તે જ વખતે પ્રભુ મહાવીર દેવની પાસે ૧૬ વર્ષની ઉંમરે દીક્ષા લીધી અને ગણધરપદ પામ્યા. ૮ વર્ષ છદ્મસ્થપણામાં રહી, ૨૪ વર્ષની ઉંમર વીત્યા બાદ ૨૫મા વર્ષની શરૂઆતમાં તેઓ કેવલજ્ઞાન પામ્યા. ૧૬ વર્ષ સુધી કેવલીપણે વિચરી સર્વોયુ ૪૦ વર્ષ પૂર્ણ કરી પ્રભુની હયાતિમાં તે સંપૂર્ણ આત્મરમણુતા ગુણથી ભરેલ મેાક્ષપદને પામ્યા.
X
*
X
આવી રીતે ગૌતમ ગોત્રના શ્રી ઇન્દ્રભૂતિથી માંડીને પ્રભાસ પંડિત પર્યંત અગિયારે જણાએ પેાતાના ચુમ્માલીસ સા શિષ્યા સાથે પ્રભુ શ્રીમહાવીરદેવની પાસે દીક્ષા લીધી. તે મુખ્ય અગિયાર મુનિવરાએ ઉત્પાદ, વ્યય અને ધ્રૌવ્ય—એટલે દરેક પદાર્થો ઉત્પન્ન થાય છે, નાશ પામે છે અને દ્રવ્યરૂપે નિત્ય છે, એ પ્રમાણે પ્રભુ પાસેથી ત્રિપદીનું સ્વરૂપ જાણી ચૌદ પૂર્વ સહિત દ્વાદશાંગીની રચના કરી અને પ્રભુએ તેમને ગણધરપદે સ્થાપ્યા. આ રીતે તેમણે દ્વાદશાંગીની રચના કર્યા બાદ પ્રભુ મહાવીરદેવ તેમને તીર્થની અનુજ્ઞા કરે છે, તે વખતે શક્રેન્દ્ર દિવ્ય ચૂર્ણાના ભરેલા વજામય દિવ્ય થાળ લઈને પ્રભુની પાસે ઊભા રહે છે. ત્યારપછી પ્રભુ રત્નમય સિંહાસનથી ઊઠીને ચૂર્ણની સંપૂર્ણ મુષ્ટિ ભરે છે. તે વખતે ગૌતમ વિગેરે અગિયારે ગણધરા માથું જરા નીચું રાખીને અનુક્રમે પ્રભુની પાસે ઊભા રહે છે, અને દેવા વાજિત્રના ધ્વનિ, ગાયન વિગેરે બંધ કરી મૌન રહ્યા છતા સ્વસ્થ ચિત્તે સાંભળે છે. પછી પરમાત્મા શ્રી મહાવીરદેવ કહે છે કે— ગાતમને દ્રવ્ય, ગુણુ અને પર્યાયવડે તીથની અનુજ્ઞા આપું છું.” એમ કહી, પ્રભુએ પ્રથમ શ્રી ગૌતમસ્વામીના મસ્તૃક ઉપર ચણુ નાખ્યું, પછી અનુક્રમે નામ સાથે ઉપરના પાઠ મેલીને ખીજાએના મસ્તક ઉપર પ્રભુ ચૂણું નાંખે છે, એટલે દેવાએ પણ હર્ષિત થઇ તે અગિયારે ગણધરાની ઉપર ચૂર્ણ, પુષ્પ અને સુગ ધી પદાર્થની વૃષ્ટિ કરી. ત્યારપછી પ્રભુ શ્રી મહાવીરદેવે શ્રી સુધર્માસ્વામીને સુનિ સમુદાયમાં અગ્રેસર સ્થાપી તેમને શ્રમણુગણુની અનુજ્ઞા આપી કારણ કે તે દી આયુષ્યને ધારણ કરનાર હતા. વિશેષ મીના શ્રીવિશેષાવશ્યકાદિ ગ્ર ંથામાંથી જાણવી.
66
ભવ્યજીવા અપૂર્વ તત્ત્વજ્ઞાનથી ભરેલી આ ગણુધરકલ્પલતાને યથાર્થ સમજીને વિભાવદશાને દૂર કરે, નિજગુણુરમણુતામાં આગળ વધીને પરમાનંદમય મુક્તિના સુખ પામે. આ અંતિમ ભાવના જણાવીને આ શ્રી ગણધર કલ્પલતા પૂર્ણ કરું છું.
પરમાપ
તપાગચ્છાધિપતિ-શાસનસમ્રાટ્-સૂરિચકચક્રવૃત્તિ-જગદ્ગુરુ-પૂજ્યપાદકારી-આચાર્ય વર્ય શ્રીવિજયનેમિસૂરીશ્વર ચરણકિકરવિને યાણુ વિજયપદ્મસૂરિએ અમદાવાદમાં વિ. સં. ૧૯૯૮ના ફાગણ શુદિ પાંચમે આ શ્રી ગણધરકલ્પલતાની રચના કરી.
