________________
૩૯૪ શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
[ ફાલ્ગન ન ઈચ્છે તો એ લક્ષમી શા કામની છે? પુત્ર વિના મારી જિંદગી પણ શા કામની છે? મેં તો એની આશામાં ને આશામાં આટલી જિંદગી કાઢી છે. હવે એ જેમ કહે તેમ કરવું એ જ ચગ્ય છે. ભૂલ્યા ત્યાંથી ફરીથી ગણવામાં જ સાર છે, શ્રેય છે ને તેમાં જ કલ્યાણ છે.”
આમ વિચારી તેણે પિતાના પ્રિય પુત્ર પદ્રકુમારને કહ્યું કે-“તે કહી તે બધી વાત મને સાચી લાગી છે. આજ સુધીની કૃતિને આજે મને પસ્તાવો * થાય છે, તો હવે તું કહે તેમ કરવા હું તૈયાર છું. મારે માટે તારે ખેદ ન કર. મારે કરવા જેવો માર્ગ તું બતાવ કે જેથી મારી પાછલી જિંદગી સુધરે.”
પકુમારે કહ્યું કે જે તમને ખરેખર પસ્તા થયા હોય તો પ્રથમ તો અત્યારે જેની જેની પાસે લેણું હોય તે બધું તેને બોલાવીને તેમની રૂબરૂમાં માંડી વાળો. આપે તેનું ઘણું ખાધું છે. તદુપરાંત જેને ખપ હોય તેને વગર વ્યાજે ધીરે અને તેને અન્ન વસ્ત્ર પૂરા પાડી તેને ને તેની સંતતિને આશીર્વાદ ૯. જુઓ ! એમ કરવાથી તમારે આત્મા કેટલા પ્રસન્ન થાય છે? અને લોકમાં પણ તમારી કેટલી સાચી વાહ વાહ બોલાય છે?”
કાળુભાઈ શેઠે પુત્રના કહેવા પ્રમાણે તરત જ એ કામ કરવા માંડયું. લેકે તો આશ્ચર્ય પામી ગયા કે આ કાળુભાઈ શેઠ એકાએક બદલાઈ કેમ ગયા! પછી તે અન્નવસની ઈચ્છાવાળા તેની પાસે આવવા લાગ્યા. શેઠ તેને યથાયોગ્ય મદદ કરવા લાગ્યા. આમ થવાથી પાપની કમાણ વડે પણ પુણ્ય ઉપાર્જન થવા માંડયું. આવા પુણ્યકાર્યથી તેની લક્ષ્મી તો ચારે બાજુથી ઊલટી વધવા માંડી અને પદ્રકુમાર પણ શાંતિથી ત્યાં રહ્યો. ગામના અનેક શ્રીમંતોને સાચો માર્ગ બતાવી તેણે તેમને સાચે માથે ચડાવ્યા, જેથી તે ગામની દશા પણ બદલાઈ ગઈ અને દરેક માણસ સાચા સુખનો અનુભવ કરવા લાગ્યો.
પત્રકમારે પરોપકારના તેમજ જનસેવાનાં કાર્યો કરવા માંડ્યાં. પ્રમાણિકપણે પાપ રહિત વ્યાપાર કરવા માંડ્યો. ગરીબ ઉપર તો તેની અનુકંપા ઉછળી રહી. ગામમાં પણ લોકો તેનું અનુકરણ કરવા લાગ્યા. ખેડૂતોની સ્થિતિ સુધરી ગઈ. તેઓ પૂરતો પ્રયાસ કરીને ધાન્ય ઉત્પન્ન કરવા લાગ્યા અને અન્ન વએ સુખી થયા. આ દષ્ટાંત અનુકરણીય છે. - જેને હિતશિક્ષા ગ્રહણ કરવી છે તેને માટે તો આવા અનેક દષ્ટાંતો છે. મારી ઈચ્છા અવકાશેઅવકાશે તેવા દ્રષ્ટાંત આપવાની છે. આશા છે કે તેને પર વાચકવર્ગ જરૂર ધ્યાન આપશે.
