________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જેન - કા.
ઝાક નાની છે, તે સામાન્ય કાર્ય માટે નથી; અથત અને પાદિનાખ અને લેગ વૈભવના વિલાસ માટે નથી, પણ તે દ્વારા તાદિથી નાના પ્રકારની Sા નિરો કરી રયા માનું શ્રેય કરવાનું છે. આપણું શરીરસંપત્તિના સનો ઉત્તમોત્તમ પદિક ખાદ્ય પદાર્થોદ્વાર નહિ, પણ સાદા અને નિયમિત આહાર વ્યવહારી પ્રાપ્ત કરવાનાં છે.
તજનો ! બીજા વિષયે પર આવતાં, વ્યવહારમાં પડતા રાખવી એ સનર છે. તેમાં ખામી રહી છે. સર્વે કાર્યોમાં વિદ્યા આવી ન એ ચોકસ છે. શુ વ્યવહાર શાથી પ્રાપ્ત થાય એ જાણવાની જીજ્ઞાસુને સારી વ્યવહારકુશળતા મેળવવા માટે આપણા શાસ્ત્રોમાં આપેલી શિક્ષા, દાખલા અને દલીલ પર લક્ષ આપવા કહેશું. નાના પ્રકારના અનિવાર્ય વ્યવહારોનો વિરોધ ન થાય, જીવન-નિવહુનાં ઉપાધિ ન આવે, આત્મોન્નતિમાં મને વચન અને કમની નિલેપનામાં જરાએ બાધ ન આવે. એવી રીતના વ્યવન્ડારને જ શુદ્ધ અપ્રતિબંધક વ્યવહાર ગણ જોઈએ. આપણા ઘણાંએક ભાઈ બહેનો આ વિષયમાં એવા અનુમાન ઉપર
રાય છે કે ઉપરોકત વ્યવડાર ફકત સાધુઓથી જ સાધી શકાય તેમ છે; પરંતુ વસ્તુતઃ તેમ નથી. એ વ્યવહાર સામાન્ય જનસમાજને માટે છે; સાધુ પુરૂને વ્યવહાર તો એથી પણ ઉચ્ચતર પ્રકારનો છે, જે વિય પર આ પ્રસંગે વધુ કહેવાની જરૂર દેખાતી નથી. વળી કૈટુંબિક વ્યવહાર પણ પરસ્પરને હાથક, મમતાપૂર્ણ અને વાત્સલ્યરિત હવે જોઈએ. પિતાના ભ્રાતૃભગીનીઓમાં એકમેક તરફ પ્રેમ, પૂજ્ય વડીલો તરફ વિનીતભાવ, દયાવૃતિ, સહનશીલતા, એ કૌટુંબિક વ્યવહારમાં આવશ્યક સદગુણ છે. કલેશ, ઈર્ષા, દ્વેષ. એ વિગેરે મનુષ્ય માત્રને યાત્ય છે; પરતું જેનબંધુને તો તે અવશ્ય વર્જવા ગ્ય છે. પરસ્પરમાં બંધુએમ, આદર સત્કાર, વાણી માધુર્ય, નિષ્કલંક પ્રતિષ્ઠા એ સર્વ સમાજસેવામાં મડવની ગ્યતા પ્રાપ્ત કરાવે છે. રાજકીય વ્યવન્ડારે પણ તેટલાજ છે, પવિત્ર અને ઉચ્ચ અભિલાષાવાળા હોવા ઉપરાંત યોગ્ય પ્રમાણમાં સ્વાર્થ રહિત હાય તો પ્રતિષ્ઠામાં અધિક અંશ વધારો કરે છે. આ પ્રમાણે જેની તરીકે જેનને જે તે સર્વ રીતને વ્યવહાર આપણા સમાજમાં સંતોષકારક પ્રમાણમાં પ્રવનાંચેલે જેવાને કર્યો જેન બાંધવ મગ્ન નહિ થાય ? વસ્તુતઃ ઉપર કહ્યા મુજપનો વ્યવડાર આપ સર્વેએ આદર જોઈએ, એટલું જ નહિ પરંતુ સમાજની ઉન્નતિ માટે તથા ધર્મની પુષ્ટિ માટે આપણે વઘમી ભાઈએ બહેને કયા કયા વિનોને લઈ તે શુદ્ધ વ્યવહાર સાચવી શકતાં નથી, તેની યોગ્ય તજવીજ કરી તેમને આશ્રય આપવાના ઉદ્દેશથી એવી પારમાર્થિક સંસ્થાઓ તથા શાળા અસ્તિત્વમાં લાવવી જોઇએ કે જેના આશ્રયદ્વારા તેમની ઈચ્છાભિલાષાઓ પૂર્ણ થાય. ધર્મશાસ્ત્ર તથા કુચ કેળવણીની પ્રાપ્તિનાં સાધને પૂર્ણ થતાં, જડ પ્રકૃતિને નાશ થઈ સહેજ સ્વભાવે ધારેલા કામે અ૮૫ મહેનતે ફળીભૂત થશે.
For Private And Personal Use Only