________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
२४
જૈનધર્મ પ્રકાશ. કરવું, તેના તરફ લાગણી બતાવવી, તેના દુ:ખ તરફ સહાનુભુતિ બતાવવી, તેને મરાના દુ:ખમાંથી છોડાવવા પ્રયત્ન કરવા એ રાવનો સમાવેશ “વ્યદયા’માં થાય છે.
૨ લાવદયા–અન્ય જેવાને સંસારમાં રખડતાં, અનેક પ્રકારની પીડા ભાવતાં તેમનાં વાસ આવે, તેઓને અનેક પ્રકારના આધિ, વ્યાધિ, ઉપાધિમાંથી છેડાવવાની અંત:કરણપૂર્વક ઈચ્છા થાય અને તેમ કરવાનાં સાધનો જ વામાં આવે તે સર્વનો સમાવેશ ભાવદયામાં થાય છે. આ પ્રાણી અવલોકન કરીને જુએ છે ત્યારે તેને માલૂમ પડે છે કે અનેક પ્રાણીઓ ધનની આશાએ ઘણું પાપ સેવે છે, ક્રોધ કરીને મહા અનર્થો ઉપવે છે, પોતાના એશ્વર્ય, સુખ, વિદ્યા, કુળ, સંતતિ, ધન પેદા કરવાની શક્તિ વિગેરે માટે વારંવાર અભિમાન કર્યા કરે છે, પોતાની જેવું આ દુનિયામાં કોઈ નથી એમ વારંવાર મનમાં લાવ્યા કરે છે, સમજણની બાબતમાં એટલે ફાકી રાખે છે કે આખી દુનિયામાં અક્કલ હોય તેને અડધાથી વધારે ભાગ તો પોતાના એકલામાંજ સમાયેલો છે અને બાકી અડધાથી કાંઇક ઓછો ભાગ આખી દુનિયાને વરી આપવામાં આવ્યો છે, પોતાની વાત સાચી કરવા માટે અનેક પ્રકારનાં કપટ કરે છે, માયાની જાળ પાથરી ધર્મને નામે અનેકને ઠગે છે, સત્ય બોલનાર કે પ્રમાણિક આચરણ કરનારનો ડાળ ઘાલી મહા સિંધ આચરણ કરે છે, વ્યવહારમાં પોતાનું સ્થાન જાળવી રાખવા માટે અનેક કુભાં છે તે છે, તેને અંગે અનેક પ્રકારના તિરસ્કાર સહન કરી જાય છે, પરસ્ત્રી સામું વિષયમૃદ્ધિથી જુએ છે, પિતાની ઇંદ્રા તૃપ્ત કરવા અનેક અઘટિત ઘટનાઓ કરે છે, અન્ય સ્ત્રી સાથે યથેચ્છ વિલારા કરવા ગાઠવણ કરે છે, અકાળે વિષયાસક્ત થઈ જાય છે, જીભને રાજી રાખવા માટે અનેક અભક્ષ્ય પદાર્થો એકઠા કરે છે, સારા પદાર્થો સુંઘવામાં સુખ માને છે, નાટકે જોવામાં રસ લે છે. સુંદર ગાયનો સાંભળવામાં ગૃદ્ધિ થાય છે, ધન, ધાન્ય તથા ફરનીચર આદિ વસ્તુઓના ઢગલાઓ હોય તોપણ વધારેની ઈચ્છા રાખે છે, સંસારને ચાટતો જાય છે અને પરભાવમાં રમણતા કરી અનેક દુષ્ટ વિચારોને પરિણામે સંસાર વધારતો જ જાય છે. એવાં પરભાવમાં રમણતા કરાવનાર કાર્ય અને વર્તનને પરિણામે સંસારમાં ધકેલા ખાધા કરે છે અને મહા દુ:ખ પામે છે. વસ્તુસ્વરૂપ ન સમજવાથી પાતાને શા કારણે પાછા પડવું પડે છે તે સમજ નથી અને દુ:ખનું ઓસડ કરવા જતાં કર્મવ્યાધિનું નિદાન બરાબર ન કરવાથી મોટી ચિકિત્સા કરી વધારે વધારે સંસારમાં ફરી જાય છે. એવી રીતે પરભાવમાં આસકત રહેનાર, બહારથી સુખ મેળવવાની ઈચ્છા રાખનાર, વસ્તુસ્વરૂપને બરાબર અભ્યાસ નહી કરનાર પ્રાણી અનેક પ્રકારના દુ:ખે રાહન કરતો એક ખાડામાંથી બીજામાં અને બીજામાંથી ત્રીજામાં પડતો સંસારને ચાર
For Private And Personal Use Only
