________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈનધર્મપ્રકાશ,
આ પ્રમાણે પોતાની હી વિદ્યાના નિમિત્તથી ચિત્તમાં અતિશય કાપ લાવીને ચંદને કહ્યું: હું કસ્તુરી ! અતિ સુગધી વસ્તુઓમાં અગ્રપદ પામીને ચંદત, કપૂર અને કલાગુરૂના કરોડો ગમે કઠણ કાંટા જેવા રે રે અને અરે અરે આવા દૈવી શા માટે તિરસ્કાર કરે છે? ઉંચા કુળમાં થયેલ જન્મને લીધે અને સુગંધવાળો હોવાથી અન્તરમાં સાથે વાસ હોવાને લીધે સ્વદેશી અને સવાસી એવા અમારી ( ચદન વિગેરેની ) સાથે તારું પિત્રાઇ કરવી ઉચિત છે. પરંતુ હું કસ્તુરી ! તુ તારા સ્વભાવ ઊજવ્યા શિવાય નહિ રહે. એક કવિષે કહ્યુ છે કે:- હું કસ્તૃરી ! તને ધિક્કાર થા, તારા કુરગ (હરણુ) થી જન્મ થયેલ હાવાધી. તું નિર તર કુરગવાળી (કાળી) જ છે, તેથી તુ માણસને બ્રહણ કરવા ચગ્ય નથી. અથવા તો જેવાં કારણે! હાય તેવુજ કાર્ય થાય છે. તુ ખરેખર ! દર્ગુણી ચીતેમાં પણ પ્રમુખપદે બિરાજ એવી છે, કારણ કે જન્મ્યા પહેલાંજ તારા જનક (ઉત્પન્ન કરનાર પિતા-હરણ) ને તુ મરણ પ્રાપ્ત કરાવે છે. માટે સર્વ રીતે ગુણયુક્ત આ સુગંધી વસ્તુઓને શા માટે નિર્દે છે ?” આ પ્રમાણે ચંદનનું કથન સાંભળીને પુન: કસ્તુરી ચ ંદનને કહેવા લાગી; હું ગઠન ! આ તે મારા દેવે બતાવ્યા તે મારા મહિમાની કાઇ રીતે હાની કરી શકે તેમ ઇંજ નિહ, કારણ કે: “ કાકીનો જન્મ ઉકરડાથી થાય છે, કાજળ પાતાની કાલિમ કદી મૂકતું નથી અને ખચ્ચર શું પાતાની માતાને નાશ કરતુ નથી ? તાપ તેએ લેકમાં આદરપાત્ર છે.”
_*
આ કથન સાંભળીને ચંદને કહ્યું:“ હું કસ્તૂરિકે! વિવિધ પ્રકારના ગુણાથી ગરિક એવી તે વસ્તુએમાં રહેલ લેશ માત્ર ઢાખે! સમુદ્રમાં નાખેલ સશ્રુમુષ્ટિની ને પ્રસાર પામતા નથી, પણ તારામાં તે એ ત્રણે ઢા મળે છે, તેથી તારામાં આવા કયા ગુણ છે કે જેથી તને અધિકતા પ્રાપ્ત થાય ? '
,,
આ પ્રમાણે પોતાની લઘુત્તા સાંભળી કસ્તૂરી કહેવા લાગી:--“ હું (સ્ત્રી) શુદ્ધ ઉં કે મિલેન હુઉં તેથી શું થયુ ? મારામાં ચમત્કાર ઉપાવે અવા અસાધાળુ એક સુરભ ગુણ છે, જે ગુણને લીધે હું સ્ત્રીઓના શૃંગાર સમયે કરનલમાં, બાળ ઉપર, કપાલપર, ગળે, ખભાપર અને કુચમ ડોપર સ્થાન પ્રાપ્ત કરું છું. તેમજ મારૂં જન્મસ્થાન ભલે વિમલ નથી, તથા વ પણુ રમણીય નથી અને શરીરની બા તે તો કાદવની શંકા ઉપર્જાવે તેવી છે, છતાં મારે એક સુગંધી. ગુગ૮ સવ સુભિ દ્રવ્યેના ગર્વને આંજી નાખે તેવા છે. ’ માટલું સાંભળતાં ગન સામર્થ કહ્યું: “ અરે ગરીબડી કસ્તુરી ! ઘણા ગાના મધ્ય ભાગમાં આ તારા ઉત્કટ મિત્ર મુળુ શી રીતે પ્રકાશમાં આવી કે ? કારણ કે ગંગા નદીનું મેટુ પૂર પણ જ્યારે સમુદ્રમાં જઇને લાગે છે,
For Private And Personal Use Only