________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ગુરથનાં કર્તવ્ય. ર્થકર કે ગણધર મહારાજાને આપવામાં આવે તે છે, ત્યારપછી ભાવી આત્મા અણગરને આપવામાં આવે તે છે, તેથી ઉતરતું વ્રતધારી શ્રાવક ભાઈને સ્વામીવાત્સલ્યાદિ પ્રસંગે ઉત્તમ ભેજનાદિવડે સત્કાર કરવામાં આવે તે છે અને ત્યારપછી સમકિતધારી શુદ્ધ શ્રદ્ધાવાળા જેન બંધુઓને ભેજનાદિવડે સત્કાર કરવામાં આવે તે છે. સમકિતી શિવાયના અન્યજ્ઞાતિબંધુઓ વિગેરેનો લગ્નાદિ પ્રસંગે જે કાંઈ સત્કાર કરવામાં આવે છે તેનો સમાવેશ ઉચિતદાનમાં થાય છે. ઉપર જાવેલા ત્રણ પ્રકારના દામાં વૃત્તિ કર. વાથી શ્રાવક સાધુધર્મની મેગ્યતા મેળવી શકે છે. કારણકે સર્વથા પાણાતિપાનની વિરતિરૂપ પ્રથમ મહાવ્રતની પ્રાપ્તિ થવાનું આ પરમ સાધન છે.
શીળ પાળવું એટલે બ્રહ્મચર્ય પાળવું. આમાં અવસ્થાએ ભેદ પડી શકે છે. પ્રથમની બાલ્યાવસ્થા અને વિદ્યાથી પણ ની અવસ્થા સર્વથા બ્રહ્મચર્ય પાળવા યોગ્ય છે. ત્યાર પછી જે... સ્ત્રી સાથે પાણિગ્રહણ કર્યા બાદ વિષય સેવનની મર્યાદા બાંધી, તિથિ વિદિકે તેને સર્વથા ત્યાગ કરી, બ્રહ્મચર્ય પાળવા ગ્યા છે. ત્યારપછી પુત્રાદિકની પ્રાપ્તિ થયા બાદ વૃદ્ધાવસ્થા પ્રાપ્ત થયા અગાઉ વિષયવૃત્તિથી ચિત્તને વિરામ પમાડી શ્રાવકનું ચતુર્થ વત સથા ગ્રહણ કરવા યોગ્ય છે. મુનિ પણ માં તે સર્વથા ત્રિવધે ત્રિવિધ સંસર્ગ ત્યાગ કરવાનો છે. આ ગૃહસ્થયમનું પાલન તેના સાધનરૂપ છે. શીળ ધર્મનું યથાયોગ્ય પ્રતિપાલન કરનાર શ્રાવકના રોથા વ્રતને પાળે છે અને મુનિરાજ ચેથા મહાકાળી રેગ્યતા મેળવે છે. ગૃહસ્થાવસ્થામાં જેઓ શીળ ધર્મ પાળતા નથી અને વજન છુટા રહી વિષયવૃત્તિને કાંઈ પણ પ્રમબુમાં રાખતા નથી તેઓ હાથધર્મના પાલનથી વિમુખ છે, તો પછી મુનિર્મની મેગ્યતા તે તેઓ મેળવી શકેજ કયાંથી ? માટે શાળધર્મના પાલનમાં પ્રવૃત્તિ કરવાનું ખાસ બતાવવામાં આવ્યું છે.
તપ કરે તે શરીરને કસવાને---કમને ખપાવવાને--કમને નપાવવાને પ્રબળ ઉપાય છે. નિકાચિન કર્મ પણ નપથી નાશ પામે છે. તપના બા ને અલંવર એવા બે ભેદ છે. તે દરેકના છ ક ર છે. આ ભવમાં શરીર નિરોગી રાખવા ઈરછનારને માટે બાહા તપ ખરેખરો જરૂર છે. પર ભવમાં પણ નિરોગી શરીર તે પ્રાણજ પ્રાપ્ત કરી શકે છે. અત્યંતર ૫ અંતરંગની શુદ્ધિ માટે–મનની નિમળતા કરવા માટે ખરેખર ઉપયોગી છે. અહીં બારે પ્રકારના તપનું વર્ણન કરીને લેખની વૃદ્ધિ કરવી યોગ્ય ધારી નથી. તેના ઇરછકે અન્ય સ્થાને તેનું વિવરણ જોઈ લેવું. શ્રાવક ધર્મના પ્રતિપાલનમાં તપસ્યા કરવાની ખાસ આવશ્યક્તા છે. તપસ્યા કરનાર ગૃહસ્થ જ શ્રાવક ધર્મનું યથાયોગ્ય પ્રતિપાલન કરી શકે છે. ચોથા સાતમ ને અગ્યારમા વ્રતના આરાધનમાં તો તેની પૂરતી જરૂર છે, તપશ્યા
For Private And Personal Use Only
