________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
योग रहस्यार्थ.
સંસારમાં સ્થિતિ પામી ગયેલુ ગિત્ત વિક્ષેપમાં એટલું બધુ લીન થઇ જાય છે કે, એને સ’સારથી કેટલી લાભ હાનિ થાય છે તેને ખ્યાલ આવતે નથી, વિચાર આવતા નથી, તુલના ોધ થતા નથી. સંસારનાં દરેક કાર્યમાં આ જીવ એટી રાત્રવૃત્તિથી વર્તન કર્યું છે કે, લગભગ તે તાદાત્મ્ય બની ાય છે. સાંસારિક કોઈ પણ કા કરતી વખતે એને એટલા પણ ખ્યાલ રહેતા નથી કે તેને વ્યવહારૂ કેટલું નુકશાન થશે. આંતિરક અપકર્ષ તે તેને ખ્યાલ ન રહે એ રાંધતાને લીધે સમાય તેવું છે પણ જે વસ્તુમાં તે સુખ માની બેા છે, જેને માટે તે પ્રયાસ કરે છે, જેની ખાતર તે આંતર તત્વને ભૃથ્વી ાય છે, તે પશુ તેનાથી કેટલું દૂર જાય છે તેમા તેને વિચાર રહેતા નથી. માત્ર સસારપરની રૂચિને લઇને તે તરફ દોડવા જાય છે અને જ્યારે આઘાત લાગે છે ત્યારેજ અશ્વને જેમ ચણા ખાતી વખ તે કાંકરે આવે અને નિદ્રા ઉડી જાય છે તેમ તેને ચમકારા થાય છે, પશુ વળી પાછા રાગથી અધ ની તેજ વસ્તુ તરફ ઘસડાતા જાય છે અને વળી સપાટે લાગે ત્યારે જરા ચક્ષુને ઉન્નિગ્ન કરે છે, આવી રીતે અરઘટ્ટ ઘટ્ટિકા ન્યાયે રખડચા કરે છે, કોઇ વાર ઉપર આવે છે અને પાછો વળી નીચે ઉતરી જાય છે. પન્નુ તેમાંથી નીકળી જવાના પ્રયાસ કરતા નથી, વિચાર કરતા નથી અને પ્રસંગો આવે છે. ત્યારે પશુ તેના ઉપયોગ કરતા નથી. આવી રીતે આંતર દશાની અવસ્થાથી અજ્ઞાત રહે. લેા સ’સારાન±માં મસ્ત જીવ રાગની ખાળતાથી સ'સારને ચાટ્યા કરે છે. અને શ્વાન જેમ હાડકાને ચાટતાં આનંદ માને છે તેમ તેમાં આસકત થાય છે પણ શ્વાન નીજેમ તેને ખબર નથી કે તેમાં પેાતાનું રકત ચાટીનેજ આનંદ માનવાનુ છે.વસ્તુતઃ હાડકામાં સ્વાદ છેજ નહિ પરંતુ રાગ તેને એવા અધ મનાવી મુકે છે કે જેતે વસ્તુ તત્ત્વના ખ્યાલ કરવાના અવકાશજ રહેતા નથી, તેથી કેઇ વખત અભિ કરીતે, કેોઇ વખત ક્રોધ કરીને, કેઇ વખત ધનની માળા જપીને, કેાઇવખત માયા પ્રપા કરીને, કેાઇ વખત સ્રીપુત્રમાં આાસન રહીને અને બ્લુદી જુદી વાત સ’મારની અનેક ઉપાધિઆમાં મસ્ત રહીને નવીન નવીન ક સચય કર્યાં કરે છે અને એક ખાડામાંથી બીજામાં અને ભીન્નમાંથી ત્રીમાં એમ ઉપર આવી શકતા નથી. આવી કેમ શકાય તેના વિચાર ઉપર આવવાથી કેવી જાતના વૈકિક સુખાનંદ પ્રાપ્ત કરતા નથી,
For Private And Personal Use Only
સળંટ્યા કરે છે, પત્ર
પણ
કરતા નથી અને
થશે તે
સબંધી પ્યાલ
છે કે
ખાધકદશામાં ગાનુ' સામ્રાજ્ય એટલું પ્રમળ દ્વાય ખાતમાંજ આનંદ આવે છે, પરતુ કેઇ વખત પવનની દિશા
તેને
કુરે
સ ંસારની
છે. અને તે