________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રશ્નાત્તર રત્નમાળા.
૧૦૩
લાક મુગ્ધજને! લેાકર જન કરવા માટેજ સ્વચતુરાઇ ખતાવેછે પરંતુ તે તેના સદપયાગ નથી પણ દુરૂપયોગ છે.
૩૦ સુરખ જે તે અંધ બતાવે—મિથ્યાત્વ, અવિરતિ, કષાય અને યાગ, દુઃપ્રણિધાન કે રાગદ્વેષાદ્રિક દોષ જેવડે જીવ વિવિધ કર્મબંધન કરી સ’સારચક્રમાં ભમ્યાજ કરે છે તે આત્મગુણના વિરોધી દાષાને સેવનાર અને આાભગુણને હણનાર આત્મદ્રોહી મૂર્ખ છે. ‘બુદ્ધિ પામીને તત્ત્વના વિચાર કરવા જેઇએ’ એ મહાવાકયને અવગણી બુદ્ધિના અવળે ઉપયોગ કરનાર દુર્બુદ્ધિ વિવેકહીન મૂખજ ગણાય. દુર્લભ એવા માનવદેહને પામીને વીતરાગપ્રણીત વ્રતનિયમ પાળવા એ મહા વાક્યની ઉપેક્ષા કરી તુચ્છ અને ક્ષણિક એવાં વિષયસુ ખમાંજ મગ્ન થઇ જવું' તે મોટી મૂર્ખાઇ છે. લક્ષ્મી પામીને પાત્રદાનવડે તેને લ્હાવા લેવે એ મહાવાકયના મ ભૂલી જઇ પામેલી લક્ષ્મી કેવળ એશઆરામમાંજ ઉડાવી દેવી અથવા કૃપણુતા દોષથી તેના ઉપર ખેાટી મમતાબુદ્ધિ રાખીને તેના કઈ પણુ સ-પાગ ન કરવા એ પણ સાંઇ નહીં તે ખીજું શું? અને જિવા પામીને ૫રને પ્રીતિ ઉપજે એવુ' પ્રિય અને પથ્ય વચન બેલવું એ મહાવાક્યને લેાપી જેમ આવે તેમ જીભની લવરી કરવી એ ઉન્મત્તતા નહીં તે ખીજી' શું ? આ ઉપર જ ણાવેલાં મહાવાક્યામાંજ મહુધા બધા સાર સમાયેલેા છે, જે તેના સાર સમજીને તે મુજબ વર્તન કરે છે. તેને સ‘સારચક્રમાં વધારે વખત રઝળવુ પડતું નથી. તત્ત્વ રહુસ્ય સમજીને તત્ત્વ શ્રદ્ધા નિશ્ચલ રાખી જે તવરમણુતા આદરે છે, એટલે કે જડ ચેતનને સારી રીતે સમજી લઈ સ્વચેતન દ્રષ્યમાં રહેલી અનંત અગાધ શક્તિ-સા મની દઢ પ્રતીતિ કરી જે પેાતાના આત્મામાંજ સત્તાગત રહેલી અનંત અપાર શક્તિને પ્રગટ કરવાની પવિત્ર બુદ્ધિથીજ વીતરાગ વચનાનુસાર પ્રવૃત્તિ કરે છે તે ભાગ્યશાળી ભવ્ય જનને અહુ ભવભ્રમણ કરવુ' પડતુ'જ નથી, પણ ઉપર જણાવ્યું તેથી અવળી રીતે આપમતિવડે જશ કીર્તિની ઇચ્છાથી કે ગતાનુગતિકતાથી કે ખીજા કોઈ જાતના બદલાની ઇચ્છાથી દાનાદિક ધર્મક્રિયા કરે છે તે મૂર્ખ આત્મક્રુિત સાધી શકતા નથી, માટે મેક્ષાથી જતેાએ જે કઇ ધર્મ અનુષ્ઠાન કરવું તે કેવળ આત્મ કલ્યાણ હેતેજ કરવુ, કેમકે એવા પવિત્ર આત્મલક્ષથી આત્મા નિર્મળ થાય છે અને વિપરીત લક્ષથી આત્મા મઠ્ઠીન થાય છે, એમ સમજી વિવેકબુધ્ધિવડે વિચારી સ્વહિત આદરવું.
૩૧ત્યાગી અચળ રાજપદ પાત્રે-સવેકવર્ડ તત્ત્વાતત્ત્વના નિચ્ચય કરી જે સત્ પુરૂષ તજવા ચેાગ્ય તજી દે છે અને આદરવા યોગ્ય આદરી લે છે, તે અંતે અવિથળ એવી મેક્ષપઢવીને પામે છે, જે કારણેા સેવવાથી જીવને નાહુક
For Private And Personal Use Only
