________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રશ્નોત્તર રત્નમાળા.
૧૧૫ સ્થિર, સાર અને હિતકર વસ્તુ પ્રાપ્ત થઈ શકતી હોય તે તે જિનેશ્વર ભગવાને ભાખેલા ધર્મજ છે. મતલબ કે દરેક આમદ્રવ્યમાં જાતિવંત રત્નની જતિની જેમ સત્તાગત વ્યાપી રહેલ શુદ્ધ સનાતન જ્ઞાન દર્શન ચારિત્રાદિક ધર્મ સદા સ્થિર, સારરૂ૫ અને એકાંત હિતકર છે; તેમજ ઉક્ત આત્મધર્મને વ્યક્ત–પ્રગટ કરવા માટે સર્વ પરમાત્માએ નિર્મિત કરેલાં સાધન પણ પ્રવાહરૂપે સદા વિદ્યમાન વર્તે છે. નિર્મળ સ્ફટિક રત્નની જેમ આત્માને મૂળ સત્તાગત સ્વભાવ નિષ્કષાય એટલે ક્રોધાદિક કષાય વર્જિત છે, પણ જેમ ઉપાધિ (ઉપર મુકેલાં રાતાં કાળાં ફૂલ) સબઘથી સ્ફટિક પણ રાતું કાળું માલુમ પડે છે, તેમ આત્મા પણ પુણ્ય પાપના યેગથી રાગદ્વેષરૂપ પરિણામને પામે છે, એટલે સકષાયી જણાય છે. જેમ સ્ફટિક રત્ન ઉપર મુકેલ કુલરૂપ ઉપાધિસંબંધ દૂર કરવાથી સફટિક રત્ન જેવું ને તેવું ઉજવળ પ્રતીત થાય છે, તેમ આત્માની સાથે લાગેલાં પયપાપથી થયેલ રાગદ્વેષ રૂપ પરિણામને દૂર કરવાથી આત્મા નિર્મળ–નિષ્કષાય પ્રતીત થાય છે. જ્યારે માં ” સર ઉદ્ધિ " હિત નિર્મળ–નિરાવરણ-નિષ્કષાય-નિર્વિકલ્પ બની રહે છે, ત્યારે તંગ વિનાના રત્નાગરમાં રનની રાશિની જેમ અનંત ના જ અને ૨ રાદિક સદ્દગુણોનો સમૂહ આમાના સંપૂર્ણ પ્રદેશમાં ઝળકી રહેલ છે તું પ્રગટ થાય છે. આત્મપ્રદેશમાં સદા સત્તાગત વ્યાપી રહેલા સદૂગુણસમુદાયને જે રાગાદિક એ આવા પ્રગટ થવા દેતા નથી તે રાગદ્વેષાદિકને સમૂહગા હર - રકા અદા સાવધા પણે સર્વદેશિત સત્ સાધનોને સેવવા--હૃદ્યમ કરે એ આથી - જનોનું મુખ્ય કર્તવ્ય છે, અને એજ જિનેશ્વર પરમાત્માએ પપેલી શુદ્ધ સનાતન શિલી છે.
૪૯ ઇતિસુખ છલર જ જાણે--જેમ એક મહાસાગર અથવા અગાધ જળ સરોવર પાસે છિલ્લર જળવાઈ ખાબોચીયું કંઈ હીસામાં નથી, તેમ શુદ્ધ નિષ્કષાય આત્માના અતીંદ્રિય રવાભાવક સુખ પાસે ઈદ્રિયજન્ય વિષયસુખ ફરતુ ચીયા જેવું અલ્પ અને તુચ્છ છે એમ જાણવું. આત્માનું શુદ્ધ સ્વાભાવિક રખ નિરાધિક–ઉપાધિ વર્જિત છે ત્યારે ઇન્દ્રિયજન્ય રાખ સપાલિક એટલે ઉપાધિયુકત છે. આત્માનું સહજ સુખ નિર્વિકલ્પરૂપ છે, અને ઈદ્રિય પૃષ્ઠ વિકપરૂપ છે. આત્માનું સુખ સ્થિર-ચિરસ્થાયી છે અને ઈદ્રિયસુખ અસ્થિર લર્ણિક છે. આત્માનું સુખ સંપૂર્ણ છે, અને ઇંદ્રિયસુખ અપૂર્ણ છે. આવું સુખ આવે છે અને ઈદ્રિયસુખ કૃત્રિમ-કપિત છે. આત્માનું સુખ એકરૂપ છે અને હરિ પ ક છે. તેમજ આત્મસુખ શાશ્વત છે, અને હરિ તું. જ છે. ઉs હંફ જઇ માં આ પ્રગટ પટાંતર સમજીને નમ: મા .
For Private And Personal Use Only
