________________
( ૨૪ ) ઘરને પ્રાપ્ત કરીને ઘ્રાણેન્દ્રિયની લેાલુપતાથી યમરાજની રાજધાનીમાં જાય છે. અર્થાત્—મરણને શરણ થાય છે.
જો કે, જંગમાં જે જે પ્રાણિયાને નાક છે, તે તમામ પ્રાયઃ તેના વિષયને આધીન અનેલા છે, તે પણ માત્ર એકજ ભ્રમરનુ દૃષ્ટાન્ત આપણે ખારીકાઇથી તપાસીએ, જેથી માલૂમ પડશે, કે ઘ્રાણેન્દ્રિયના વિષયની લેાલુપતામાં કેવું ખરાબ પરિણામ આવે છે ? ભ્રમર ચાર ઇંદ્રિયાવાળા હાય છે. પરન્તુ તેમાં તેને ઘ્રાણેન્દ્રિયના વિષય વધારે હેાય છે. જ્યાં પુષ્પના મકરંદ કે બીજી કઇપણ સુગ ંધિત વસ્તુની ગંધ આવે છે, કે તુ તે ત્યાં જાય છે. આજ નિયમાનુસાર સૂર્યવિકાશિક કમલવનમાં પણ તે જાય છે. ત્યાં કમળપર બેસીને સુગન્ધુ લેવામાં એટલા બધા લીન થઇ જાય છે કે–સૂર્યાસ્તના સમયને પણ તે જાણતા નથી. ધીરે ધીરે સૂર્યાસ્તની સાથે કમલ પણ બંધ થઇ જાય છે. પેલા ભ્રમર અંદર સપડાઈ જાય છે. રાત્રિના સમયમાં તે વિચાર કરે છે કે-હમણાં પ્રાતઃકાળ થશે, અને હું બહાર નિકળી જઈશ. પરન્તુ તે સૂર્યોદય થતાં થતાં તે અંદરના અંદર મુંઝાઇને સ્વાહા થઈ જાય છે. અથવા એવુ પણ કાઈ વખત અને છે કે, વનહાથી ત્યાં આવી ચઢે છે અને પેલા કમળના છોડને એકદમ પેાતાની સૂંઢથી ઉઠાવી ભક્ષણ કરી જાય છે. ખસ, ભ્રમર પણ છેડની સાથેજ હાથીનું ભક્ષ્ય બની જાય છે, અને ભ્રમરની પહેલાંની બધી આશાઓના ઉપર નિરાશાના કુહાડા પડે છે.
આવીજ રીતે કેટલાક રાજકુમારો અને શોખીન જીવડાએ પુષ્પાદિના સુગન્ધના પૂર્ણ આસ્વાદ લેવામાં બિલકુલ આસક્ત રહે છે. તે લેાકેાને પણ કાઈ વખતે ભ્રમરની ભાઈમન્ધી કરવાના વખત આવે છે; અર્થાત્ જેવી ભ્રમરની દશા થાય છે, તેવી તેઓની પણ દુર્દશા થાય છે. સુગન્ધિત વસ્તુઓમાં ઝેરી જીવાનો ઉપદ્રવ હાય છે. જેમકે પુષ્પાદિમાં તામ્મુલિયા નાગ ( ન્હાના જીવ ) રહે છે. તેના કરડવાથી મનુષ્યનુ', મરણજ થાય છે. આ વાતની શાસ્ત્રોજ સાક્ષી આપે છે, એમ નહિ, પરન્તુ ઘણી વખત એવા મનાવા ખનતા દેખવા