________________
આપીને સાધુ બનાવી દે! અથવા રખેને મને કઈ વસ્તુને ત્યાગ કરાવી દે! અરે, જ્યાં સુધી મનુષ્યને આવા વિકલ્પ થતા હોય, અથવા તૃષ્ણાની આટલી બધી તીવ્રતા રહેલી હેય, ત્યાં સુધી તેઓ કલ્યાણાભિલાષી–સુખના અભિલાષી છે, એમ કેમ કહી શકાય ? જે વતુમાં સ્વભાવતઃ વિષ જોઈ રહ્યા છે, તે વસ્તુને ત્યાગ કરવાનું પણ મન ન થાય, અરે, ત્યાગ કરવાનું મન થયું તે દૂર રહ્યું, પરતુ વધુ પ્રાપ્તિની તૃષ્ણાજ ન અટકે, ત્યાં આત્મકલ્યાણની આશા, આકાશથી પુષ્પને મેળવવાની આશા જેવી નહિ, તે બીજું શું કહી શકાય? ખરું જોવા જઈએ તે જે મનુષ્ય સુખને અભિલાષી હેય, તે કદાપિ ચારિત્રધર્મથી, શુદ્ધ ઉપદેશથી અને ત્યાગભાવથી ડરે નહિં. શાસ્ત્રોમાં કહ્યું છે કે ધાર્મિક પુરૂષને કદ્દે શત્રુ કઈ હોય તે તે એક કામદેવજ છે– "नारिरिमं विदधाति नराणां रौद्रमना नृपतिर्न करीन्द्रः । दोषमहिन न तीव्रविष वा यं वितनोति मनोभववैरी ॥१॥ एकभवे रिपुपनगदुःखं जन्मशतेषु मनोभवदुःखम् । વાતિ વિવિન્ય મહાનઃ સામતિ ક્ષત્તિઃ શાનિરા
મનુષ્યને, જે દુખ શત્રુ નથી કરતે, રમનવાળે રાજા નથી કરતે, હાથી નથી કરતે અને સાપનું તીવ્ર વિષ પણ જે કષ્ટ નથી આપતું, તે કષ્ટ, તે દુઃખ કામદેવ આપે છે. શત્રુ અને સર્પાદિનું દુઃખ એક ભવને માટે હોય છે, પરન્ત કામદેવે ઉપજાવેલું દુખ તે. સેકડે ભામાં પણ અનુભવવું પડે છે. એટલા માટેજ સુંદર અને સ્વચ્છ બુદ્ધિવાળા મહાપુરૂષે કામદેવરૂપી શત્રુને એક ક્ષણમાં વિનાશ કરી નાખે છે, અને જે જી હીનસત્ત્વ હોય છે, તેઓને જ કામદેવરૂપી શત્રુ સંસાર સમુદ્રમાં જન્મમરણાદિ કષ્ટને આપે છે–
" हा ! विसमा हा ! विसमा विसया जीवाण जेहिं पडिबदा। . ફિલતિ મવસ મુદ્દે ગવંતાલી પાતા” I ? .