________________
(૩૫) હે ભવ્ય ! આ ભવરૂપી અરણ્યને છેવને યદિ તારી મુક્તિનગરમાં જવાની ઈચ્છા હોય, તે વિષયરૂપી વિષવૃક્ષની છાયામાં કદાપિ ઉભે રહીશ નહિં. તે વૃક્ષની છાયા થોડાજ કાલમાં મહા મહિને વિસ્તાર કરે છે. તેથી મનુષ્ય એક પગલું પણ આગળ વધી શક્ત નથી.
ઈદ્રિ રૂપી ધૂર્તોને કદાપિ વિશ્વાસ ન કરે. કેમકે તેના વિશ્વાસમાં રહેનાર પિતાનું સર્વસ્વ ખેઈ બેસે છે, એમાં લગાર પણ શંકા રાખવા જેવું નથી. વળી ઇંદ્રિયાધીન પુરૂષ પૂજ્ય પુરૂષોની અવજ્ઞા કરવામાં પણ લગારે અચકાતા નથી. આ ઈધિયાધીન પુરૂષ છેડા માટે ઘણું ગુમાવી દે છે. જેમ કહ્યું છે"जह कागिणीइ हेउं कोडिं रयणाण हारए कोइ। तह तुच्छविसयगिद्धा जीवा हारंति सिद्धिमुहं " ॥ १॥
જેમ કેઈ મનુષ્ય એક કાંકણુને માટે કેડી રત્નને ગુમાવી દે છે, તેમ તુચ્છ એવા વિષયમાં વૃદ્ધ થનારે પુરૂષ સિદ્વિસુખને હારી, જાય છે. વળી પણ કહ્યું છે – " तिलमित्तं विसयमुहं दुहं च गिरिरायसिंगतुंगयरं। भवकोडीहि न निहइ जं जाणंसु तं करिजासु" ॥१॥
વિષયેની અંદર એક તરફ તિલમાત્ર જેટલું સુખ છે, અને બીજી તરફ મેરૂપર્વતનાં ઊંચાં શિખરની ઉપમાવાળું–કડોભથી પણ સમાપ્ત ન થઈ શકે એટલું દુઃખ છે, અએવ જેમ ઉચિત લાગે તેમ કરે.
લગાર વિચારવા જેવી વાત છે કે-એક કાંકણું, કે જે એક રૂપિયાને એંશીમ ભાગ છે, તેને માટે કરોડો રત્નોને ગુમાવી દેવાવાળે માણસ કે મૂર્ખ ગણી શકાય, એ બતાવાની કંઈ જરૂર નથી. આવી જ રીતે વિષયસુખમાં આસક્ત થયેલે મનુષ્ય અનુપમેય, અવ્યાબાધ, અચલ અને અનન્ત સુખમય મુક્તિસુખને ગુમાવી દે છે. તે પછી