Hemchandracharya ni Agam vani

Author(s): Shilchandrasuri
Publisher: ZZ_Anusandhan

Page 11

२०
अनुसन्धान-५४ श्रीहेमचन्द्राचार्यविशेषांक भाग-२
३. अर्थावग्रह अकसामयिक अने ३. अवग्रह अन्तर्मुहूर्तकालीन अने
अव्यक्तसामान्यनो ग्राहक होय छे.१ प्राथमिक विशेषोनो ग्राहक होय छे.२ ४. अर्थावग्रह पछी तरत ज ईहा ४. ईहा संशयपूर्वक ज होय छे. माटे शरु थाय छे.३
अवग्रह → संशय → ईहा -
आवो क्रम छे.४ ५. अविच्युति, वासना अने स्मृति- ५. धारणा अमात्र वासनारूप ज
ओम त्रण धारणा छे.५ ६. व्यञ्जनावग्रह प्रमाणरूप छे. ६. अक्षार्थयोग (अने दर्शन पण)
प्रमाणकोटिनी बहार छे. ७. व्यञ्जनावग्रह, नैश्चयिक अर्थावग्रह ७. अवग्रह अक ज प्रकारनो होय
अने व्यावहारिक अर्थावग्रह-अम छे.१०
त्रण जातना अवग्रह होय छे.९ भिन्नतानां सम्भवित कारणो :
आगमिक परम्पराथी अलग निरूपण शा माटे करवामां आव्यु ? तेनां कारणो कोई तार्किक ग्रन्थमां लगभग मळतां नथी, पण होवां तो जोईओ ज. अने अनुं कारण ओ छे के अवग्रह पूर्वे दर्शन होय छे - ओ दिगम्बर मतनुं
१. वि.भाष्य - गाथा २७०-२७२ २. "अवग्रहादयस्तु त्रय आन्तमॊहूर्तिकाः" - प्र.मी. - १.१.२९ टीका, “अवग्रहगृहीतस्य __ शब्दादेरर्थस्य..." - प्र.मी. - १.१.२७ टीका ३. "इय सामण्णग्गहणाणंतरमीहा" - वि.भाष्य - गाथा २८९ ४. प्र.मी. - १.१.२७ ५. वि.भाष्य - गाथा २९१ ६. "स्मृतिहेतुर्धारणा... संस्कार इति यावत् ।" - प्र.मी. - १.१.२९ टीका ७. वि.भाष्य-गाथा १७८, १९३. आमां व्यञ्जनावग्रहने 'अवग्रह'नामना मतिज्ञानना भेदमां
समावायो छे. ८. “निर्णयः ... अविकल्पकत्वरहितं ज्ञानम् ।" - प्र.मी. - १.१.२ टीका, “निर्णयो न
पुनरविकल्पकं दर्शनमात्रम् । “- प्र.मी. - १.१.२६ टीका ९. वि.भाष्य - गाथा १९३, २८५ १०. "अर्थस्य - द्रव्यपर्यायात्मनोऽर्थक्रियाक्षमस्य ग्रहणम्... अवग्रहः ।"-प्र.मी.-१.१.२६ टीका