Dwatrinshad Dwatrinshika Prakaran

Author(s): Yashovijay Upadhyay, Yashovijay
Publisher: Divya Darshan Trust

Page 8

ज
।। ३ वृ.) इति अष्टकवृत्त्यनुसारेणाचार्यादिष्वप्युत्कृष्टत्वधियोऽप्रतिरोधेऽनुकम्पाऽव्याहतेति ।
एतन्नये च सुपात्रदानमपि गृहीतृदुःखोद्धारोपायत्वेनेष्यमाणमनुकम्पादानमेव, साक्षा। त्स्वेष्टोपायत्वेनेष्यमाणं चान्यथेति बोध्यम् ।।२।।
तत्राद्या दुःखिनां दुःखोद्दिधीर्षाल्पाऽसुखश्रमात् ।
पृथिव्यादौ जिनार्चादौ यथा तदनुकम्पिनाम् ।।३।। तत्रेति । तत्र = भक्त्यनुकम्पयोर्मध्ये आद्या = अनुकम्पा दुःखिना = दुःखार्तानां पुंसां दुःखोद्दिधीर्षा = दुःखोद्धारेच्छा, अल्पानामसुखं यस्मादेतादृशो यः श्रमस्तस्मात् (= दुःखोद्दिधीर्षाल्पाऽसुखश्रमात्) । इत्थं च वस्तुगत्या बलवदनिष्टाननुबन्धी यो दुःखिदुःखोद्धारस्तद्विषयिणी स्वस्येच्छाऽनुकम्मेति फलितम्। उदाहरति- यथा जिनार्चादी कार्ये पृथिव्यादौ विषये तदनुकम्पिनां ='इत्थम्भूतभगवत्पूजाप्रदर्शनादिना प्रतिबुद्धाः सन्तः षट्कायान् रक्षन्त्वि'ति परिणामवतामित्यर्थः । यद्यपि जिनार्चादिकं भक्त्यनुष्ठानमेव, तथापि तस्य सम्यक्त्वशुद्ध्यर्थत्वात् तस्य चानुकम्पालिङ्गकत्वात् तदर्थकत्वमप्यविरुद्धमेवेति, पञ्चलिङ्ग्यादावित्थं व्यवस्थितेरस्माभिरप्येवमुक्तम् ।।३।। अल्पासुखश्रमादित्यस्य कृत्यमाह -
स्तोकानामुपकारः स्यादारम्भाद्यत्र भूयसाम् ।
तत्रानुकम्पा न मता यथेष्टापूर्तकर्मसु ।।४।। १. हस्तादर्श 'एतन्नये' नास्ति । २. हस्तादर्श'... दिकार्ये' इत्यशुद्धः पाठः । ३. 'व्यस्थि...' इत्यशुद्धः पाठो हस्तादर्श।
।।३।।
Jain Education Intemational