Dharmik Ttrustni Tapas Samiti

Author(s): Prabuddha Jivan 1948
Publisher: Prabuddha Jivan 1948

Page 7

તા. ૧-૫-૪૮
૨૫ષ
=
એ તોફાનથી બચશે. આજે આપણુ દેવદ્રવ્યના નામે ઓળખાતા ખર વિરોધ કરવા જેવી લાગતી હોય તે જનોએ હિંદુઓ સાથે સામાજિક ધનનું શું કરવું એ વિચારવાનો અને પિતાની ઇચ્છા મળીને વિરોધનો સુર ઉઠાવવો જોઈએ. “ આજે અમારા જનનું મુજબ ખરચવાને અવકાશ છે. આવતી કાલે એ સ્વેચ્છાને સૌ કોઈ લુંટવા બેઠા છે, જેનોની સૌ કોઈ પાયમાલી કરવા બેઠા વિકલ્પ રહેવાનો નથી.
છે, આજના કાયદાકાનુને પણ આ જ પ્રમાણે ઘડાઈ રહ્યા છે –
આવા ભ્રામક ભૂતો કેટલાક જૈન આગેવાનોને વળગી રહેલાં હું * બીજું આજના જૈન સમાજમાં અને ખાસ કરીને .
જોઈ રહ્યો છું. આ લોકો પોતાના સમાજને, કોંગ્રેસને અને આપણી જૈન શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક વિભાગના આગેવાનોમાં અલગવાદ
સરકારને એક યા બીજી રીતે ભારે નુકસાન કરી રહ્યા છે. આવી વાતો ખુબ જોર પકડતાં જાય છે. “અમે જુદા, અમારી સંસ્કૃતિ
અને વિચારો નિર્માલ્ય બનેલી કોઈ લઘુમતી કોમના આગેવાનીમાં જ જુદી, અમારો ધર્મ જુદો’ આ આજના લેકસૂત્રો થઈ પડયા
સંભવે. જેને પિતાને એક અલગ કામ તરીકે ગણે તો તે જરૂર છે. પિતાની કોમના માણસને પોતાની તરફ ખેંચવા માટે આ
એક લઘુમતી કેમ ગણાય, પણ તે કોઈ પણ રીતે નિર્માલ્ય તે પધ્ધતિ ભલે લાભદાયી લાગે પણ લાંબી દૃષ્ટિએ વિચારતાં આ
નથી જ, પારસીકામ જેટલું જ અને આજના સંગમાં કદાચ પધ્ધતિનાં જોખમો પારવિનાનાં છે હિંદુઓ સાથે જેનું ઓત
તેથી પણ વધારે પ્રભુત્વ અને વર્ચસ્વ સામાજિક જીવનના સર્વ આ પ્રોતપણું એટલું બધુ ગાઢ અને રૂઢ છે અને જેનોના અસ્તિત્વ ક્ષેત્રોમાં જન સમાજ ધરાવે છે. અને જે અલગપણની ભ્રમણાથી
અને સંરક્ષણની દૃષ્ટિએ એ ઓતપ્રેતપણું એટલું બધું ઉપયોગી પિતાના મનને જ જે છુટું કરે તો જેનો હિંદુકમનું એક છે કે એથી અન્યથા વાત કહેવી વિચારવી કે પ્રચારવી એ પિતાના અગત્યભયુ અને અતિ મહત્વનું અંગ છે, અને એ રીતે આખી પગ ઉપર કુહાડે મારવા બરાબર છે. આજે ટેન્દુલકર કમીટી જે હિંદુકામ પિતાની ઢાલ છે અને હિંદુકામની વતી પિતાને એલ. માગે જઈ રહી છે અને જે પ્રકારના કાયદાકાનુનની આપણને વાને સંપૂર્ણ અધિકાર છે એમ સમજવામાં તેમ જ સ્વીકારઆગાહી કરાવે છે તે જેટલું જેનોને તેટલું જ હિંદુઓને લાગુ વામાં જનો માટે બીજું કાઈ અંતરાયરૂપ કારણું નથી. અને
પડે છે. આ બાબત અનિષ્ટ હોય, નુકસાનકારક હોય છે અને હિંદ કોમ જેવા વિશાળ સમુદાયને સાથ અને સહકાર અને તે ' માટે સરખી અનિષ્ટ અને નુકસાનકારક છે. તે આ , સાથેનું તાદામ્ય કેટલી મોટી વસ્તુ છે ? આ બને વાસ્તવિકતા - બાબતમાં હિંદુસમાજ કેમ કાંઈ બોલતે કે વિરોધ ઉઠાવતે નથી એને જે આપણે સ્વીકારીશું તે આપણને ધણી સાચી સુઝે . એને જેનોએ જરા વિચાર કરવા ઘટે છે, અને આ બાબત ખરે પડશે અને આપણે માગ ઘણો સરળ બનશે. પરમાનંદ
પ્રબુદ્ધ જૈનનો દશમા વર્ષમાં પ્રવેશ
પ્રબુદ્ધ જૈન” મે માસથી દશમાં વર્ષમાં પ્રવેશ કરે છે. જે ધ્યેય પ્રબુધ્ધ જન આજના જૈન જૈનેતર સામાયિકમાં વિશિષ્ટ સ્થાન અને નીતિને લક્ષમાં રાખીને “પ્રબુદ્ધ જેન” ને પ્રારંભ કરવામાં ધરાવે છે. કોમી નામ ધરાવતું અને એક કોમી સંસ્થાનું મુખપત્ર ' આવ્યું હતું તે જ ધ્યેય અને નીતિને “પ્રબુદ્ધ જૈન” એકસરખી હોવા છતાં પ્રબુધ જૈન બીલકુલ બીનકમી પત્ર છે એવી પ્રતિષ્ઠા
રીતે વળગી રહ્યું છે અને નવા વર્ષ સુધી જૈન સમાજ તેમ જ, જૈન જૈનેતર શિષ્યવર્ગોમાં પ્રબુધ્ધ જેને પ્રાપ્ત કરી છે. આ પત્ર જન . વિશાળ જનસમાજની તેણે એક સરખી સેવા કરી છે. રાષ્ટ્રની સમાજની બહુ ભારે સેવા કરી રહેલ છે એવું પ્રમાણપત્ર અનેક સ્વાતંત્ર્યપ્રાપ્તિ પ્રબુદ્ધ જૈનનું પ્રારંભથી એક વિશિષ્ટ ધ્યેય હતું જેન બંધુઓ તરફથી અમને મળતું રહ્યું છે. તદુપરાન્ત લેખઅને જૈન સમાજમાં આઝાદીની તમન્ના કેળવવી એ પ્રબુદ્ધ સામગ્રીની વિવિધતા અને બહુલતાની દૃષ્ટિએ પણ પ્રારંભથી જનની સર્વ પ્રવૃત્તિને મુખ્ય સુર હતા. ગયા ઓગસ્ટ માસનો આજ સુધીમાં પ્રબુધ્ધ જૈન ઉત્તરોત્તર વિકસતું જતું માલુમ ૧૫ મી તારીખે આ દેશ ઉપરથી અંગ્રેજી હકુમતનું વિસર્જન પડયું છે. આમ છતાં પણ અમારે દિલગીરી સાથે જણાવવું . થયું, દેશ સ્વતંત્ર બન્ય, સ્વાધીન બન્ય. આ રીતે પ્રબુધ્ધ જૈનનું
પડે છે કે પ્રબુધ જનની ગ્રાહક સંખ્યા હમણું હમણું . વિશિષ્ટ દયેય ફલિતાર્થ બન્યું છે. સાથે સાથે પ્રબુધ જનને
ઘટતી જ રહી છે. વિશિષ્ટ આર્થિક મદદના કારણે પ્રબુધ્ધ જૈન સદા પ્રેરણા આપતું એક પ્રાણદાયી તત્ત્વ પરિણામે કમી થયું છે.
આર્થિક બોટમાંથી ઉગરી જાય છે. પણ આવી મદદો ઉપર પ્રબુદ્ધ આજે નવનિર્માણ પામતી રાજ્યરચના, આઝાદીની પ્રાપ્તિ બાદ
જૈન ક્યાં સુધી નિર્ભર રહી શકે ? આખરે તે ગ્રાહક ઉપર જ ઉભી થતી અનેક ફૂટ સમસ્યાઓ, પ્રજાજીવનના મર્મભાગને પ્રબુધ્ધ જને સ્વાવલંબી બનવું રહ્યું. જે પ્રબુધ્ધ જનને ગ્રાહકવલવી નાખતાં નવા વિચાર આ સર્વાનું હાર્દ સમજવા, સમુદાય-વાંચકસમુદાય --પ્રબુધ્ધ જૈનની ઉપયોગીતા, સેવાપરાયણના, ઝીલવા પ્રબુદ્ધ જૈન મથામણ કરી રહેલ છે. ઘણી વખત આ આવશ્યકતા સ્વીકારતુ હોય, જે અન્યત્ર સામાન્યતઃ નથી મળતા ગો કાર્યું જાણે કે પ્રબુદ્ધ જૈનની તાકાત ઉપરવટનું હોય એમ પણ પ્રાણદાયી અને આત્મન્નિતિષક ખોરાક પ્રબુધ જનમાંથી તેમને લાગે છે. આમ છતાં પણ પ્રબુદ્ધ જૈનની સત્યનિષ્ઠા આજે પણ મળતો રહ્યો છે એમ તેમને લાગતું હોય તે તેમને અમારી આગ્રહભરી એટલી જ જાગૃત છે અને દેશના તેમ જ જૈન સમાજના વિવિધ વિનંતિ છે અને આજ સુધીની અમારી અને તેમની મહોબતના પ્રશ્નો પરવે બને તેટલું સ્પષ્ટ માર્ગદર્શન નિડરપણે કરાવતાં રહેવું કારણે તેમની ફરજ છે કે પ્રબુદ્ધ જૈનની ગ્રાહક સંખ્યાને વધારે એ તેનું લક્ષ્ય આજે પણ એટલું જ કાયમ છે.
ને વધારે વિપુલ બનાવવામાં તેઓ પિતાથી બનતું કરી છુટે. ' પ્રબુધ્ધ જન આજ સુધી એક જ વ્યકિતની પ્રેરણા અને અને લેખકો અને વિચારને પણ અમારી આગ્રહભરી શક્તિદ્વારા સંચાલિત થઈ રહ્યું હતું. એ છે આપણું પરમા- વિનંતિ છે કે તેઓ પણ પ્રબુદ્ધ જૈનને અપનાવે અને તેને બને નંદભાઈ. કેટલાક સમયથી તેઓ પ્રબુધ્ધ જૈનની જવાબદારીથી તેટલું સમૃદ્ધ બનાવવાની અમારી મનોકામનાને સક્રિય ટેકો આપે. મુકત થવાની ઈચ્છા દાખવી રહ્યા છે. તેઓ આ કોઈ પણ
એક પરમાનંદભાઈ કે એક ધીરજલાલ ધનજીભાઈ શાહના ઉપર જ વિચાર છોડી દઈને પ્રબુદ્ધ જૈનને વળગી રહે અને બને તેટલું નિર્ભર બનીને પ્રબુધ્ધ જનને ચાલવું પડે એ પરિસ્થિતિ શોચનીય વિકસાવે એવો અમારો આગ્રહ અને વિનંતિ છે. તેમને સાથ
છે. કોઈ પણ સત્ય વિચાર, શ્રેયસ્કર પ્રવૃત્તિ માટે પ્રબુદ્ધ જૈન અને સહકાર આપે છે તે ઓછો થાય, બંધ થાય તેમ છતાં પણ ખુલ્લું છે. નાતજાત કે વાડાના ભેદ પ્રબુધ્ધ ન માનતું નથી, પ્રબુધ્ધ જૈનને આ જ સ્વરૂપે ચલાવતા રહેવું એવા અમારો આગ્રહ સ્વીકારતું નથી. સૌ કોઈ લેખકો અને વિચારકોને પ્રબુદ્ધ જૈનનું,
છે, અમદાવાદ જૈન યુવક સંધના મુખ્ય કાર્યકર્તા અને મુંબઈ જૈન આમંત્રણ છે. આપણે વિચાર સત્યપૂર્ણ હય, વાણી સંયમપૂર્ણ , યુવક સંઘની કાર્યવાહક સમિતિના સભ્ય શ્રી ધીરજલાલ ધનજીભાઈ હોય, આચારવ્યવહાર સભ્યતાથી સુવાસિત હેમ-આ અમારું ધ્યેય - શાહે પ્રબુદ્ધ જૈનને બને તેટલો સાથ આપવા અમને ખાત્રી આપી છે, આ અમારા માગે છે, પ્લી જ અભારી મર્યાદા છે. " છે, આ માટે અમે તેમને ઉપકાર માનીએ છીએ.
' તરી, પ્રબુદ્ધ જૈન.
છે