________________
રહી જતું હોય, તો બહાર આપણે ગમે તેટલી ઉથલ-પાથલ કરીએ. ગમે તેટલાને ચૂપ કરી દઈએ, ગમે તેટલા પર વિજય મેળવી લઈએ. એ બધાનો કશો જ અર્થ રહેતો નથી. - છગનનો છોકરો એક વાર સ્કુલમાં ઘણો મોડો આવ્યો. ટિચરે એને રિઝન પૂછ્યું, એ કહે, “મારા મમ્મી-પપ્પા ફાઈટીંગ કરતા'તાં એટલે...” ટિચર કહે “એમાં તું મોડો કેમ આવ્યો ?” એ કહે, “મમ્મી-પપ્પા મારા જ બૂટથી ફાઈટીંગ કરતાં'તાં.”
પતિ કે પત્ની પર શૂરાતન બતાવવું સહેલું છે, સાસુ કે વહુ પર રુઆબ મારવો હજી સહેલો છે. નોકર કે પડોશી સાથે તડાફડી કરી દેવી બિસ્કુલ કઠિન નથી. ખરું સત્ત્વ જોઈએ છે ભીતરની વિષયવાસનાને જીતવામાં, ખરું બળ જોઈએ છે પ્રમાદોને સમાપ્ત કરી દેવામાં. અહીં જેનો પત્રો ટૂંકો પડે છે, એ બહાર કદાચ આખી દુનિયાને જીતી લે, તો ય હકીકતમાં એ પરાજિત છે, હારેલો છે. પરમ પાવન આગમ ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર કહે છે –
एगं जिणेज्ज अप्पाणं एसो से परमो जओ એક પોતાની જાતને જીતી લે
એ પરમ વિજય છે. એક કૂતરાની લાઈફને કદી તમે જોઈ છે ? એનું ખાવાનું, પીવાનું, રહેવાનું, સૂવાનું. કશું જ નિશ્ચિત નહીં. સીધા શબ્દોમાં કહીએ તો કોઈ જ જાતનું ઠેકાણું નહીં. અહીં જાય તો ત્યાં બધા હ હ કરે અને ત્યાં જાય તો ત્યાં બધા હ હ કરે, આજે થોડું ખાવાનું મળ્યું ને કાલે કદાચ ભૂખ્યા ય રહેવું પડે. ઠંડી-ગરમી-વરસાદ All seasons are the tuftimes for him. Can you imagine ? How is his life ? ugi sal બધાં દુઃખોની વચ્ચે ય જો તેઓ પરસ્પર ઝગડે નહીં ને, તો ય તેઓ થોડા સુખી થઈ જાય. બીજા કૂતરા સામે ઘુરકિયા કરવા, જોર જોરથી ભસવું, દોડવું, પાછળ પડી જવું ને કરડી ખાવા સુધીના પ્રયત્નો કરવા... આ બધી લડ
૩૫
