________________
છગનને એક વાર વિચાર આવ્યો, કે છોકરાના અભ્યાસની બાબતમાં પણ મારે કંઈક ધ્યાન આપવું જોઈએ. એણે છોકરાને બોલાવ્યો. પૂછ્યું બોલ, ૨ + ૨ = કેટલા થાય ? છોકરાએ જરા વિચારીને કહ્યું, ‘‘૪’’ છગને કહ્યું, “શાબાશ, લે આ ૪ ચોકલેટ ઈનામ.’’ છોકરો કહે “પહેલાં ખબર હોત તો ૧૬ કહેત.’’
માયા-મૃષાવાદમાં કોઈ જ લાભ નથી. જે ખોટું જ છે, એનું કોઈ સારું પરિણામ શી રીતે હોઈ શકે ? કદાચ એનું કોઈ તાત્કાલિક સારું પરિણામ દેખાય, તો પણ, એનો પાયો તો ખોટો જ છે. એ ઈમારત ક્યાં સુધી ટકશે ? એ ઈમારત કડડભૂસ થઈ જશે, ત્યારે એ વ્યક્તિ પહેલા કરતા પણ વધુ દુઃખી નહીં થઈ જાય ? પાપ કરવું જેટલું સહેલું હોય છે, એટલું જ એના પરિણામોથી છટકવું મુશ્કેલ હોય છે.
માયાની સજ્ઝાયની એક કડી છે
મુખ મીઠો જુઠો મને, ફૂડ કપટનો કોટ રે મુખે તો જી જી કરે, ચિત્તમાં તા કે ચોટ રે
માયા-મૃષાવાદ કરનાર વ્યક્તિ આમ તો મીઠું મીઠું બોલે છે, પણ એનું મન જૂઠું હોય છે. કૂડ-કપટનો એ જાણે કિલ્લો હોય છે. આપણી સામે તો એ જી જી કરે છે, પણ એનું મન ચોખ્ખું નથી હોતું.
We have to think ourself. આપણે આપણું કેવું નિર્માણ કરવું છે ? કોઈને દેખાડવા, કોઈને લગાડવા, કોઈ પર છાપ પાડવાના આપણા જેટલા પ્રયાસો છે, એટલા પ્રયાસો જો આપણે આત્મસાક્ષિક આત્મનિર્માણમાં કરીએ તો આપણું કલ્યાણ થઈ જાય. આખી દુનિયા આપણા પર ફિદા થઈ જાય. તો ય આપણી સદ્ગતિ નથી થવાની અને આખી દુનિયા આપણા પર થૂંકે, તો ય આપણી દુર્ગતિ નથી થઈ જવાની. તો પછી દુનિયાને જોવી જ શા માટે ? આત્માને જ ન જોઈએ ? પરમ પાવન આગમ શ્રી આચારાંગ સૂત્ર કહે છે
૫૦
માયા-મૃષાવાદ