________________
સત્તરમું પાપસ્થાનક છાયા-મૃષાવાદ
અસ્થાનક
માયા એટલે છળકપટ અને મૃષાવાદ એટલે જૂઠ. આઠમું પાપસ્થાનક માયા છે. અને બીજું પાપસ્થાનક મૃષાવાદ છે. પણ જ્યારે માયા સાથે મૃષાવાદ ભળે, ત્યારે એ એક અલગ પાપસ્થાનક થઈ જાય છે. માયામૃષાવાદ. કેવળજ્ઞાની ભગવંતોએ આ પાપનો એક અલગ પરિણામ જોયો છે. માટે તેને અલગ પાપસ્થાનક તરીકે સ્થાન આપ્યું છે.
ગોશાળાએ પ્રભુને કહ્યું હતું કે “આપ મારા ગુરુ. હું આપનો શિષ્ય.” હજી તો પ્રભુનો સાધનાકાળ ચાલતો હતો. પ્રભુએ ઉપદેશ આપવાની શરૂઆત પણ કરી ન હતી. છતાં દાક્ષિણ્યથી પ્રભુને તેની વાતમાં મોન સમ્મતિ આપી. ગોશાળો પ્રભુની સાથે સાથે ફરવા લાગ્યો. પ્રભુની સાથે ફરવાના એણે ઘણા લાભો પણ ઉઠાવ્યા. પણ એક દિવસ એ પ્રભુથી છુટ્ટો પડી ગયો. એણે જાહેર કર્યું કે હું જ સર્વજ્ઞ તીર્થકર છું. એણે જાહેર કર્યું કે હું મહાવીરનો શિષ્ય નથી. આ હતો માયા-મૃષાવાદ. હજારો-લાખો લોકોને એણે આના દ્વારા અવળે પાટે ચડાવી દીધા. આગળ વધીને પ્રભુની એણે ઘોર આશાતના પણ કરી અને પોતાનો અનંત સંસાર વધારી દીધો.
શું મળ્યું ગોશાળાને માયા-મૃષાવાદ કરવાથી ? શું ફાયદો થયો ? પાપ એ હળાહળ ઝેર છે, આટલું જો આપણા મગજમાં ફીટ થઈ જાય તો સમજી લો કે પછી મોક્ષ આપણા હાથમાં છે.
હકીકત તો એ છે કે ઝેર એટલું ખતરનાક નથી, પિસ્તોલ કે બોબ એટલો ભયાનક નથી, અકસ્માત્ કે કેન્સર જેવા રોગો એટલા ભયંકર નથી, જેટલું ભયંકર પાપ છે. પણ આપણી કમનસીબી એવી છે, કે પાપ આપણને પ્યારું લાગે છે અને ધર્મ આપણને અળખામણો લાગે છે. આપણા ભવભ્રમણનું આની સિવાય બીજું કોઈ જ કારણ નથી. દેખીતા લાભ માટે ઠંડે કલેજે માયા-મૃષાવાદ કરતી વ્યક્તિને ખ્યાલ જ નથી, કે એ ખરા લાભને ગુમાવી રહી છે, ને કેટકેટલા નુકશાનોને નોતરી રહી છે. માયા-મૃષાવાદ,