________________
परदोसं जपतो न लहइ अत्थं कजं न साहेइ । मित्तं पि कुणइ सत्तू, बंधइ कम्मं महाघोरं ||
જે નિંદા કરે છે. તેને નિંદા કરવાથી કાંઈ પૈસા મળતા નથી, એનાથી એનું કોઈ કામ થતું નથી. ઉલ્ટ નિંદા કરવાથી મિત્ર પણ શત્રુ થઈ જાય છે અને આત્માને મહા ભયંકર કર્મ બંધાય છે.
છગન એક વાર બજારમાં ગયો. ત્યાં એની બાજુમાં બે બહેનપણીઓ વાત કરતી હતી. છગને એના કાન સરવા કર્યા, તો એને સંભળાયું – “પેલી ખુશી તો હંમેશા એના પતિની નિંદા ન કર્યા કરે છે. એવું તે કદી કરાતું હશે ? મારો પતિ ભલે દારૂડિયો છે, ભલે જુગારી છે, ક્યારેક એ ચોરી પણ કરે છે, તો ય હું કોઈને કહેતી નથી.”
ભલે આપણને હસવું આવે છે, પણ હકીકતમાં આ આપણી જ વાત છે. નિંદા ખરાબ છે – આ વાત ઉપર પણ આપણે બધાં સહમત છીએ અને નિંદા આપણાથી છૂટતી જ નથી. આ વાત ઉપર પણ આપણે સૌ એકમત છીએ. કવિ ઋષભદાસજી કહે છે -
મા ખમણને પારણે
એક સિક્વ લઈ ખાય, પણ નર નિંદા નવિ તજે
નિચે નરકે જાય. જે વ્યક્તિ માસક્ષમણના પારણે માસક્ષમણ કરે, દરેક પારણામાં એકાસણું કરે. એ એકાસણામાં પાછું એક જ દ્રવ્ય વાપરે. એ દ્રવ્ય પણ ફક્ત એક જ દાણો વાપરે. તો પણ... આટલો ઘોરાતિઘોર તપ કરનાર વ્યક્તિ પણ.. જો નિંદા ન છોડે, તો એ નક્કી નરકમાં જાય. મહોપાધ્યાય શ્રીયશોવિજયજી મહારાજે પણ કહ્યું છે -
निंदक निश्चे नारकी નિંદા કરે તે અવશ્ય નરકમાં જાય છે.
પરંપરિવાદ