________________
વૈશુન્ય
પૈશુન્યનો અર્થ છે ચાડીચુગલી – ગમે ત્યાંથી બીજાના દોષો જોવાની વૃત્તિ. હૃદયમાં ઈર્ષ્યાનું ઝેર હોય અને આંખોમાં તીખાશ હોય એ પેશુન્ય છે. માણસ હકીકતમાં બીજા કોઈને નથી જોતો. પોતાની જાતને જુએ છે. જેવો એ પોતે છે, એવા એને બીજા દેખાય છે. કોઈ સજ્જનને પૂછો કે દુનિયા કેવી છે ? એ કહેશે - દુનિયા સજ્જન છે. કોઈ દુર્જનને પૂછો કે દુનિયા કેવી છે ? એ કહેશે – દુનિયા દુર્જન છે. We see ourself only.
-
ચૌદમું પાપસ્થાનક
ભીષ્મ પિતામહે એક વાર દુર્યોધન અને યુધિષ્ઠિરને બોલાવ્યા. બંનેને કાગળ અને કલમ આપી. દુર્યોધનને કહ્યું કે આખા હસ્તિનાપુરના સજ્જનો નું લિસ્ટ કરી લાવ. યુધિષ્ઠિરને કહ્યું કે આખા હસ્તિનાપુરના દુર્જનોનું લિસ્ટ કરી લાવ. સાંજે બંને હાજર થયા. બંનેના કાગળ સાવ કોરા હતા. નગર એનું એ જ હતું. ત્યાં ચોરો, જુગારીઓ અને દારૂડિયા પણ હતા અને સંતો, સજ્જનો અને દાનવીરો પણ હતાં. છતાં યુધિષ્ઠિરને કોઈ દુર્જન ન લાગ્યું અને દુર્યોધનને કોઈ સજ્જન ન લાગ્યું.
દુનિયા અનાદિકાળથી આવી ને આવી જ છે. શાસ્ત્રો કહે છે न कदाचिदनीदृशं जगत्
દુનિયા ક્યારે પણ આવી ન હતી, એવું નથી.
દુનિયામાં દુર્જનો પણ હંમેશા રહેવાના અને સજ્જનો પણ હંમેશા
રહેવાના.
राम के जमाने में भी रावण का वंश था कृष्ण के समय में भी मोजूद कंस था, इतिहास में कभी ऐसा समय नहीं आया जब सरोवर में बग नहीं केवल हंस था ।
૪૦
પશુન્ય
