________________
તેરમું પાપસ્થાનક
અભ્યાખ્યામ
એક ઘરમાં દેરાણી અને જેઠાણીનો ઝગડો થયો. દેરાણીએ આવેશમાં ને આવેશમાં જેઠાણીને કહી દીધું - “આટલો બધો રુવાબ શાનો મારો છો ? તમે તો વાંઝિયણ છો વાંઝિયણ. સાત વરસ થયા લગનને, હજી સુધી એકે ય છોકરું થયું છે ?”
વાત પૂરી. જેઠાણી એમના રૂમમાં જતાં રહ્યા. બારણું બંધ થઈ ગયું. એક કાગળમાં જેઠાણીએ લખ્યું, “વાંઝિયણ – એવું મહેણું સહન ન થવાથી હું મારું જીવન ટૂંકાવી રહી છું.'
ખાસ્સો સમય થયો. દરવાજો ખુલ્યો જ નહીં. છે'ક એમના પતિ આવ્યા ત્યારે તેમણે દરવાજો ખોલ્યો. અંદરનું દશ્ય જોઈને એ બેભાન થઈને ઢળી પડ્યા. પંખા ઉપર ફાંસો ખાધેલી એમની પત્નીની લાશ લટકતી હતી. નાનો ભાઈ ભાભી દોડી આવ્યા. દશ્ય જોઈને અવાચક થઈ ગયા. નાના ભાઈએ ચિટ્ઠી વાંચી. તરત ફાડી નાખી. મોટા ભાઈને હોસ્પિટલમાં એડમિટ કર્યા. સ્મશાનયાત્રા નીકળી. મોટા ભાઈ ઘરે તો આવ્યા પણ સતત રડતા રહ્યા ને બોલતા રહ્યા. આખરે એણે શા માટે ...? નાના ભાઈ અને ભાભી હૃદયમાં એ બોજો ભરીને બેઠા હતા. જેને જીવનપર્યંત તેઓ ઉતારી શકે તેમ ન હતા.
—
આ છે પાપસ્થાનક... અભ્યાખ્યાન.. કોઈના ઉપર કોઈ દોષનું આરોપણ. દેખીતી રીતે કદાચ એ નાનું પાપ લાગે. But we can see, પાપ કદી નાનું હોતું જ નથી.
પરમ પાવન આગમ શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રમાં કહ્યું છે काणं काणेति णो वए ।
કાણાને પણ કાણો ન કહેવો.
तेणं चोरे त्ति णो वए ।
અભ્યાખ્યાન
૩૭
—
坐