________________
શ્રી વીરચંદ રાઘવજી ગાંધીના
વિદેશી અનુયાયીઓ
(લેખક : પન્નાલાલ રસીકલાલ શાહ) [ શ્રી વીરચંદભાઈ ગાંધીએ અમેરિકા જઈ માત્ર ભાષણે જ નહોતા કર્યા. તેથી વિશેષ પણ રચનાત્મક કાર્ય કર્યું હતું અનાર્ય ગણાતા દેશમાં તેમણે હજારો અંગ્રેજોને જૈન ધર્મમાં રસ લેતા કર્યા હતાં. આપણી પાઠશાળાઓ જેવા ધાર્મિક વર્ગો શરૂ કર્યા હતાં. અને એમાં ઘણાં અંગ્રેજે જૈન ધર્મને અભ્યાસ કરતાં હતાં. તેમાંના કેટલાક તે શ્રી બાંધીના ચુસ્ત શિષ્ય હતાં. તેમ કરી શ્રી ગાંધી ગૃહસ્થ ગુરુ પણ બન્યા હતાં.
- સ્વામી વિવેકાનંદના ભારતીય શિષ્યની જેમ તેમનું વિદેશમાં પ્રચાર કાર્ય આજ સુધી ચાલુ રાખી હિંદુ ધર્મને વિદેશમાં જીવંત રાખે છે, તેમ જે આપણે પણ શ્રી ગાંધીનું એ પ્રચાર કાર્ય
ચાલું રાખ્યું હોત તો આપણે પણ આજે વિદેશોમાં જૈન ધર્મને વિજયધ્વજ ફરકતો રાખી શક્યા હોત.
આજની ઘડીએ આ લેખ વાંચી તેમનું એ મહાન કાર્ય કરી ચાલુ કરીશું તો થી ગાંધીની જન્મ શતાબ્દિએ સાચું તર્પણ કર્યું લેખાશે.
-સંપાદક.] શ્રી વીરચંદભાઈ ગાંધી વિદેશમાં ધર્મને અનુલક્ષીને નહીં, પરંતુ ભારતીય ધર્મ પ્રચારાર્થે ગયા હતા. પરંતુ તેઓ સંસ્કૃતિ, એના આદર્શોને લક્ષમાં રાખી સ્વમતાગ્રહી ન હતા. “મારો ધર્મ જ એમણે કાર્ય કર્યું. આ એમની સફળસાચે છે” એવા આગ્રહને વશ થવાને તાની ચાવી છે, અને આજ કારણથી બદલે, સમસ્ત જૈન સમાજના ગુરુ તેઓ વિદેશીઓના હૃદયમાં વસી ગયા. પૂ૦ આત્મારામજી મહારાજના “ઝો એમના મુખ્ય અનુયાયીઓમાં (૧) શ્રી રડ્યા વાહ રે આદર્શને લક્ષમાં હર્બર્ટ રન, (૨) મીસીસ હાર્વર્ડ રાખી, શ્રી વીરચંદભાઈએ માત્ર જૈન- અને પ્રશંસકે અને સહાયકામાં (૧)
