Buddhiprabha 1961 11 SrNo 25

Author(s): Chabildas Kesrichand Sanghvi, Bhadriklal Jivabhai Kapadia
Publisher: Buddhiprabha Samrakshak Mandal - Khambhat

Page 5

સાધનાને સાર્થક કરો..
(તંત્રી લેખ) કારતક સુદ પાંચમ આવી અને ગઈ. એ આવે છે પરંતુ પાંચ વરસે ય કઈ એક એવે જ્ઞાનયજ્ઞ પુનિત દિવસ છે. આ દિવસે જ્ઞાનની અભ્યાસી તત્વા તૈયાર નથી થઈ શકતો કે જે સાધના થાય છે. મા શારદાની આરાધના થાય છે. દુનિયાના ધર્મોની પંગતમાં (Stage એક હરોળમાં અખંડ જાપ જપાય છે. નવાં સૂત્રને પ્રારંભ થાય ઉલે રહી શકે. મા સરથા તરફ જતાં પણ નિરાશા છે. જ્ઞાનની પૂજા થાય છે. એની ઉજવણી થાય છે. જ મળે છે. ત્યાં પણ કોઈ તટસ્થ ને વિશદ્ દષ્ટિતેના છોડ બંધાય છે. જ્ઞાનનું દાન થાય છે. જ્ઞાન વાળા ને ઊંડા તત્ત્વજ્ઞ અભ્યાસી જોવા નથી મળતા. માટેની નાની મોટી ટીપે થાય છે. જ્ઞાન માટે જે
જે જૈન તત્વજ્ઞાન આજ વિજ્ઞાનની કસોટીમાંથી કંઇ થઈ શકે છે, પ્રભાવના, આરાધના, સાધના,
અણિશુદ્ધ પાર ઉતર્યું છે તે જ ઉમદા જ્ઞાનની પૂજા બધું જ આ દિવસે થાય છે.
આવી અવ્યવસ્થા ને બેદરકારી-ઉપલા જોઈ ઊંડું આવું વરસેથી એકધારું ચાલ્યું આવે છે;
દુઃખ થાય છે. વિજ્ઞાનના પ્રયોગોએ આજ સાબિત હતાં ય તેની એ વિશિષ્ટતા છે કે તેમાં કામ કર્યું છે કે હવા, પાણી, વનસ્પતિ વ.માં જીવ છે. ન્યૂનતા નથી આવી. હજુ તેવું જ ઉલ્લાસભર્યું (જે ભ. મહાવીરે વગર પ્રાગે જ્ઞાનથી કહ્યું છે.' પવિત્ર એ પર્વ રહ્યું છે, આ જ બતાવે છે કે હજુ કેની નાન ભૂખ મરી પરવારી નથી. બહે,
આપણી પાઠશાળાઓને, તેના અભ્યાસને, તેની
પરીક્ષાઓને વ્યવસ્થિત કરવાની જરૂર છે, હિંન્ની અત્યારની હકીકતે, અહેવાલે ને આંકડાએ જોતાં
તમામ જૈ પાઠશાળાએ ને એક સૂત્રે પવવાની એ ભૂખ વધતી જ માલુમ પડે છે. એક દસકા પહેલાં તે આજ રચે જ્ઞાનની અનેકવિધ પ્રવૃત્તિઓ
જરૂર છે. ભલે જુદા જુદા કીરકાઓની અભ્યાસની વધી છે. ઘણે ઠેકાણે નવી નવી પાઠશાળાએ ખુલી
એકતા હાલ ન આવી શકે પરંતુ એક જ ફીરકાની છે. નવાં જુનાં પુસ્તકનું પ્રકાશન થયું છે. જૈન
અભ્યાસી એકતા આવી આવશ્યક ને આજ તે હિત્ય પીરસતાં અનેક વાર્તા, તત્ત્વજ્ઞાન વ.નાં
અનિવાર્ય છે. સામયિકે પણ તેમની સંખ્યા વધારે જાય છે.
અમારૂં તે માનવું છે કે કુશળ અધ્યાપકે ને આ બધી પ્રવૃત્તિને ધમધમાટ જતાં તે પહેલી
પંડિત સંચાલિત કાદ ખલ હિંદ વ્યાપી આવી નજરે એમ જ લાગે છે કે આ હા હા ! આપણે
સંસ્થા તરફથી બધી પાઠશાળાઓનું સંચાલન થાય કેટલી બધી પ્રગતિ કરી રહ્યા છીએ કારણ એક
તે જરૂરથી આમાં કંઇક ફેરફાર થાય. આવી જ વરસમાં અનેક ઇનામી મેળાવડા, સંસ્કાર કાર્ય.
અખિલ હિંદ વ્યાપી સંસ્થાને વહીવટ જે આજની ક, ભાષણે, અહેવાલો છે, જેવા, વાંચવા મળે
યુનિવસીટીઓની જેમ કરવામાં આવે તે જરૂરથી છે. વિદ્યાપી સંખ્યાનો આંક જોતાં પણ એમજ
પાંચ-સાત વરસમાં તેનું કે નક્કર પરિણામ આવે. લાગે છે કે ઘણા બધા જૈન સાહિત્યનો અભ્યાસ આ યોજના માટે અનેક સવાલ ઊભા થાય
જ પરંતુ તે દરેકના ઊંડાણમાં હલ કર્યા સિવાય પરંતુ દુઃખ સાથે લખવું પડે છે કે આપણી અમે આવી કેઈ સરથા ઊભી થાય તેવા એક માત્ર જેને કેળવણીની દશા પણ અત્યારની વ્યાવહારિક વિદેશ જ કરીને, હાલ વિરમીએ છીએ. કેળવણી જેવી વિખરાયેલી ને અવ્યવસ્થિત છે. જ્ઞાન આ કામ ઘણું ભગીરથ પુરૂષાર્થ, કુશળ બાળ ઘણી જહેમત અને અઢળક પૈસા ખર્ચવામાં વહીવટ ને તેવું ધારું બધું માગે છે પરંતુ એક
ભણી વળ્યા છે.