________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
-
-
-
-
-
-
-
-
--
તોની પ્રથમ ભૂમિકા.
૨૭૧ ૧ પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય, પાપાનુબંધી પુણ્ય, પુણ્યાનુબંધી પાપ અને પાપાનુબંધી પાપ.
જે પુણ્ય ભેગવતાં નવું પુણ્ય ઉપાર્જન થાય ને પછી પણ ભવિષ્યમાં સુખ થાય તે પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય છે. પુણ્ય ભેગવતાં નવું પુણ્ય ન ઉપાર્જન થતાં પાપ ઉપાર્જન થાય તે પાપાનુબંધી પુણ્ય છે. તેના ઉદયમાં સુખ પણ ભવિષ્યમાં દુઃખ આવી પડે છે. પ્રથમ પ્રકાર ઉપાદેય છે; જ્યારે બીજો પ્રકાર ત્યાજ્ય છે.
પાપનું ફળ ભોગવતાં શુભ અધ્યવસાયને લઈને નવીન પુણ્ય ઉપાર્જન કરવું તે પુણ્યાનુબંધી પાપ છે અને પાપનું ફળ ભોગવતાં અશુભ અધ્યવસાયને લઈને નવીન પાપ ઉપાર્જન કરવું તે પાપાનુબંધી પાપ છે. જે ત્રીજે પ્રકાર ઉપાદેય અને ચોથો પ્રકાર હેય છે. આ રીતે પુણ્ય પાપને બંધ, તેને ઉદય, શુભ અશુભ અધ્યવસાય, તેનું ફળ એ સર્વ વિચારતાં લેકે પરિણામ જોઈ બોલે છે “ કે ભાઈ ધમીને ઘેર ધાડ છે અને ધમને ત્યાં દુઃખ છે” તેનું કારણ ઉપર પ્રમાણે સમજનારને ખરૂં ભાન થાય છે. ધર્મ અધર્મને વિવેક ભૂલી જનારા મનુષ્ય તેમ માને છે. સુખ છે અને મળશે, સુખ છે અને દુઃખ મળશે દુઃખ છે અને સુખ મળશે અને દુઃખ છે અને દુઃખ મળશે, એ ચાર પ્રકારે છે, માટે ઉપાર્જન કરેલ પુણ્ય પાપનું ફળ ક્રમ પ્રમાણે શુભ અશુભ મન્યા જ કરે છે, માટે ધમી મનુબેએ-સુખના અભિલાષીઓએ સુખ પ્રાપ્ત થતાં ભાવિકાળ માટે સુખ પ્રાપ્ત કરવા પુણ્ય ઉપાર્જન કરવું જોઇએ. પાપનું ફળ ભેગવતાં પ્રાણીએ શુભ અયવસાયવડે ભાવી માટે પુણ્ય ઉપાર્જન કરવું. તે રીતે ઉત્તરોત્તર આશ્રવ અને બંધમાં સમાવેશ થતાં આ પુણ્ય પાપને, સંવર અને નિર્જરાઅંશથી અને છેવટે સર્વથી દૂર કરી મેક્ષ પ્રાપ્ત કરવું તે પ્રાણીમાત્રને મુખ્ય સાધ્યપ્રધાન લક્ષ્યબિંદુ છે. આ સાત કે નવ તનું જ્ઞાન પણ આત્માનું લક્ષબિન્દુ મોક્ષ પ્રાપ્ત કરવા મેળવવાનું છે. જૈન દર્શનમાં નવ તનું સ્વરૂપ ઘણું જ વિસ્તારથી આપવામાં આવેલ છે તેનું સંક્ષિપ્ત
સ્વરૂપ પણ જાણવું તે પણ જરૂરી છે, જેથી સામાન્ય રીતે તેને સરળ ટૂંકો ભાવાર્થ માત્ર ભૂમિકારૂપ આ લેખમાં આપવામાં આવેલ છે. જૈનશાળાઓમાં પ્રથમ ભૂમિમાં પ્રવેશ બરાબર કરાવવામાં આવે તે આગળ તેનું સક્ષમ સ્વરૂપ સમજવું સહેલું થઈ પડે છે, શિક્ષણના, નીતિના, ક્રિયાચારના,
For Private And Personal Use Only
