________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
- ૨૮:
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. આકર્ષાય છે. લગ્ન પહેલા કન્યા કેવી રૂપાળી છે એ જેવા સો ચાહે છે. કુમારીકા પણ પિતાને ભાવિ પતિ સ્વરૂપવાન હોય તેમ ચાહે છે, પરંતુ કુદરતી રીતે જ પુરુષદેહની રચના જ એવી છે કે તેમાં કમળતાના, સૌંદર્યના અંશ ઓછા છે, જયારે કઠોરતા વિશેષ છે. તેથી વિરુદ્ધ સ્ત્રીઓમાં કમળતા, સૌદર્ય, નમ્રતા વિગેરે વિશેષ પ્રમાણમાં હોય છે. તેમાં પણ સૌદર્ય ગુણ સ્ત્રીઓને સહજ પ્રાપ્ત હોય છે, અને તેથી જ જગત પર તેનું પ્રભુત્વ વિશેષ જોવાય છે. રાજકારણમાં મહત્વના ફેરફારો થયા હોય તે તેમાં સ્ત્રી સૌંદર્ય કારણભૂત છે. તેથી એકલું સૌંદર્ય ત્યાજ્યની કટિમાં આવી જાય છે. એકલા રૂપે તો મહા અનર્થો ઉપજાવ્યા છે, એ વાત ઇતિહાસના અભ્યાસીઓથી છાની નથી. રાણી કલીઓપેટ્રા જેવા કેટલા ય દાખલાઓ એ વાતની સાક્ષી પૂરે છે. તેથી રૂપવાન અને શીલવાન એવી સ્ત્રી જેને ઘેર વસતી હોય તેને ત્યાં સાક્ષાત લક્ષમી વસે છે એમ જાણે તેને ત્યાં નિત્સવ હોય છે.
લક્ષમી તે અનેકને પ્રાપ્ત થાય છે, પરંતુ ત્યાગ ગુણ-દાન ગુણ વિનાની એકલી લમી લાધ્ય-પ્રશંસાપાત્ર નથી. મમ્મણશેઠને ત્યાં અનર્ગળ દ્રવ્ય હતું, જેને નીરખી શ્રેણિક રાજ પણ આશ્ચર્ય પામ્યા હતા, પરંતુ તે ધન કામનું શું ? જેને માલીક તેલ-ગેળા ખાઈને રહેતે હોય, ભયાનક અંધારી રાત્રીએ, વરસતા વરસાદમાં જે મનુષ્ય નદીના પુરમાં તણાઈ આવેલા કાષ્ટ લેવા નદીમાં પડત હોય, એવા કૃપણ મનુષ્યની લક્ષ્મી પુત્રી સદશ પરના ઉપભેગને માટે જ સરજાએલી હોય છે ને ? તેથી જ જે લક્ષ્મી દાનવતી હોય તે જ પ્રશંસનીય છે.
દાન ગુણથી કર્ણ, વિક્રમ, ભેજ વિગેરે આજે પણ લેક જહુવા રમી રહ્યા છે, એ દાનને પ્રતાપ સૂચવે છે.
લોકોત્તર પુરુષ શ્રી જિનેશ્વરદે પણ દીક્ષા ગ્રહણ પહેલા એક વર્ષ પર્યત દરરોજ અઢળક દાન દઈ, જગતનું દારિદ્ર ચૂરી ત્યાગને પુનિત પંથે પદાર્પણ કરે છે, અને કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરીને પણ ચાર પ્રકારના ધર્મો પ્રકાશે છે, જેમાં દાનધર્મ અગ્રસ્થાન હોય છે કે જેના પ્રતાપે દાતા અને લેનાર બન્નેનું શ્રેય થાય છે. આવી જેની લક્ષ્મી હોય તે જ ક્લાય છે–તે જ પ્રશંસનિય છે. અને તે જ વંદનીય છે.
ઉપરની ત્રણ બાબતો જેને અનુકૂળ હોય તેનું જીવન સાર્થક-સફળ હોય તેમાં શું નવાઈ ?
રાજપાળ મગનલાલ હેરા
For Private And Personal Use Only
