________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૭૭ આત્માની શાધમાં. લે૦ સમન્વય
વિનયકાંત ! ચામાસી ચાદશ નજીક આવતી હાવાથી, અને મારે પણ અહીંથી અન્યત્ર વિહાર કરી જવાની ઈચ્છા હેાવાથી આપણી વાતને આજે છેડે આણુવાન મે નિરધાર કર્યાં છે. નાંધી રાખવા જેવી બાબત છે કે જેને આત્મત્વનું યથાર્થ ભાન થયુ છે એ વ્યક્તિ ગમે તેવી મહાન્ અને વિદ્વતામાં અગ્રપદે હશે તેા પણુ એનામાં સરળતાને ગુણુ અદ્ભુતપણે રમણુ કરતા ષ્ટિગેાચર થશે. એનામાં સ્વશક્તિ પરની મુસ્તાકી કરતાં ભવભીરુતા અને અન્યમાં પણ પેાતાના જેવા જ આત્મા વાસ કરે છે એ માન્યતા જોર કરતી અનુભવાશે
એ જ વલણે પ્રખર વિદ્વાન્ શ્રી ભદ્રાઝુસ્વામીને સંધાણા શોધાય કરવા પ્રેર્યા. વિદ્વત્તા ગર્વ માટે ન થઈ પણ સઘ એ વ્યક્તિ કરતાં સવિશેષ અને મહાન્ સત્તા છે એ સમજવાના ઉપયેગમાં આવી. આત્માની પિછાન પરસ્પર બાકડી બાધવામાં નહીં પણ ભિન્ન ભિન્ન દૃષ્ટિબિન્દુઓના સમન્વય કરવામાં સમાયેલી છે એ તેએશ્રીએ જે પગલું ભર્યું તે ઉપરથી પુરવાર થયું.
આવા તેા કેટલાયે દાખલા ટાંકી શકાય. મહાન્ તાર્કિક શ્રી સિદ્ધસેન દિવાકરજીએ ધાર્યું હતે તેા સંધમાં એક જુદો ફાંટો ઊભા કરી શકયા હોત ! તેમના સમયમાં ભલે પ્રાકૃત ભાષા જોર કરતી રહી શકી હાય પણ પાછળથી સંસ્કૃત ગીરામાં જૈન સાહિત્ય ઓછું નથી સર્જાયુ. આમ છતાં સંઘે માત્ર તેઓશ્રીને એક વાકય બદલ સંઘબહારની આજ્ઞા ફરમાવી અને જેમને આત્માની ઓળખ થઇ છે એવા એ મહાન્ વાદીએ હસતે મુખડે તે વધાવી લીધી એટલું જ નહિ. પણુ, એ જલ્દીથી કેમ દૂર થાય અને સંઘ પુનઃ પેાતાને કેમ સ્વીકારે એ સારું સખત પરિશ્રમ સેવી શાસનપ્રભાવનાનુ મહાન કાર્ય કરી દેખાડયું. આ બનાવના તળીયે દૃષ્ટિ ફૂંકવાથી સહજ દેખાશે । મહાત્માના અંતર આત્મશક્તિની સાચી પિછાનથી રંગાયેલા હતાં. સાચી સમજ તેમના હૃદયમાં ઘુંટાઈ ચૂકી હતી. તેઓને માની લીધેલા માન અપમાન કરતાં શાસનસેવાની અને એ દ્વારા સ્વઆત્મકલ્યાણ સાધવાની રઢ લાગી હતી. એટલે જ તેઓ સ્વજીવનના ઉત્કર્ષ જોઇ રહ્યા હતાં.
For Private And Personal Use Only