Atmanand Prakash Pustak 033 Ank 11

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 7

રાવણ બીજૈ ),
(શ્રી. સુશીલ) જૈન સંઘની અહિંસા અને ત્યાગ-વિરાગની ભાવના સામાન્ય જનસમૂહમાં ખૂબ જાણીતી છે, પરંતુ જૈનોની એક સ્વતંત્ર સંસ્કૃતિ હતી અને એ સંસ્કૃતિએ મૌલિક સાહિત્યને જન્મ આપ્યો હતો અને એ જ સંસ્કૃતિનું દૂછ્યપાન કરી શિપે પિતાનું સૌદર્ય વિસ્તાર્યું હતું એવી એવી ઘણી બાબતે હજી અંધારામાં રહી જવા પામી છે. જૈન સંઘને વિવિધ રાજકીય તેમજ આર્થિક કદને લીધે ઘણીવાર સ્થાન પલટાં કરવાં પડયાં છે. એક વૃક્ષના થડમાંથી જેમ અનેક શાખાઓ-ડાળીઓ ફૂટે તેમ જૈનસંઘ ભારતવર્ષને જુદા જુદા દેશોમાં ફેલાયો હતો. જુદા પડવા છતાં જૈન સંઘે પિતાની સંસ્કૃતિના પ્રાણુગને કયાંય પણ ક્ષીણ થવા દીધું નથી. જ્યાં જ્યાં જૈન તપસ્વીઓ કે જેના ઉપાસક ગયા છે ત્યાં ત્યાં તેમણે પિતાવી સભ્યતાના શાંતિપૂર્વક પ્રચાર કર્યો છે. પિતાથી જુદી પડતી સભ્યતાઓને, ક્રમે ક્રમે પિતામાં પચાવી છે.
ભયંકર દુકાળને લીધે કેટલાક જૈન મુનિઓને દક્ષિણ તરફ જવાની જરૂર પડી એ પ્રકારનો અંતિહાસિક ઉલ્લેખ આપણા શાસ્ત્રોમાં છે, પણ જૈન અને અપૂર્ણ પરિભાષાથી સત્ય જ્ઞાનની પ્રાપ્તિમાં અનેક આવો ઉપસ્થિત થાય છે. જડવાદીઓ ચેતનાનાં વાસ્તવિક સ્વરૂપનાં અજ્ઞાનને લીધે સંભ્રમદશામાં નિમગ્ન રહે છે. ચેતના એ ભતિક પદાર્થની પરિણતિરૂપ છે એવી માન્યતાને લઈને તેમને ચેતનાનું સ્વરૂપ નથી સમજાતું. ચેતનાનાં સ્વરૂપનું યથાર્થ જ્ઞાન થતાં ભૌતિક દ્રવ્યનાં આવરણનું નિઃસારણ થાય છે. ચેતનાનાં યથાયોગ્ય જ્ઞાનને પરિણામે મનુષ્યની આધ્યાત્મિક ઉન્નતિ સત્વર થવા માંડે છે, આત્મજ્ઞાનનો આવિષ્કાર થાય છે અને પરમાત્મ પદનાં સમી પવની અસ્તિત્વથી આત્મ સાક્ષાત્કારની પરમ સુખમય સ્થિતિનો પ્રારંભ પણ થવા લાગે છે. આ પ્રમાણે આત્માની પરમ સુખમય દશાને શ્રીગણેશ મંડાય છે. ચાલુ.