________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૯૦
શ્રી આત્માનઢ પ્રકાશ
થાય છે. જ્યાં રાગદ્વેષ, વૈરિવરાધ તથા રાષદોષથી હૃદય ભરેલું રહે છે ત્યાં તેનુ' ફળ પણ તેવુ જ હાય છે.
જે લેાકેા મલે મેળવવાની ઇચ્છાથી સેવા કરે છે અને સેવા કરીને એને બદલેા ઇચ્છે છે તેની સેવા પણ સાચી સેવા નથી ગણાતી. એ તે મનારથ સિદ્ધિનુ એક સાધન છે. જે માણસ ઘેાડી સેવાના બદલામાં મેટું ફળ ઇચ્છે છે તે સેવાનું મહત્ત્વ ઘટાડે છે. એવી સેવા કરવી જોઇએ કે જેનાથી સેવા કરવાની શક્તિમાં ખૂખ વધારા થાય. પ્રતિક્ષણે સેવાના ફળની ઇચ્છા કરનાર્ મનુષ્ય સૈન્યની આવશ્યકતા ભૂલી જાય છે. તે પેાતાની આવશ્યકતા પૂરી કરવામાં રાકાઇ જાય છે. કેઇ વખત તે એની સેવા સેવ્યને દુઃખ અને નુકશાન ઉપજાવનારી થઈ પડે છે જેનું પરિણામ સેવા કરનારને માટે પણ ખરાબ જ હાય છે.
સેવા તે એ જ છે કે જેમાં સેન્યની નિર્દેષ ઇા અથવા રૂચિનુ અનુસરણ હાય, પેાતાની ઇચ્છાનું નહિ. માલીક એક વસ્તુ ઇચ્છે અને આપણે કંઇ બીજું કરીએ અને તેને સેવા માનીએ તે તે સેવા નથી ગણાતી. જે સેવક સ્વામીને સકેચમાં નાંખીને પેાતાનું હિત સાધવા ઇચ્છે છે તેની બુદ્ધિ અત્યંત નીચ હેાય છે. સેવકનુ કલ્યાણ તે સુખને સઘળેા લાભ છેડીને કેવળ સ્વામીની રૂચિને અનુકૂળ સેવા કરવામાં જ રહેલું છે, અને જે સેવક સ્વામીની આજ્ઞા સાંભળીને તે પ્રમાણે ન કરતાં તેને ગમે તેમ જવાબ આપે છે તે સેવકને જોઈને લજ્જા પણ શરમાઇ જાય છે.
ભરતજી સાચા સેવક હતા. તેમણે રામચંદ્રની ઇછાને માથે ચઢાવી અને વિયેાગના અસહ્ય અગ્નિમાં ચૌદ વર્ષ સુધી ખળવાનું સ્વીકારી લીધુ અને રામચંદ્રની રૂચિને અનુકૂળ વર્તન કર્યું. તેથી કરીને સેવા તે એ જ છે કે જે સ્વામીને-સેન્યને અનુકૂળ હાય, પરંતુ એને અથ એવા નથી કે રાગીની સેવા કરનાર સેવક રાગીની ભ્રાન્ત રૂચિની ખાતર કુપથ્ય આપીને તેને મારી નાખે. એ દૃષ્ટિએ સાચી સેવા એ જ છે કે જેમાં સૈન્યનુ હિત રહેલુ હાય છે અને પરિણામે તેને સુખ મળે છે, એવી સેવાથી સેવકને તે સુખ મળે જ છે. કેટલીક વખત ા સૈન્યના હિતની પ્રબળ ઈચ્છાને લઇને ખળાત્કારથી તેનાથી ઊલ્ટું આચરણ કરીને તેની સેવા કરવામાં આવે છે.
સેવક હંમેશાં સાવધાન હોય છે. તે એવું કોઇ પણ કામ નથી કરતા કે જેનાથી સેવ્યને કાંઇ નુકશાન થાય અથવા પરિણામે એને દુ:ખ થાય. સાચા
For Private And Personal Use Only
