________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૮૬
શ્રી આમાનંદ પ્રકાશ. આ બન્ને પ્રસંગે કન્દમૂળ–અભક્ષનું ભક્ષણ અને મિથ્યાત્વી દેવદેવીઓની ઉપાસના વધવામાં બે કારણે છે. સ્થાનકવાસી સમાજમાં જે સાધુઓ બને છે તે પ્રાયઃ સેંકડે નેવું ટકા અજૈન જાતિમાંથી બને છે. તેમાંય મુખ્ય માળી, કુંભાર, નાઈ, જાટ, અને તદ્દન અશિક્ષિત, અસંસ્કારી સમાજમાંથી સાધુ બને છે. હવે એ લોકો ગૃહસ્થપણમાં ડુંગળી આદિ ખુબ ખાતા હોય પછી એ પ્રથા સાધુપણામાં કેમ છુટે ? એટલે તેમણે પોતાની ઇન્દ્રિયોની લાલચ માટે કદમુળની છુટ રાખી છે. સાધુઓ ખાતા હોય તે ગૃહસ્થને કન્દમુળ ખાવામાં શું પાપ છે ? આ માન્યતા સ્થાનકવાસી જૈનોમાં પણ આવી છે. બેશક, તેમાં જેઓ પૂર્વાપરનો વિચાર કરે છે, ભવભીરૂ છે અને સત્યના અથી છે તેઓ જરૂર કન્દમૂળ છાડે છે પણ એવાની સંખ્યા બહુ જ અપ હોય છે. આ જોઈ મૂર્તિપૂજક જૈનમાં પણ કેટલાકને પાશ લાગે છે-લાગે છે. ત્યાંના જમણમાં પણ ડુંગળી કે બટાટા હોય છે. પછી અસર થાય તેમાં નવાઈ શું છે ? - એવું જ મિથ્યાત્વી દેવદેવીઓ અને પીપળા આદિની પૂજામાં છે. આ અજૈન સ્થાનકવાસી સાધુઓએ ગૃહસ્થપણામાં કદી વીતરાગ દેવની મૂર્તિનાં દર્શન કર્યા ન હોય, પીપળ અને ભૂતાદિનું પૂજન પણ કર્યું જ હોય. જિનેશ્વરનાં દર્શનની બાધા આપે પરંતુ મિથ્યાત્વીનું પૂજન ચાલુ જ રહે-રહેવા દ્ય છે, તેની બાધા ભાગ્યે જ આપે છે.
તેમાં આ પ્રથા મરૂદેશમાં વધારે છે. આજે ગુજરાત કાઠિયાવામાં આ દશા નથી. સ્થાનકવાસી સાધુઓ જૈન તીર્થોનાં દર્શને જાય છે. તેના શ્રાવક પણ જૈન તીર્થોમાં જઈ દર્શન, પૂજન કરે છે ત્યાં પ્રાય: ડુંગળી આદિ નથી ખાતા.
અસ્તુ, હવે મૂળ વિષય ઉપર જ આવું.
આ દેશમાં ગંદગી ઘણી. પહેરવાનાં મેલાં ગંદા કપડાં ઉપર સેવ, વડી, પાપડ સુકવે. કપડામાં પણ અશુચિ હોય, જુઓ હોય, આહારમાં ઘણીવાર વાળની લટો, છાણુના ટુકડા આવે, તેમ જ પાણી આદિ બહુ ગળવાની પણ જરૂર ન જુવે
આટલું વર્ણન કોઇના કે વિરોધથી કોઈનેય ઉતારી પાડવાની દૃષ્ટિએ નથી લખ્યું. માત્ર ટુંકમાં વસ્તુસ્થિતિ દર્શાવી છે. તેમાં યોગ્ય સુધારો કરી દરેક સાચા જૈન બને એ શુભ ભાવનાથી જ લખ્યું છે.
આવી જ રીતે આ પ્રદેશમાં કુસંપ, ઈર્ષ્યા અને અહંભાવ પણ પુષ્કળ
For Private And Personal Use Only
