________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
આ મૃતિ આવતાં વેંત જ શ્વાસ અટકાવી દે છે, બોલવાનું બંધ કરે છે, શરીરની ચેષ્ટાઓ શાંત કરે છે, લોહીનું ફરવું બંધ પાડે છે, મુખ અને શરીરમાં વિકૃતિ પેદા કરી લાકડા જેવું બનાવી દે છે, વધારે વખત શરીર પડયું રહે છે તેમાં દુર્ગધ ઉત્પન્ન કરે છે. આમ આ મૃતિ જીવને આ દેહ માટે તે લાંબી નિદ્રામાં સુવાડી દે છે. બીજી રાક્ષસીઓને પોતાની સહાયમાં માટે પરિવાર હોય છે, પણ આ રાક્ષસી તો બહુ બળવાન છે કે પોતે એકલી જ આખા વિશ્વમાં ફરીવળીને જીને દેહથી જુદા પાડી દે છે. આ મૂર્તિની આગળ ઈન્દ્ર અને ચક્રવત જેવા બળવાન છે પણ ત્રાસ પોકારે છે. ક્ષાત્રતેજવાળા રાણુ-મહારાણુ, રાજા-મહારાજા અને શ્રીમંત-ધનાઢ્યો પણ આ મરણ આવ્યું તે સાંભળતાં જ ધ્રુજી ઉઠે છે. આવી બળવાન મૃતિને પરિવારની શી જરૂર હોય ? એ મૃતિ મરજી આવે ત્યાં વિચરે છે, તેને કેાઈની દરકાર નથી, તેનામાં દયા નથી, લાંચ રૂશ્વત કે સપારસ તેની આગળ કામ આવતાં નથી. તે તો રાજા કે રંક, ચક્રવર્તી કે ભિખારી, દેવ કે દાનવ, યુવાન, બાળ કે વૃદ્ધ, સુખી કે દુઃખી, શુરવીર કે કાયર, દાનેવરી કે લોભી, તપસ્વી કે ભેગી સર્વના ઉપર તે પિતાને એકસરખે સપાટો ચલાવે છે.
આયુષ્યકમ રાજાની જીવિકા–જીવન નામની સ્ત્રી છે, તે જી તરફ બહુ જ માયાળુપણે વતે છે. સર્વ જીવોને બહાલી અને આનંદ દેનારી તે છે. તેના પ્રતાપથી જીવો પોતાના દેહ સ્થાનમાં સુખે રહે છે. તે જીવિકાને મારી નાખી, અરે ! કેટલીકવાર તો અકાળે તેનું ખુન કરી, આ ભયંકર મૂર્તિરૂપ રાક્ષસી તેના જીવને બીજે ધકેલી મૂકે છે કે તે દેહમાં પાછો ન આવે, અરે ! શો પણ ન જડે ત્યાં મોકલી દે છે. આ મૃતિના આદેશથી બીજી જગ્યાએ જતાં, તે જીવ પોતાના માનેલા અને સંગ્રહ કરેલાં ધન, ઘરબાર, જમીન, રાજ્ય, સ્ત્રી પુત્રાદિ સંબંધીઓ બધાં અહિં જ પડતાં મૂકે છે, અને આ
જીવનમાં પેદા કરેલ પુન્ય-પાપરૂપ બે વસ્તુઓ જ સાથે લઈ જાય છે, જેમાંથી તે જન્મમાં સુખ દુઃખ અનુભવે છે. પાછળ મૂકી ગયેલા સંબંધીઓ થોડા વખત માટે રડવાકુટવાની ધમાલ કરી પોતપોતાના કામે લાગી જાય છે. મરનારની મિલકતના ભાગલા પાડી પોતાના સુખ માટે બીજાને આશ્રય લઈ આનંદ કરવામાં મરનારને ભૂલી જાય છે. ધનાદિ સંગ્રહ કરવામાં બાંધેલા પાપને અનુભવ તે જીવને એકલાને કરવું પડે છે. મરનારના દુ:ખમાં ભાગ લેવાને ત્યાં કોઈ જતું નથી. આવી ત્રાસદાયક સ્થિતિ મૃતિ નામની ત્રીજી પિશાચિનીની છે. ( એ ત્રાસદાયક સ્થિતિમાં મૂકાયા પહેલાં જ આત્માથી જીએ ચેતીને આત્મસાધન કરી લેવું જોઈએ. )
( ચાલુ ) – FF —
For Private And Personal Use Only
