________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ,
પછી કેશરની અપવિત્રતા સંબંધેનું કથન અરણ્ય રૂદનની ઉપમાને પામે તેમાં શી નવાઈ ? “ ચંદન શીતળતા ” ઉપજાવે એ વાત સાવ વીસરાઈ ગઈ છે. કેશરનો સ્વભાવ ગરમ છે એ તરફ દુર્લક્ષ્ય કરી આજે આપણે ભક્તિના નામે એવું તો સમજ વગરનું અનુકરણ કરી રહ્યા છીએ કે જેથી પ્રતિમાજી ( પાષાણ બિબો) ના દેહ પર એ ગરમાઈદ્વારા ઝીણી-ઝીણા છિદ્રો પડ્યા હોય છે. કોઈ કઈ સ્થળે કાળાશના ડાઘ પણ પડયા હોય છે અને જ્યાં કેશરનો મારે અતિ પડ હોય છે ત્યાં તો ઘસારે જોરથી થો હોય છે ! આમ આપણું ઘેલી ભકિતએ પાટા પરથી ખસેડી દીધા છતાં આપણે મેહ કેશરની લાલાશ પરથી કેમે કર્યો ખસતે જ નથી ! સુખડની વેતતા ને ઠંડકમાં આપણે રાચવાને બદલે કેમ લાલાશ ને તીવ્રતામાં હાદ અનુભવતા થયા છીએ એ એક ગુંચ-ભર્યો પ્રશ્ન છે. એથી તે આપણે ઉપરોકત રોગનું નિદાન કોઈ જુદે જ માર્ગો શોધી રહ્યા છીએ.
કેશરની ગરમીથી બિબરક્ષા કરવા સારૂ ચાંદીના ખેાળા ચઢાવતા થયા છીએ. એક રીતે જોતાં ભલે બાહ્યથી આપણને આ વાત સુંદર ને બુદ્ધિપૂર્વકની જણાય; પણ વસ્તુતઃ તેમ નથી જ, જે બિંબ પર સૂરિમંત્ર ને વાસક્ષેપ તથા સંખ્યાબંધ ઔષધીની વર્ષા થયા બાદ પૂજયપણું પ્રાપ્ત થયાનું આપણે સ્વીકૃત કરીએ છીએ એ મૂળ વસ્તુની પૂજા તે પછી માત્ર અમુક ઘી બેલનાર કે
ડાકને માટે જ ઉધારી રહે છે. બાકીના સારૂ તે મૂળ બિંબની નવાંગી પૂજા નહિ પણ ઉપરના ચાંદીના ખેાળાની જ પૂજા ! આ વાત વિચારણીય છે. વળી એ ખેાળા નીચે કુદરતી ભેજ રહે છે જેથી બિંબને હાનિ પુગે છે. આ તો આપણે શોધેલા ઉપચારની કહાણી ! પણ કેશરની અપવિત્રતા પરત્વે શું સમજવું? એ માટે સંખ્યાબંધ સાબિતિઓ મળવા છતાં આપણે હજી પણ એને શુદ્ધ માનીશું ? કેમ જાણે કેશર પૂજન સામગ્રીના થાળમાંથી અદ્રશ્ય થઈ જશે તે આપણી અન્ય સામગ્રી કડીની બની જશે એમ જ ને ? જેની અપવિત્રતા સંબંધે ભારોભાર શંકા પડતી હોય અને જે ચીજ સ્વભાવિક રીતે પણ પૂજાની સાત્વિકતા સાથે બંધબેસતી ન થતી હોય, એને સારૂ કેવળ પૂર્વકાળના છૂટા છવાયા પાઠથી હઠ પકડી ઉપર મુજબ નુકશાનમાં ઉંડા ઉતરતાં જવું એ શું ડહાપણની નિશાની છે ?
એક કાળે અમુક ચીજ પવિત્ર ને શુદ્ધ હોય. કિંવા શુદ્ધ રીતે પ્રાપ્ત થતી હોય ને સદાકાળ ને સર્વથા એ જ સ્થિતિમાં રહે એ કઈ સનાતન નિયમ હોઈ શકે? કેશરને આખેએ પ્રશ્ન આ રીતે વિચારણીય છે.
લેટ એક્સી. –
–
For Private And Personal Use Only
