________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ,
થડે કે વિશેષ ભાગે કામ કરી રહેલી છે. જે તેના નામથી ધ્રુજી ઉઠે છે અને તેના ભયંકર દેખાવથી કંપી ઉઠે છે. ઉક્ત સાતે રાક્ષસીઓનું સ્વરૂપ હવે કંઈક સવિસ્તર કહેવામાં આવે છે.
જરા–૧. કર્મ પરિણામ રાજાની કાળપરિણતી રાણી તરફથી આ જરા રાક્ષસીને વિશ્વમાં મોકલવામાં આવે છે. કર્મના પરિણામે તેની કાળની સ્થિતિને આધિન હોવાથી કાળ આવી પહોંચતાં વૃદ્ધાવસ્થા પ્રગટ થાય છે. એના આવવાથી શરીરમાંથી રૂપ, વર્ણ, લાવણ્યતા અને બળ ઘટી જાય છે, મગજ નબળું પડે છે, શરીરમાં કડચલીઓ પડે છે, વાળ ધોળા થાય છે કે ઉ0 જાય છે, કેડ અને છાતી વાંકી વળી જાય છે, અવય શિથિલ થાય છે અને ધ્રુજવા માંડે છે; શેક, મેહ, રાંકતા, ચાલવાની અશક્તિ, દાંતનું પડવું, ઈન્દ્રિયોની મંદગતિ અને સાંધાદિનું અટકી જવાપણું કે રહી જવાપણું આ સર્વ વૃદ્ધાવસ્થાનો પરિવાર છે. વૃદ્ધાવસ્થા પિતાના આ પરિવારને સાથે લઈને આવી પહોંચે છે. જીવનશક્તિની મંદતા થતાં વાત-પિત્ત-કફનું જોર વધે છે, જઠરા મંદ પડે છે, આ જરા મનુષ્ય જીવનના કટ્ટા દુશ્મનની ગરજ સારે છે, યુવાવસ્થામાં જે બળ, શક્તિ, સુંદરતા, હાસ્ય, ચેષ્ટા, પ્રવૃત્તિ, ગતિ, અભિમાન, સાહસ, ઉદ્ધતાઈ, કામવાસના અને વિવિધ આવેશે હતા તે સર્વને થડે કે ઝાઝે અંશે આ જરા નાશ કરે છે. યોવન હત-પ્રહત થઈને નાશી જતાં તેના સ્થાને આ જરા શરીરમાં નિવાસ કરી રહે છે.
આ રિથતિમાં જીવને ઉત્સાહ મંદ પડે છે, તેથી તે ગરીબ રાંક જે બને છે. તેની સ્ત્રીઓ હવે તેને ચાહતી નથી, પ્રસંગે તિરસ્કાર પણ કરે છે, કુટુંબમાં તેનું ચલણ રહેતું નથી, તેનું કહેવું લોકો ભાગ્યે જ માને છે, બાળકો મશ્કરી કરે છે, યુવાન સ્ત્રીઓ અનાદરથી જુવે છે, શ્વાસ ચડે છે, ઉધરસ વારંવાર આવે છે, ગરમી શરીરમાંથી ઘટતાં મજાગરા ઢીલા પડે છે, તેને લીધે નાસિકાદિ છિદ્રોમાંથી અનિયમિત રીતે રસ-પ્રવાહ ઝરે છે, અનાદર થવાથી પિત્ત ઉછળતાં ક્રોધ વધે છે, શક્તિ મંદ પડતાં કફ જામે છે, છેવટે પેટલાદપુરીમાં હડતાલ પડતાં જીવને ઉચાળા ભરી, સદાને માટે આ દેહપુરી ખાલી કરી બીજા દેહમાં જવું પડે છે. ( આવી દુઃખદાયી જરાથી કાયા જાજરી ન થાય ત્યાંસુધીમાં આત્માર્થી જીએ પ્રમાદ તજીને ધર્મસાધન કરવામાં ઉજમાળ થવું જોઈએ.)
રૂજ-( રેગ ) ૨. રાજનું ! અશાતા વેદનીય રાજાની પ્રેરણાથી આ વ્યાધિ નામની રાક્ષસી પ્રાણીઓના શરીર ઉપર હલ્લો કરે છે. વ્યાધિને આવવાનું આ મુખ્ય કારણ છે. બાકી તો અનેક નિમિત્તોથી તે રોગ પ્રગટ થાય
For Private And Personal Use Only
