________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સસાર કેવી રીતે મીથ્યા છે ?
૨૩૭
ફરજ એ છે કે જેના તરફથી એ ઐશ્વયની અભિવ્યકિત તેનામાં પ્રસ્ફુટ થયેલી છે, તેના વાહન રૂપ બની તેની યાજના પ્રમાણે તેનુ સમર્પણ કરવુ જોઇએ, તેણે કાઇ વસ્તુ કે ચીજને પોતાના ઉપયોગ માટે પકડી રાખવી તે કુદરતને સ ંમત નથી. જેમ તેને ફેંકી દેવી એ પશુ તેની યાજના સામે બળવા ઉઠાવવા જેવું છે, તે સામગ્રીના તેણે ઉપયાગ કરવા અને તે કુદરત ઇષ્ટ હાય તે માગે કરવા એ આવશ્યક છે. અનિવાય છે.
ભીખારી જેમ બધી ચીન્નેને ખાખામાં લઈ પરભા માઢામાં મુકવાની વૃતિવાળા હોય છે તેમ પામર મનુષ્યે વિશ્વમાં પ્રાપ્ત થવા યોગ્ય બધા પદાર્થોને પોતાના સ્વસુખના યજ્ઞમાં હામવાની વૃતિવાળા હોય છે. કંગાળની નજર નિરંતર જે પોતાના પેટ ભણીજ હાય છે તેમ બેગ લાલસાથી જીણુ થએલા પામરાની ષ્ટિ પણ હુમેશાં પાતાના વ્યક્તિગત ક્ષુદ્ર સ્વાર્થ-સુખ ભણીજ ડાય છે. સમસ્ત વિશ્વ તેના પોતાના સુખ સગવડ સરળતા ખાતર બની રહે એવી તેની નિરંતર કામના રહે છે. આખી દુનીયાનુ ઐશ્ર્વર્ય અધિકાર અને સુખ સામગ્રી તેને પાતાને એકલાને હાય એમ તેનું હૃદય પાકાયો કરતું હોય છે. આવા પામરાને સંસાર જરૂર દા દે છે. અણધારી ક્ષણે તેને લાત મારીને તેને પ્રિય સાધન સંચય ખુચાવી લે છે. તે વખતે ખળકની પેઠે તે ડુસકા ખાઇને રડે છે. વિશ્વની વ્યવસ્થાપક સત્તા સામે મનામય રીતે તે ખંડ ઉઠાવે છે અને વિશ્વના વહીવટ ચલાવવા માટે તે સત્તા કેવી નાલાયક, નિર્દય, નિષ્ઠુર અને મમતાહિન છે તે સંબંધી નિંદા–પ્રકરણો ઉપજાવી કાઢે છે. આવી સંસાર વ્યવસ્થા સામે તેને ધીરે ધીરે અણગમા ઉપજવા માંડે છે. રીસાઈને તે ધીરે ત્રીરે પોતાના અવશેષ સ ંચય ત્યાગી દેવા માંડે છે, કેમકે તે જાણુતા હાયછે કે દયાહિન સ ંસાર-વ્યવસ્થા તેને નિરાંતે તેના ઉપલબ્ધ ભાગ સંચય ભાગવવા દે તેમ નથી. તેથી તે ત્યાગ કરે છે જેથી તેમાં આદાય હાય તે। ત્યાગ કહી શકાય પણ તે જ્ઞાન પૂર્વક સ્વાર્પણુ તા નથીજ,
સંસારમાંથી આપણી પ્રકૃતિના બંધારણને અનુસરતી સામગ્રી આકષી લઇ તેના ઉપયાગ સંસાર અર્થે કરી આત્મસમર્પણ અનુભવવા અર્થે અને તે દ્વારા આત્મ-વિકાસ સાધવા માટે તે છે. જેની પ્રકૃતિનું અંધારણ દ્રવ્ય આકર્ષવાનુ હાય છે તેમણે તેમ કરી તે દ્રવ્યના ઉપયાગ સંસારના ધ્યેયને અર્થે કરવામાં અને તે દ્વારા સ્વપરનું કલ્યાણ સાધવામાં કરવા ઇષ્ટ અને ઉપયુકત છે. જએવુ માનસ-ખંધારાજુ બુદ્ધિપ્રધાન હોય છે તેમણે તે કિતના વ્યય પેતાની માસપાસના જીએમની
For Private And Personal Use Only