Atmanand Prakash Pustak 015 Ank 11

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 9

જે એતિહાસિક સાહિત્ય. જૈન ઐતિહાસિક સાહિત્ય, શ્રી શત્રુંજ્ય તીર્થને ઐતિહાસિક સારભાગ.
ગતક પૃષ્ટ ૨૩૮ થી શરૂ. ગયા અંકમાં શ્રી શત્રુંજયને આધુનિક પરિચય અમારા વાચકને કરાવ્યે છે, આ અંકમાં ઐતિહાસિક સારભાગ અને છેલ્લા ઉદ્ધારક કર્મશાહનું અને ઉદ્ધારનું ઐતિહાસિક વર્ણન આપવામાં આવશે. જેના ઉપદેશથી કમશાહે આ ઉદ્ધાર કર્યો છે તે આચાર્ય મહારાજનું વૃતાંત પ્રથમ આપવું એગ્ય ધારીયે છીએ.
મહાન તપાગચ્છના રત્નાકરપક્ષની ભૂગુકચ્છીય શાખામાં અનેક આચાર્યો થઈ ગયા છે, જેમાં શ્રી વિજય રત્નસૂરિ નામના આચાર્ય ઘણાજ વિદ્વાન થઈ ગયા છે, જેમના શિષ્ય શ્રી ધર્મરત્નસૂરિ હતા જે ઘણાજ ક્રિયાપાત્ર, વિદ્યાવાન તેમજ પ્રતાપી થયા છે. જેની કીર્તિ સર્વત્ર તે વખતે ફેલાયેલી હતી. નાનપણમાંથી તેમને લક્ષમીમંત્ર સિદ્ધ થયેલો હતો. તે સૂરિવર્યને અનેક સારા સારા શિષ્ય હતા જેમાં શ્રી વિદ્યામંડન તથા શ્રી વિનયમંડન બે મુખ્ય હતા તેમાં પ્રથમને સૂરિપદ અને બીજાને ઉપાધ્યાયપદ સૂરિજી મહારાજે આપ્યું હતું. એક વખત શ્રી ધર્મરત્નસૂરિ પિતાના શિષ્ય સાથે સંઘપતિ ધનરાજની વિનંતિથી આબુ વગેરે તીર્થોની યાત્રા માટે તેમના સંઘમાં ગયા. અનેક ગામમાં યાત્રા કરતાં કરતાં મેવાડ (મેદપાટ) દેશમાં પહોંચ્યાં. આ વખતે આ દેશ પરિપૂર્ણ આબાદીમાં હતો. આ દેશમાં એક જગત્ પ્રસિદ્ધ ચિત્રકૂટ (ચિતોડ) પર્વત છે, કે જેના ઉપર ઉન્નત અને વિશાળ અનેક જિનમંદિરો આવેલા છે. આ જિનમંદિરના શિખર ઉપર સુવર્ણ કળશે અને રંગબેરંગી ધ્વજાઓ દુરથી જોતાં ભાવિકેના પાપનું પ્રક્ષાલન થઈ જાય છે. આ પર્વત ઉપર વળી ઉપાશ્રય પણ છે કે જેમાં બીરાજમાન જૈન શ્રમણ મહાત્માઓ નિરંતર સ્વાધ્યાય કરે છે. જે વખતે આ પર્વતના શાસક ક્ષત્રિયકુળ દીપક સાંગામહારાણા કે જે ત્રણ લાખ ઘેડાના માલિક હતા અને જેણે સમુદ્ર પર્વત પૃથ્વીને પિતાને સ્વાધીન કરી હતી.
આ ચિત્રકૂટ નગરમાં એસવંશ (ઓસવાલ જ્ઞાતિ) માં સારણદેવ નામના એક પ્રસિદ્ધ પુરૂષ થઈ ગયા છે, કે જે જેન નૃપતિ આમરાજ કે જે સુપ્રસિદ્ધ જૈનાચાર્ય શાબપભદિના શિષ્ય હતા, તેના વંશજેમાંથી હતા. તેના પુત્ર
* પ્રભાવક ચરિત્ર ગ્રંથના કર્તા આ આચાર્ય ૮૯૫ સંવત યા સન ૮૩૮ માં પંચત્વ પામ્યાનું જણાવે છે.