________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈન ઐતિહાસિક સાહિત્ય.
૨૫૭
પુના ઢગલાથી ઢાંકી દીધી. મંત્રિ વસ્તુપાળે મંડપમાં બેઠા બેઠા આ સઘળું જોઈને વિચાર કર્યો કે, કદાચ કોઈ કળશાદિકના કારણે અથવા કેઈ મલેછોના હાથથી એવી કઈ દુર્ઘટના થઈ જાય તે પછી આ મહાતીર્થની શું અવસ્થા
ભાવિકાળમાં થવાવાળી અમંગળની આશંકાને પોતાના અંતકરણમાં આ પ્રકારે આવિર્ભાવ થયે દેખી દીર્ધદશી મહામાત્યે તે વખત મમ્માણની સંગેમર્મ રની ખાણમાંથી મઝુદીન બાદશાહની આજ્ઞાથી ઉત્તમ પ્રકારના પાંચ મોટા મોટા પાષાણુખંડ મંગાવવાને પ્રબંધ કર્યો. ઘણી જ મુશ્કેલીથી તે ખંડે શત્રુંજય ઉપર પહોંચ્યા, તેમાંથી બે ખંડ મંત્રિએ મંદિરના ભૂગલમાં રખાવ્યા કે ભવિષ્યમાં કદી કેઈ ઉપર્યુક્ત દુર્ઘટના થઈ જાય તે આ ખંડેની નવી પ્રતિમા બનાવી પુનઃ શિધ્ર
સ્થાપિત કરાય. સંવત ૧૨૯૮ માં વસ્તુપાળ મહામાત્યને સ્વર્ગવાસ થયે. સતપુરૂષને જે શંકા થાય છે તે પ્રાય: મિથ્યા થતી નથી. મંત્રિશ્વરના મૃત્યુ પછી થોડા વખત પછી મુસલમાનેએ ભગવાન આદિનાથની તે ભવ્ય મૂર્તિને ખંડિત કરી દીધી. જે સંવત ૧૩૬૮ કહેવામાં આવે છે. સંવત ૧૩૭૧ માં સમરાશા ફરી નવી પ્રતિમા બનાવી તે જગ્યાએ સ્થાપિત કરી અને વૃદ્ધ તપાગચ્છના શ્રી રત્નાકરસૂરિ કે જેના નામથી આ ગચ્છનું બીજું નામ રત્નાકરગચ્છ પ્રસિદ્ધ થયે, તેમણે તેમની પ્રતિષ્ઠા કરી. આ હકીક્ત અન્ય પ્રશસ્તિમાં પણ છે. સમરાશાએ સ્થાપિત કરેલા બિંબને પાછળથી મુસલમાનેએ ફરી કઈ વખત ખંડિત કરી દીધાં.
ધર્મરત્નસૂરિની પાસે બેસી તેલાશાએ પિતાના મરથ સફળ થવા માટે જે પ્રશ્ન કર્યો હતે તે આ વિષય સંબંધી હતું. તેલાશાહના સમય સુધી કોઈએ ગિરીરાજને પુનરોદ્ધાર કર્યો નહોતે, તેથી તિર્થપતિની પ્રતિમા તેના ખંડિત રૂપમાં પૂજાતી હતી. વસ્તુપાળે ગુપ્ત રાખેલા પાષાણુખંડેની વાત સંઘના નેતાઓમાં પૂર્વ પરંપરાથી કર્ણોપકરણ ચાલી આવતી હતી. સમરાશાએ તે નવા પાષાણુખંડ મંગાવી તેની મૂર્તિ બનાવી હતી. જેથી વસ્તુપાળથી રક્ષિત થયેલા પાષાણુખંડ હજુ સુધી ભૂમિગ્રહમાં તેવી સ્થિતીમાં પ્રસ્થાપિત હોવા જોઈએ, તેટલા માટે તેને બહાર કાઢી ચતુર શિલ્પીઓ દ્વારા તેના બિંબ બનાવાય અને વર્તમાન ખંડિત થચેલી મૂર્તિઓની જગ્યાએ સ્થાપિત કરવામાં આવે તે ઘણું સારૂં; એમ વિચારી તેલાશાહે પિતાને આ વિચાર સફળ થશે કે નહિ એ પ્રશ્ન કર્યો હતે.
ધર્મરત્નસૂરીએ પ્રશ્નના ફળાફળને વિચાર કરીને કહ્યું કે, હે સજજન શિરોમણિ! તારા ચિત્તરૂપ ક્યારામાં શ્રી શત્રુંજય તિર્થના ઉદ્ધારસ્વરૂપ જેમનરથનું બીજ રોપાણું છે તે તારા આ લઘુ પુત્રથી ફળવાળું થશે. જેવી રીતે સમરાશાના ઉદ્ધારમાં અમારા પૂર્વ–આચાર્યોએ પ્રતિષ્ઠા કરવાને લાભ પ્રાપ્ત કર્યો છે તેમ
For Private And Personal Use Only
