Atmanand Prakash Pustak 015 Ank 08

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 9

પન્યાસજી મહારાજ શ્રી દાનવિજયજીનું ભાષણ.
चिरकादिपति यो मासं प्राणिप्राणापहारतः । उन्मूलयत्यसौ मूलं दयाख्यं धर्मशाखिनः || १ ||
૧૮૧
ભાવાથ :—જે માણુસ જીવેાના પ્રાણાને હરણ કરીને માંસ ખાવાની ઇચ્છા રાખે છે તે માણસ ધરૂપી વૃક્ષના દયારૂપી મૂલને ઉખેડી નાખે છે.
જીવેાને મારનાર માણસ એકલા જ જીવહિંસાના પાપના ભાગીઢાર નથી પરંતુ માંસ ખાનાર તેમજ જીવહિંસા કરાવનાર માણસા પણ ભાગીદાર છે. કહ્યું છે કેઃ— हंता पलस्य विक्रेता संस्कर्ता भक्षकस्तथा ।
क्रेतानुमंता दाता च घातका एव यन्मनुः ॥ १ ॥
ભાવા:—એક મનુ નામના વિદ્વાન પણ કહે છે કે-શસ્ત્રાદિકે કરીને નિ યપણાથી અરણ્યમાં રહેલુ ઘાસ તથા સરાવરના પાણી કી પેાતાના શરીરની પુષ્ટિ કરતા અને સાષથી રહેતા એવા નિરપરાધી રિદિ જીવાના ઘાત કરનાર, તથા માંસનેા વેચનાર, તેમજ માંસના સસ્કાર કરનાર, તેમજ તેના ભક્ષણને કરનાર, તેમજ માંસના ખરીદ કરનાર, તેમજ તેવા હિંસારૂપી કુકમ કરીને માંસને પેદા કરનારની લાઘાને કરનાર, તેમજ પેાતાને ત્યાં આવેલા અતિથીએ ને માંસ આપનાર આ સાતે માણસા ઘાતક કહેવાય છે.
કેટલાક માંસ ભક્ષણમાં સિંક અનેલા માસા પોતાના કાર્યની લાઘા કરાવવાની ઇચ્છાવાળા હાવાથી માંસ ભક્ષણમાં કઇ પણું દૂષણ નથી; કારણ કે જેમ ચેાખા આદિ પદાર્થો પ્રાણીનું અંગ છે તેમ આ પણ પ્રાણીના અંગથીજ ઉત્પન્ન થાય છે એમ કહે છે. આ તેનુ કહેવુ કાઇ પણ રીતે ચોગ્ય નથી. કહ્યું છે કેઃ— भक्षणीयं सतां मासं प्राण्यंगत्वेन हेतुना । ओदनादिवदित्येवं येचानुमिमते जडाः || १ ॥ गोसंभवात्ते मुत्रं पयोवन्न पिबंति किम् । प्राण्यंगतानिमित्ताच नौदनादिषु भक्ष्यता ||२॥ शंखादिशुचितास्य्यादिप्राण्यंगत्वे समे यथा । ओदनादि तथा भक्ष्यमभक्ष्यं पिशितादिकं ॥ ३ ॥ यस्तु प्राख्यंगमात्रत्वात् प्राह मांसौदने समे । स्त्रीत्वमात्रान्मातृपत्योः स किं साम्यं न कल्पयेत् ॥ ४ ॥ पंचेद्रियस्यैकस्यापि वधे तन्मांसभक्षणात् ।
यथा हि नरकप्राप्तिर्न तथा धान्यभोजनात् ॥ ४ ॥