________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પભ્યાસજી શ્રીમહ દાનવિજયજીનું ધર્મ સંબંધી ભાષણ
૭૩
તેમાં પણ અપરાધી છાની સંપૂર્ણ દયા પળી શકે નહીં–કારણ રાજ ધર્માદિક ચાલી શકે નહીં તેમ સામાન્ય ગૃહસ્થોથી ૫શું સંપૂર્ણ રીતે પાળી શકાય નહીં. વાસ્તે ખરે નિયમ એ જ લઈ શકાય કે–જે નિરપરાધી જીવે છે તેની દયા હું અવશ્ય પાળીશ તેથી પાંચ વિધામાંથી પણ અડધી ગઈ એટલે અઢી વિશ્વા માત્ર રહી તેમાં પશુ નિરપેક્ષ થઈ અપરાધી જીવોને ઘાતાદિક કરું નહીં. તેથી અઢી વિધામાંથી પશુ અડધી દયા ઓછી થઈ. એટલે સવાવિશ્વા નામ એક આના માત્ર જ દયા ગૃહસ્થાથી સંપૂર્ણ રીતે પાળી શકાય છે. તેવી દયા પાળતાં ગૃહસ્થને કોઈ પણ પ્રકારની હરકત આવી શકતી નથી. આ જગપર અહિંસાવ્રતનું સામાન્ય માત્ર સ્વરૂપ બતાવ્યું.
બીજા વતનું કિંચિત્ સ્વરૂપ. સાધુ પુરૂને સવથા પ્રકારથી પણ જુઠું બોલવું નહીં, પણ ગૃહસ્થોથી તેવી રીતે બનવું અશક્ય હેવાથી પાંચ પ્રકારનાં મેટાં જુઠને તો અવશ્ય વજનવાં–
૧ કન્યાલિક એટલે કન્યાથી માંડીને જેટલાં બે પગનાં માણસ તેના સંબંધે જે જુઠું નહીં બોલવું તે એવી રીતીથી કે-કન્યા કાણું હાય, લુલી હોય, લંગડી રાદિ ખેડવાલી હોય છે તેને સંબંધ કરતી વખતે તેના સાસરાવાલાને ઉંધુચતું સમજાવીને બીજાની સાથે વળગાડી આપવી. અથવા કોઈ નેકર, અથવા દાસ-દાસી આદિના સંબંધે પણ તેવીજ રીતે ઊંધુ-ચતું ભરાવીને બંધ બેસાડી આપવું, એવા પ્રકારનું જુઠું ગૃહસ્થધામના પાલન કરવાવાળાએ અવશ્ય વર્જવું, કારણ એવા પ્રકારનું જુઠું બોલવાથી ઘણુ લેકમાં અપ્રીતિ, અવિશ્વાસી, અપયશાદિક મહા પાપ થવા સંભવ થાય છે. વાસ્તે આવું જુઠું બોલવું અવશ્ય વર્જવું. ૨ ગવાલીક એટલે ગાય ઘોડા આદિ સવ ચપદને લેવા માટે અથવા વેચવા
માટે ઉંધુ ચતું સમજાવી બીજાના ગળે ન વળગાડે અને આપણું વતની રક્ષા
કરે આ બીજું પણ જુઠું ન બોલે. ૩ ભૂલક, જમીન, ઘર, હાટ, હવેલી, બાગ, બગીચાદિ જે સ્થાવર મીલકત
છે તેના માટે પણ જુઠું ન બોલે. ૪ થાપણ મેસે-કોઈ બીજા પુરૂષે આપણી પ્રતીતિ જાણીને સાક્ષી–-લેખપત્ર
કર્યા વિના પિતાની રકમ આદિ રક્ષા કરવાને માટે મુકી ગયા અને પરદેશાદિકથી બે ચાર વર્ષે આવીને માગણી કરતાં તદન અજાણ થઈ નામુકરર જાવું એ શું જુઠું છે. તે ગૃહસ્થ ધર્મને પાલન કરવાવાળાએ કદાપિ પણ બોલવું નહિ. ૫ જુઠી સાક્ષી પુરવી–બે જણાના ટંટામાં એકના તરફથી લાંચ લઈને અગર
શરમની ખાતર જુઠી સાક્ષી પણ નહિ પુરવી. તેમજ જુઠો લેખ પણ લખવે
For Private And Personal Use Only
