________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈન દર્શન અનેતેનું સંક્ષિપ્ત દિગદર્શન.
૮૩
બંને પગાને પહેાળા કરેલ છે, મને હાથને કટીપ્રદેશ ઉપર રાખેલા છે, તેવી સ્થિતિવાળા છે. લેાકના આકારને દૃષ્ટાંતપણે મતાવનારા તે કલ્પિત પુરૂષના આકારવાળા શરીરના મધ્ય ભાગની નીચે અનુક્રમે પહેલી ખીજી વિગેરે સાત નરક પૃથ્વી રહેલી છે. મધ્ય ભાગથી નીચે અને નરક પૃથ્વીની ઉપર ભુવનપતિ તથા પરમાધાર્મિક વિગેરે દેવાના આવાસ સ્થાન છે. કલ્પિત પુરૂષના આકારવાળા લેાકના મધ્ય ભાગ રૂપ તીછાલાકમાં આપણે અને આપણુનેદ્રશ્ય અને અદ્રશ્ય પ્રાણી પદાથી રહેલા છે. અહીં પંદર કમ ભૂમિના ક્ષેત્રે, ત્રીશ અકર્મભૂમિનાક્ષેત્રે, છપ્પન અંતર દ્વીપા, જમૂદ્દીપ, ધાતકીખંડ, પુષ્કરવરદ્વીપ વિગેરે અસ’ધ્યેય દ્વીપેા અને તેની આસપાસ લવણ, કાલેધિ આદિ અસ`ખ્ય સમુદ્રો સર્વજ્ઞ શાસ્ત્રમાં નામ અને યાજનાદના પ્રમાણેા પુરઃસર દર્શાવેલા છે. તદ્ન છેલ્લા સ્વય‘ભૂરમણુ સમુદ્ર છે, કે જે પછી લેાકમયાદા સપૂ થઇ અલેકની શરૂઆત થાય છે. અહીંથી ઉપર સાતસેથી નવસે યેાજન ઉચે ચૈાતિમંડલના વિમાને છે, અત્રસ્થિત ચંદ્ર સૂર્ય અને ગ્રાતિની ગતિવરે મનુષ્ય લેાકમાં યાતિઃશાસ્ર નિર્માણ થયેલુ છે. જૈનદર્શનના અનેક ગ્રંથે! જ્યેાતિઃશાસ્ત્રના ગણિતથી ભરચક હતા પરંતુ દુઃષમકાલે ભવ પ્રાણીઓના કમનસીબે આપણા પૂર્વજોની એકાળજીથી વિચ્છેદ થઇ ગયેલા છે, પરંતુ ચંદ્રપ્રજ્ઞપ્તિ અને સૂર્યપ્ર ષિ જેવા બે મહાન્ ત્ર^થા જે ચતુર્દશર્વધર શ્રીમદ્ ભદ્રમાડુ સ્વામી વિરચિત છે તે વિદ્યમાન છે એ લાખા નિરાશામાં એક અમર આશા છે; પરંતુ તેનું જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવા ઉદ્યમની ખાસીએ જ્યેાતિઃશાસ્રના લાલેાની આશાને મૃતવત્ કરી દીધી છે.
જ્યાતિમંડલની ઉપર ઘણે દૂર ઉત્તર અને દક્ષિણુ દિશામાં એકજ સપાટીમાં ખએ મળી આઠ દેવલેાક છે અને તેની ઉપર એક ઉપરએક એમ અનુક્રમે ચાર દેવલાક મળી કુલ ખાર દેવલાક છે. ઉપર આગળજતાં નવ ચૈવેયક છેત્યાં અહુમિંદ્રપણુ`હાવાથી ચડતી ઉતરતી પદ ની વિગેરે વ્યવહાર નથી. તે ઉપર પાંચ અનુત્તર વિમાનેા છે. સાથી છેલ્લુ* વિમાન ‘સર્વાર્થ સિદ્ધ’ નામવાળું છે ત્યાં એકાવતારી પ્રાણી જઈ
For Private And Personal Use Only
