________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માનંદ પ્રકાશ. જૈનદર્શન અને તેનું સંક્ષિપ્ત
દિગ્દર્શન, “ગણિતાનુયોગ.” ગતાંક ૧ લા પૃષ્ટ થી શરૂ.
લેખક–success જૈનદર્શનસ્થિત દ્રવ્યાનુગ પછી તે મહા પ્રસાદના દ્વિતીય દ્વારરૂપ ગણિતાનુયોગના વિવેચનની આવશ્યકતા પૂર્વ નિયમાનુસાર સન્મુખ આવે છે. દ્રવ્યાનુગની વસ્તુ સ્થિતિ જેમ જૈન દર્શનની તલસ્પર્શી ગહનતાને સૂચવનાર છે તેમ ગણિતાનુ
ગની સંકળના એટલા બધા પ્રમાણમાં અને વિસ્તૃત મર્યાદામાં છે કે ગણિત જેવા તર્ક અને બુદ્ધિથી સાધ્ય થઈ શકે તેવા સામાન્ય વિષયમાં અન્ય દર્શનેને સરખામણમાં પાછળ રાખેલા છે. પ્રસ્તુત દર્શનવતી ગણિતાનુગ કૂપમંડૂકતાને તજી મહાસાગરની વિશાળ સીમાને લેકાંત સુધી દર્શાવનાર અદ્દભુત ગણિતયંત્ર (urithmetic machine) છે. હાથમાં રહેલા નિર્મળ જળની પેઠે સર્વ જગતને પ્રત્યક્ષ પણે દેખ્યું છે જેમણે એવા સર્વાવડે પ્રત થયેલું આ દર્શન હેવાથી તેમાં યૂરોપ એશિઆ આદિ વર્તમાન ચાર ખંડોનો સમાવેશમાત્ર ભારતક્ષેત્રના એક નાના વિભાગમાં થાય છે, તે ઉપરાંત બીજા અનેક ખડેક દેશો, નદીઓ અને પર્વતે જે અત્યારે વિદ્યમાન અવસ્થામાં દષ્ટિગેચર થઈ શકતા નથી તે ભરતક્ષેત્રમાં મેજુદ છે. આ અનુગના સારભૂત વિવેચનને માટે પણ એક મોટો ગ્રંથ તૈયારકર પડે તેવી સ્થિતિ હેવાથી સંક્ષિપ્તપણે અમુક વિભાગમાં દર્શાવી સમાપ્ત કરવામાં આવશે.
લેક અને અલેકરૂપ બે મુખ્ય વિભાગમાં લેકનું આખું નામ ચઉદ રાજક” એવા શબ્દોવાળું છે. રાજ એ અસંખ્યયોજન પ્રમાણુવાળું માપ છે. ચાદરાજલક કે જેમાં સર્વ પ્રાણી પદાર્થોને સમાવેશ થયેલ છે તેને સમગ્રપણે આકાર એક પુરૂષ જેણે પિતાના
For Private And Personal Use Only
