________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
-
-
બાર વ્રતના અંતરંગ હેતુઓ. ૪૯ રાજાના વિરોધીના રાજ્યમાં અતિક્રમણ કરવું નહીં. ” આ સૂચના ગૃહસ્થને ઘણુજ ઉત્તમ પ્રકારની કરેલી છે. રાજાની આજ્ઞા વિરૂદ્ધનું આ વર્તનતે મેટેગ ગણાય છે અને તેથી તેવી રીતે વર્તનાર ગૃહસ્થ રાજાની શિક્ષાને પાત્ર બને છે. જ્યારે ગૃહસથ રાજભક્ત ન હોય તે પછી તે ક્ષણે ક્ષણે રાજ વિરૂદ્ધ કાર્યો કરનારે હેઈ આ લેકમાં નિંદનીય અને દંડનીય થાય છે. આવા ઉત્તમ હેતુથી ધર્મના મહાન પ્રવકોએ અચાર્ય વ્રતની અંદર તે દોષને સમાવેશ કરી તેનાથી દૂર રહેવા કહેલું છે.
વળી રાજાની આજ્ઞા વિરૂદ્ધ તેમ કરવું એ એક જાતની ચેરી છે. કારણ કે, તેમ કરનારે રાજાની આજ્ઞા રૂપ વસ્તુનું છુપી રીતે પરિવર્તન કરનાર છે. એ ગૃહસ્થ ખરેખર ચાર જ ગણાય છે.
જોખવાના તથા ભરવાના તેલ-માપમાં ફેરફાર કરે અને ઉંચી વસ્તુમાં હલકી વસ્તુ મેળવી ઉંચી વસ્તુની કીંમત ઉપજાવવી એ દગો ગણાય છે. તેમ કરવાથી લેકમાં પ્રતિષ્ઠાની હાનિ થાય છે અને જાહેર થવાથી રાજાની શિક્ષા ભેગવવી પડે છે.
આવી રીતે આ વ્રત અખંડ રીતે જાળવવાથી ગૃહસ્થ આ લેકમાં પ્રતિષ્ઠા, માન અને યશ મેળવે છે અને પરલોકમાં તે પિતાને શુદ્ધ કર્તવ્ય રૂપ ધર્મનું ફલ ભેગવે છે. ધર્મના ઉપકારી પ્રવર્ત. કોએ આ વતની એજનામાં કેવા ઉત્તમ હેતુઓ રાખેલા છે તે મહાત્માઓની પ્રવૃત્તિને જેટલે ધન્યવાદ આપીએ તેટલે થડે છે.
ગૃહસ્થ સંસારી મનુષ્ય દાંપત્ય ભાવથી રહી ગૃહ વ્યવહાર ચલાવી શકે છે. પુરૂષ અને સ્ત્રી એ ઉભયના વેગથી ગૃહ-સંસારનું રાજ્ય ચાલે છે. કવિઓ અને વિદ્વાને સંસારને એક ગાડાની ઉપમા આપે છે. અને તે ગાડાના સ્ત્રી અને પુરૂષ–બંનેને વહન કરનારા ધુર્યની સાથે સરખાવે છે. સ્ત્રી પુરૂષના યુગલથી સંસારની પ્રવૃત્તિ થાય છે. દંપતિ આ સંસાર રૂપ પ્રાસાદના સ્તભ રૂપ છે. સંસારના કાર્યો સાધવાને માટે સ્ત્રીને પુરૂષની અને પુરૂષને સ્ત્રીની પૂરેપૂરી અપેક્ષા છે. પરંતુ તે અપેક્ષા માત્ર વિષય ભેગને ઉદ્દેશીને નથી, પણ
For Private And Personal Use Only