________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માનંદ પ્રકાશ. તેની અંદર રસિક ભાષાને ઉપન્યાસ ઘણેજ સુંદર જોવામાં આવે છે. ઇતર વિદ્વાને પણ જૈન સાહિત્યની ભાષાને ગેરવવાલી ગણે છે. વસ્તુ કવરૂપને સંક્ષેપમાં કહી સમજાવવું, એ મહાન ગુણ જૈન સાહિત્યની ભાષામાં જ રહે છે. પૂર્વના જિન લેખકે જન સ્વભાવનું સ્વરૂપ, દુરાચારમય વર્તનને દષ્ટાંત સાથે તિરસ્કાર અને ઉપનયાદિ પ્રકારે સબધ કરવાની પદ્ધતી પ્રગટ કરવામાં ઉત્તમ પ્રવીણતા ધરાવે છે. અષમતાને દુષ્ટ પરિણામથી પણ નરકાદિકની યાતનાની સમજણ પમાડી સમાગને બોધ કરે એ કુશલતા પ્રાચીન જૈન લેખકેમાં રહેલી છે. કઈ પણ વસ્તુ એકાંત હોતી નથી, માત્ર અધિકાર પરત્વે શુદ્ધ, અશુદ્ધ કે ઉભય કે અનુભયરૂપે જણાય છે, પણ લેખકનું તે એજ કર્તવ્ય છે કે, અશુભમાંથી સુધારાને કમે શુભને ફેલાવવું અને નિસારમાંથી સાર સમજાવ. - જૈન સાહિત્યમાં એવા લેખકે ઘણાં નજરે ચડે છે, કે જેઓ બાપ્ય વસ્તુના સમગ્ર સ્વરૂપને વિવેકી શકે છે. કદિ કેઈ લેખક એક દેશને ગ્રહણ કરી વિચાર આપવા વલે છે, પરંતુ તે એક દેશમાં પણ જે બેધનીય વસ્તુ છે, તેનું સમગ્ર રીતે ભાન કરાવી શકે છે.
ઉપાધ્યાયજી શ્રી યશોવિજયજીના યુગ દષ્ટિ વાધ્યાયમાં એ સ્વરૂપ ઘણાં પદ્યમાં દેખાઈ આવે છે. યોગ દષ્ટિ સ્વાધ્યાયને લેખ દેશી ભાષામાં છે, પણ તેની અંદર કવિત્વને પૂર્ણ પ્રકાશ જવામાં આવે છે. તે મહાનુભાવે કેટલા એક ભાષા પદ્યમાં યેગનું મનોહર સુંદર ચિત્ર હદયની મર્મભેદક ભાવના સાથે દર્શાવી આપ્યું છે. તે મહાનુભાવ સાતમી પ્રભા નામની યોગ હષ્ટિ નું વર્ણન કરતાં કહે છે કે,
વિ જાળ ફ ત વાણિતા, શિવમાન યુર નામ. कहे असंग क्रिया इहां योगी, विमल सुयज्ञ परिणामरे ॥१॥
For Private And Personal Use Only
