Atmanand Prakash Pustak 004 Ank 12

Author(s): Motichand Oghavji Shah
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 5

ચિંતામણી.
૨૭૩ કાલ એ ત્રણ પ્રકારના એકયના અભાવથી તમારી ધાર્મિક અને સાંસારિક અવનતિ દેખાય છે. તમારામાં કુસંપ, કલેશ અને સ્પર્ધા વગેરે વિપરીત દે એથીજ પ્રબલતાને પામ્યા છે. સંઘ તથા જ્ઞાતિની સુધારણામાં તમને એ દે ખરેખર અંતરાય કરનારા થઈ પડયા છે. સંપરૂપી કઃપવૃક્ષનું તેથી સર્વથા. ઊમૂલન થઈ ગયું છે. સામાજિક (કેન્ફરન્સ સંબંધી) ઊનતિ રૂપ સૂર્ય પ્રભાને આચ્છાદન કરવામાં તે મેઘપટલનું આચરણ કરે છે.
પ્રિય શ્રાવક વર્ગ, એ ત્રણ પ્રકારનું ઐકય સંપાદન કરતી વખતે તમે તમારા ચંચળ મનને તાબે કરજે. જે એ મના તાબે નહીં રહી શકે તે તમારા એકને ક્ષણમાં તેડી પાડશે. મન એ સર્વ કષાયનું સાધન છે. બીજાના દેષ કે દુર્ગુણ જોઈને મનુષ્ય તેના ઉપર કોધે ભરાય છે અથવા તેને અપ્રીતિનું પાત્ર ગણે છે. તે નું કારણ એ છે કે મનુષ્ય અન્યને પિતાનાથી જુદા જાણે છે તથા માને છે. દોષવાન ગણાતાં છતાં પણ એ મનુષ્ય આપણુંજ અંગ છે આપણાજ વર્ગનો છે, એથી તે આપણાથી ભિન્ન નથી. તે કર્માધીન થઈ વિપરીત સ્વભાવને ધારણ કરનારે થયે છે, તેમાં તેને દેષ નથી, તે નિર્દોષ ધર્મબંધુ આપણી અપ્રીતિનું પાત્ર નથી, પણ અધિક પ્રીતિનું પાત્ર છે. તે કર્મના બલથી દેવાનું છે અને આપણે નિર્દોષ છીએ, માટે જ આપણું અનુગ્રહનું, આપણું દયાનું અને આપણી અમૃત દષ્ટિનું તે પાત્ર છે, માટે તેને સન્માર્ગે ચડાવ જોઈએ. પિતાની મેલે ચાલવાને અસમર્થ એવા બે માસના બાલકને, તેના અશક્તિરૂપ દેષને જોઈને કયી માતા પ્રીતિથી લઈને કટીલ કે નથી બેસારતી? આંધળા મનુષ્યને શું દેખતા માણસે તેના અંધત્વના દેષ માટે દયાપાત્ર ગણ કે તેની કુટેલી આંખે જોઈ તેને અનાદર કરે? જેમ નિરાશ્રિત મનુષ્યને આશ્રમ આપવાથી જ શ્રીમતની શ્રીમંતાઈ શેભે છે, તેમ સદ્દગુણી શ્રાવકે દુર્ગણીના દેષ ટાળવાના પ્રયત્ન થીજ અને પિતાના સદગુણેનું ઉત્તમ ઉદાહરણ તેને આપવાથી જ