________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ખામાનંદ પ્રકાશ, અવલોક્યા છે. અને તારા શાસ્ત્રકારોએ એ ગુણ અવલેવા કારવવાનું એક બાજુએ મુકી તું કહે છે તેમ એ જળનિધિના છાતપરથી આપણે શું સાર ગ્રહણ કરવાને છે એ બતાવવા પ્રયત્ન કર્યો છે. તે એ એમના પ્રયત્નમાં તેઓ સંપૂર્ણ અંશે વિજયી નીવડયા છે કે કેમ એ અવેલેકવાનું રહે છે. કારણ કે, આ વિશાળતાના આબેહુબ ચિતારરૂપ સમુદ્રને જોઈને શું વસ્તુમાત્રને ઉદય અને પસ્ત, જનસમાજમાં સુખ અને સાથે લાગ્યું દુઃખ, અને સંસાર ચકની બળવાન ઉપાધિઓ જ સ્મરણમાં આવે છે? પણ વાત પછી—એ પછી જેવાશે. પહેલાં તે તું મને એમ કહે કે સંસારમાં શુ એ ઉદયાસ્ત-સુખ-દુઃખ આધિ ઉપાધિ, સર્વ છે? ”
હા ભાઈ હા, સંસારમાં એ સર્વ છે.” મેહનના મનની શંકાનું સમાધાન કરવા પ્રયત્ન કરતા રમણિકે હાસ્યથી ઉત્તર આપે“ સંસારમાં એ સર્વ સુખ (?) છે. સમજ કે સંસારી જીવને સુખ ક્યાંથી હોય? અનેક વિધ દુ:ખમાં કદાચિત યત્કિંચિત સુખ પ્રાપ્ત થાય તે તે એ નશ્વર હોય છે, માટે જ શિષ્ટ પુરૂએ આ સંસારને અસાર અને મિથ્યા કહ્યો છે. એમાં એક પરમાત્માનું સ્મરણ જ સાચું છે. એમાં અવતરનારને પિતાના પૂર્વભવનાં કર્મના ગે નાનાં પ્રકારના સુખ દુઃખ ભેગવવાં પડે છે. (નિર્ધનતા કે દ્રવ્યપ્રાપ્તિ, વંધ્યત્વ કે પુત્ર પ્રાપ્તિ ઇત્યાદિ એ કમજન્ય દુઃખ સુખ છે.) ”
ત્યારે આ વાત તું મારા ચિત્તમાં ઠસાવવા માગે છે, તે સર્વ મનુષ્ય નથી સમજતા એમ તારૂં કહેવું છે?”
ના, મારૂં એવું કહેવું નથી. સર્વ મનુ એ સમજે છે અને કહે છે સુદ્ધાં કે આ સંસાર સુખની ઇરછા કેવળ કુમાડાના બાચકા ભરવા જેવી છે. પણ એક પણ જણ પિતાના અન્તઃ કરણમાં એ વાત ઠસાવતું નથી. માત્ર મુખેથી દુઃખ દુઃખ પિકાચર્ચા કરે છે,
For Private And Personal Use Only