________________ આગમસૂત્ર 1, અંગસૂત્ર 1 આચાર’ 7- જ્યાં અટારી, કિલ્લા અને નગરની વચ્ચેનો માર્ગ, દ્વાર, ગોપુર કે અન્ય તેવા પ્રકારની ડિલ ભૂમિમાં સાધુ-સાધ્વી મળ-મૂત્ર વિસર્જન ન કરે. 8- જ્યાં ત્રણ કે ચાર માર્ગ મળતા હોય, ચોરો-ચૌટો કે ચતુર્મુખાદિ હોય, તેવા પ્રકારની અન્ય સ્પંડિલા ભૂમિમાં સાધુ-સાધ્વી મળત્યાગ ન કરે. આચારાંગ ચૂર્ણિમાં અહીં દમાર્ગ, દપથ ઇત્યાદિ શબ્દો પણ છે.) જ્યાં કોલસા પાડવાની, સાજીખાર પકવવાની, મૃતકને બાળવાની, મૃતકની તૃપિકા, મૃતક ચૈત્યની કે તેવા પ્રકારની અન્ય સ્પંડિલ ભૂમિમાં સાધુ-સાધ્વી મળ-મૂત્રનો ત્યાગ ન કરે. જ્યાં નદીના તટસ્થાન, કાદવના સ્થાન, પવિત્ર જલપ્રવાહસ્થાન, પાણીની ક્યારીઓ કે તેવા પ્રકારના અન્ય સ્થાને મળ-મૂત્ર ન ત્યાગે. જ્યાં માટીની નવી ખાણ, નવી ગોચરભૂમિ, નવી ચરગાહ, ખાણ કે તેવા પ્રકારની અન્ય સ્પંડિલ ભૂમિમાં સાધુ મળ ત્યાગ ન કરે. જ્યાં ડાળપ્રધાન શાકના ખેતર, પાનપ્રધાન ભાજીના ખેતર, ગાજરના ખેતર, હસ્તાંકુર વનસ્પતિ કે તેવી અન્ય ભૂમિમાં મળત્યાગ ન કરે. અશન-શણ-ધાવડી-કેતકી–આમ્ર-અશોક-નાગપુન્નાગ કે ચૂલક વનમાં કે તેવા અન્ય પત્ર-પુષ્પફળ-બીજ કે વનસ્પતિયુક્ત સ્થંડિલ ભૂમિમાં સાધુ-સાધ્વી મળ-મૂત્રનું વિસર્જન ન કરે. સૂત્ર-૫૦૧ તે સાધુ-સાધ્વી સ્વપાત્ર કે પરપાત્ર લઈને એકાંત સ્થાનમાં જાય, જ્યાં કોઈનું આવાગમન ન હોય, કોઈ જોતુ ન હોય, પ્રાણી કે કરોળીયાના જાળા ન હોય એવા બગીચા કે ઉપાશ્રયમાં જઈને યતનાપૂર્વક મળમૂત્ર વિસર્જન કરે. ત્યારપછી તે પાત્ર લઈને જ્યાં કોઈ જોતું ન હોય યાવત્ આવાગમન ન હોય તેવા એકાંત સ્થાનમાં જઈને તેવા બગીચા કે દગ્ધ થંડિલ ભૂમિ કે તેવી અન્ય અચિત્ત સ્થંડિલ ભૂમિમાં યતનાપૂર્વક મળ-મૂત્ર વોસીરાવે. આ તે સાધુનો આચાર છે, તેને સંયમપૂર્વક સદા પાલન કરે એ પ્રમાણે તીર્થકરોએ કહેલ છે, તેમ હું તમને કહું છું. ચૂલિકા-૨ સમિકા-૩ ‘ઉચ્ચાર પ્રસવણ'નો મનિ દીપરત્નસાગરે કરેલ અનુવાદ પૂર્ણ ----------0----------- ---------- ---------- ---------- મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત “(આચાર)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 100
