________________ આગમસૂત્ર 1, અંગસૂત્ર ૧‘આચાર' ચૂલિકા-૨, સતિકા-૬/[૨૨] “પરક્રિયા" સૂત્ર–પ૦૬ સાધુ-સાધ્વી બીજા દ્વારા પોતા માટે કરાતી કર્મજનક ક્રિયાની ઇચ્છા ન કરે, બીજા પાસે કહીને ન કરાવે. કદાચ કોઈ ગૃહસ્થ સાધુના પગને થોડા કે વિશેષથી સાફ કરે તો મુનિ તે સાફ કરાવવાની ઇચ્છા ન કરે. તેમજ સાફ કરવાનું પણ ન કહે. કદાચ કોઈ ગૃહસ્થ સાધુના પગ દબાવે કે તેલ આદિથી મર્દન કરે તો મુનિ તે ક્રિયા કરાવવાની ન ઈચ્છા કરે કે ન તેમ કરવાનું કહે કદાચ કોઈ ગૃહસ્થ સાધુના પગને ફૂંક મારવા માટે સ્પર્શે કે રંગે. કોઈ સાધુના પગને તેલ, ઘી કે ચરબી ચોપડે, મસળે કે મર્દન કરે તો મુનિ તે ક્રિયા કરાવવા ન ઈચ્છા કરે કે ન તેમ કરવાનું કહે. કદાચ કોઈ ગૃહસ્થ સાધુના પગને લોધ્ર, કર્ક-સુગંધિત ચૂર્ણ અથવા વર્ણથી ઉબટન કે લેપ કરે તો મુનિ તે ક્રિયા કરાવવા ન ઈચ્છા કરે કે ન તેમ કરવાનું કહે કદાચ કોઈ ગૃહસ્થ સાધુના પગને ઠંડા કે ગરમ પાણીથી પખાળે કે ધોવે તો મુનિ તે ક્રિયા કરાવવા ન ઈચ્છા કરે કે ન તેમ કરવાનું કહે. કદાચ કોઈ ગૃહસ્થ સાધુના પગને કોઈ વિલેપન દ્રવ્યથી આલેપન-વિલેપન કરે, કોઈ સાધુના પગને કોઈ પ્રકારના ધૂપથી ધૂપિત કે સુવાસિત કરે તો મુનિ તે ક્રિયા કરાવવા ન ઈચ્છા કરે કે ન તેમ કરવાનું કહે. કદાચ કોઈ ગૃહસ્થ કોઈ સાધુના પગમાં લાગેલ કાંટાને કાઢે કે શુદ્ધ કરે. કોઈ સાધુના પગમાં લાગેલ લોહી કે પરુ કાઢે કે શુદ્ધ કરે તો મુનિ તે ક્રિયા કરાવવા ન ઈચ્છા કરે કે ન તેમ કરવાનું કહે કદાચ કોઈ ગૃહસ્થ કોઈ સાધુના શરીરને- થોડુ કે વધુ સાફ કરે, માલીશ કરે, દબાવે કે મર્દન કરે, તેલ, ઘી આદિ ચોપડે કે મસળે, લોધ્ર, કર્ણાદિથી ઉબટન કે લેપન કરે, ઠંડા કે ગરમ જળથી પખાળે કે ધોવે, વિશિષ્ટ વિલેપનથી આલેપન-વિલેપન કરે, કોઈ પ્રકારના ધૂપથી ધૂપિત કરે કે સુવાસિત કરે. તો સાધુ મનથી તે સઘળી. ક્રિયાને ન ઇચ્છે કે ન બીજાને તેમ કરવાનું કહે. આ જ પ્રમાણે હવે કાયાના ઘાવના સંબંધમાં સાત સૂત્રો છે, તે આ પ્રમાણે કદાચ કોઈ ગૃહસ્થ કોઈ સાધુના શરીરના ઘાવને- થોડો કે વધુ સાફ કરે, ઘાવને દબાવે કે મર્દન કરે, ઘાવ પર તેલ, ઘી આદિ ચોપડે કે મસળે, ઘાવ પર લોધ્ર, કર્ણાદિથી ઉબટન કે લેપન કરે, ઘાવને ઠંડા કે ગરમ જળથી પખાળે કે ધોવે, ઘાવનું શસ્ત્રથી થોડું કે વધુ છેદન કરે, ઘાવમાંથી લોહી કે પરુ કાઢે. સાધુ મનથી તે સઘળી ક્રિયાને ન ઇચ્છે કે ન બીજાને તેમ કરવાનું કહે. કદાચ કોઈ ગૃહસ્થ સાધુના શરીરમાં થયેલ ગુમડું, વ્રણ, ગંડ, અર્શ, પુલક કે ભગંદરને–થોડું કે વધુ સાફ કરે, માલીશ કરે, દબાવે, મર્દન કરે, તેલ, ઘી આદિ ચોપડે, લોધ્ર, કર્ણાદિથી ઉબટન કે લેપન કરે, ઠંડા કે ગરમ જળથી પખાળે કે ધોવે, શસ્ત્રથી થોડું કે વધુ છેદન કરી લોહી કે પરુ કાઢે તે સાધુ મનથી તે સઘળી ક્રિયાને ન ઈચ્છે કે ન બીજાને તેમ કરવાનું કહે. કોઈ ગૃહસ્થ સાધુના શરીરનો મેલ ઊતારે, પરસેવો સાફ કરે તથા આંખકાન-દાંત-નખનો મેલ કાઢે કે સાફ કરે તથા લાંબા વાળ, રોમ, ભ્રમર, કાંખ કે ગુહ્ય ભાગના વાળ કાપે કે સંવારે, વાળમાંથી છૂ કે લીખ કાઢે કે શોધે તો સાધુ તેવું મનથી ન ઇચ્છે, ન બીજાને કહીને તેમ કરાવે. કોઈ ગૃહસ્થ સાધુને ખોળામાં કે પલંગમાં સૂવડાવીને તેના પગને સાફ કરે, લૂંછે ઇત્યાદિ પૂર્વોક્ત કોઈ પણ ક્રિયા કરે, અથવા કોઈ ગૃહસ્થ સાધુને ખોળામાં કે પલંગમાં સૂવડાવી હાર, અર્ધહાર, વક્ષસ્થળનું આભરણ, ગ્રીવાનું આભરણ, મુગટ, માળા, સૂવર્ણ સૂત્ર આદિ પહેરાવે તેને સાધુ મનથી ન ઇચ્છે, ન કહીને તેમ કરાવે. મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત “(આચાર)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 103
