Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ zramaNabhagavaMto-2 rara7 vaktA, sAhityakalApremI, zatAvadhAnI, tapasvI, kriyAniSTha ziSyanI bhavya paraMparA nakSatronI jema jhaLahaLI rahI che- jemAM zrI vijayadevasUrijI, zrI vijayAnaMdasUrijI, zrI vijayakanakaratnasUrijI, zrI vijaya mahAnaMdasUrijI, zrI vijayasUryodayasUrijInI mukhyatA che. evA e ajoDa anupama AcArya bhagavaMta zrImad vijyadharmasUrIzvarajI mahArAjane keTi koTi vaMdana! (saMkalana : zrI pI. ke. zAhanA eka prakAzita lekhanuM saMvardhana-saMkalana) AMtararASTrIya khyAtiprApta, AjIvana jJAnopAsaka, kalAmarmajJa, vipula sAhityakRtionA sarjaka-saMpAdaka, parama zAsana prabhAvaka, sAhitya kalAratna pU. AcAryazrI vijayayazodevasUrIzvarajI mahArAja ajoDa vyaktitva ane anerI pratibhA dharAvatA eka vividharaMgI jIvananuM eka anokhuM bhavya darzana atyaMta prAcIna kALathI gujarAte evAM mAnavaratno nipajAvyA che ke jemanuM kAryakSetra gujarAtanI sImAnI pele pAra kayAMya ne kyAMya sudhI vistarela hovA uparAMta, emanI siddhione kALa paNa kadI grasI zakyo nathI, nAmazeSa karI zakyo nathI. upadezaranI tathA AcArasaMhitAnI emanI maMjUSa pAMDenA akSayapatranI jema game teTalI khAlI karavA chatAM evI ne evI sabhara rahe che. purAtana samayamAM ane itihAsamAM evA aneka sAdhaka, saMta, satIe, zreSThio, ane rAjavIe A bhUmimAM thaI gayA ke jeo gujarAtanI saMskAritAnuM gaurava vadhAratA ja rahyA. seka seke ane kyAreka te dasake dasake AvI dharmasUra, karmacUra ane sevAparAyaNa vyaktie gujarAtanI saMskArabhUmimAM pAkatI ja rahI ane mAtA gurjarInA kIrtimaMdirane vadhu ne vadhu zobhAbharyuM banAvatI ja rahI. Aje ahIM eka evI ja vibhUtine saMkSipta paricaya ApatAM AnaMda ane dhanyatA anubhavAya che. e tyAgI che, saMta che, jJAnanI sAkSAt gaMgA che, namratA ane prasannatAnI preraka mUti che, sAhitya ane kalAnA parama upAsaka che. e sahune samatAthI nihALe che, sahunA kalyANanI kAmanA kare che, e vaMdanIya vibhUtinuM nAma che pUjya AcArya zrI vijayayadevasUrIzvarajI mahArAja. janma ane bAlyAvasthA : jenI pAchaLa aneka romAMcaka ItihAsanI ghaTanA chapAI che evI suprasiddha prAcIna nagarI darzAvatI (DabhoI) e pUjyazrInI janmabhUmi. vi. saM. 1972nA piSa suda bIja, tA. 7-1-1916nA madhyarAtrie pitA nAthAlAla vIracaMda ane 2010_04
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 zAsanaprabhAvaka mAtA rAdhikAbenane tyAM putraratnano janma thaye. bALakanuM nAma pADayuM chavaNalAla. vizAzrImAlI jJAtimAM janmelA jIvaNalAle janma thatAM pahelAM pitAnI zILI chAyA ane janma pachI pAMca ja varasamAM mAtAnI vAtsalyabharI chatrachAyA gumAvI dIdhI. e pachI temano uchera temanA vaDIla baMdhu zrI nagInabhAI e kALajIpUrvaka karyo. temanI smaraNazakti ati tIvra hatI. gujarAtI zALAmAM cha dhoraNa ane aMgrejInAM traNa dhoraNane abhyAsa karyo. cAra varSanI uMmare dhArmika pAThazALAnA abhyAsanI zarUAta karI. ATha-nava varSanI vaye saMgIta-kalA pratyenI abhirucine kAraNe DabheInI saMgItazALAmAM joDAyA. bhArataratna kaiyAjakhAMnA bhANeja gulAmarasUlakhAM pAse saMgItane abhyAsa karyo. saMgItanAM hAramaniyama, phiDala, baMsarI, sAraMgI, tabalAM vagere vividha vAdyo ane 50 jeTalAM naTezana sAthe rAga-rAgiNIomAM teo pravINa banyA. saMgItanI parIkSAo paNa ApI. upAdhyAya zrI. sakalacaMdrajIkRta sattarabherIpUjAe saMgItazAstranA ati ucca kakSAnA kliSTa rUpa 35 rAga-rAgiNIonI svaralipi sAthe zIkhI lIdhI. suMdara mIThAzabharyA kaMTha ane gAvAnI suMdara halaka sAthe jainasaMghanA pretsAhanathI nRtyakalA zIkhyA ane temAM TUMka samayamAM AgavI kuzaLatA prApta karI. buhArI tathA jalAlapura jevA sthaLoe dhArmika utsavamAM pitAnA sAthImitro sAthe jambara janamedanI samakSa samUhanRtyamAM potAnI viziSTa kalAnuM bhavya darzana paNa karAvyuM. saMyamanA mArgeH samaya ane saMjogo palaTAya tema mAnavanA bhAva palaTAya che. vyAvahArika ane dhArmika zikSaNathI tema ja saMgIta ane nRtyakaLAnA subhaga saMgathI temanuM jIvanaghaDatara uttama prakAre thayuM, ane teo ujavaLa kArakirdInI AgAhI ApavA lAgyA. paraMtu A ja arasAmAM, vi. saM. 1985mAM, pU. A. zrI vijayamahanasUrIzvarajI mahArAja Adi parivAranuM cAturmAsa DaI thayuM. jIvaNabhAI teozrInA ziSya-praziSyanA parivAranA paricayamAM AvyA. jJAnI sazurunA cage temanA aMtaramAM saMyama-cAritranI bhAvanA jAgI, ane temanA jIvananuM vaheNa badalAyuM. dIkSA levA mATe kuTuMbIone anukULa karavA bheIthI vaDodarA sattara vakhata nAsabhAga karI. nAnI uMmaramAM ghaNI takalIphe veThI. cha cha vigaya tyAga karyo paNa dIkSA mATe saMmati na maLatAM DabheIthI vaDedarA pAse chANa gAmamAM gurujI pAse jaI dIkSA lIdhI. sukhI ane samRddha kuTuMba ane jIvaNabhAI uparane kuTuMbIjanone agAdha prema, eTale dikSAnAM kaSTa zI rIte uThAvI zakaze e vicArathI kuTuMbIjane temanI dIkSA sAme virodhI banyA. ghera laI javA mATe vaDodarAnI kerTamAM kesa karyo. keTanA kampAunDamAM hajAre mANasanI bhIDa jAmatI. traNa divasa kesa cAlyuM. kAyadAnA adhIna jaje dIkSA mAnya na rAkhI, ane kuTuMbIone pAchA eMpyA. tyAra bAda, eka varSa saMsAramAM rahyA. paraMtu A samayagALAmAM temanI saMyamabhAvanA vadhu daDha banI. pitAnA aneka prayatna chatAM dIkSAnI maMjUrI na maLI, eTale teo potAnA gurudeva pAse pAlItANA pahoMcyA. tyAM saM. 1987mAM vaizAkha suda trIja akSayatRtIyAnA maMgala dine yAtrA karIne, kadambagiri tIrthanI pavitra chAyAmAM pU. A zrI vijayahinasUrIzvarajI mahArAjanI pAse dIkSA laI, teozrInA praziSya munizrI dharmavijayajI 2010_04
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ zramaNabhagavata-2 229 mahArAja (hAla AcAryazrI)nA ziSya banI muni zrI yazovijayajI nAma dhAraNa karyuM. A rIte pUjyazrIne bIjI vAra dIkSA levI paDI. aDaga nizcayane aMte vijaya thayuM. pote seveluM svapna sAkAra thatAM apAra AnaMda thayo. A rIte seLa varSanI UgatI vaye temaNe saMsAranAM sarva pralebhanene tyAga karI amaNajIvanane svIkAra karyo. te pachI pU. gurudevanI chAyAmAM rahIne zAstrAbhyAsa karavA lAgyA. temAM prakaraNagraMtha, vyAkaraNa, kAvya, keSa tathA AgamAdi graMthonuM sArI rIte adhyayana karyuM, ane pitAnI virala pratibhAne lIdhe TUMka samayamAM ja jainadharmanA eka ucca koTinA vidvAna tarIkenuM sthAna prApta karyuM. zAsanane caraNekaI paNa ucca dhyeyanI pAchaLa satata maMDayA rahevAmAM ja sAcA vijyanAM eMdhANa che. hakIkatamAM saphaLatAnI AchI rekhA paNa kAryamAM UgelI na dekhAvA chatAM uraca yeyanI pAchaLa je vyakti avirata ane bhagIratha prayatno kare che te ja Akhare vijetA bane che. avirAma ane avirata puruSArtha vijayazrIne varAve che. munizrI yazavijayajI mahArAjamAM uparokta guNone subhaga samanvaya hovAthI TUMka samayamAM, eTale ke dIkSAnA prAraMbhanA varSathI ja svakIya sarjanazaktithI sAhityakSetrane ajavALavA lAgyA. pUjyazrImAM apUrva ane viziSTa kalApratibhA te hatI ja; emAM samyak ArAdhanA ane apratima sAdhanAne umere thaye. pariNAme teozrInI sarjanAtmaka ane ciMtanAtmaka zakti vikasavA mAMDI. ane thoDAM varasomAM te e kSetramAM cirasmaraNIya kumakuma pagalI pADI dIdhI ! 18 varSanI nAnI uMmaramAM teozrIe suprasiddha "saMgrahaNIsUtra" jevA daLadAra granthane 60 citro sAthe karela anuvAda tene spaSTa purAve che. avadhAnakAra : munizrI vaDedarAmAM avadhAnakaLA zIkhatA hatA. paraMtu samayanA abhAve adhavacce choDI daIne pitAnA ziSya munizrI jayAnaMdavijayajIne avadhAnamAM taiyAra karyA. te pachI leke e keTalAMka kAraNosara teozrIne avadhAna zIkhavAnI pharaja pADI ane teozrIe avadhAna zIkhI lIdhAM. vaDodarA jJAnamaMdiranA hAlamAM lagabhaga 400 zikSita vyaktionI upasthitimAM 60 avadhAna karI batAvyAM. uttarasAdhaka tarIke munizrI jayAnaMdavijayajI hatA. prAraMbhamAM ja 60 avadhAnathI zarUAta karI hoya evA A prathama muni che. te pachI muMbaI javAnuM thayuM. tyAM paM. zrI dhIrajalAla TokarazI zAha tathA anya zikSita joDe vArtAlApa thatAM 200 avadhAna keIe nathI karyA. mATe te aMge munizrIne dabANa karavAmAM AvyuM. pUjyazrIe samaya meLavIne 125 avadhAne taiyAra karyo. avadhAnomAM keTalAMka bhAre hatA. aDadhe pahoMcyA pachI, jAherajIvananI javAbadArI vadhI jatAM dvizatAvadhAnI thavAnI aitihAsika ghaTanA aTakI gaI. rAjakIya ane sAhityakSetre : AgaLa jatAM, munijI nyAya, vyAkaraNa, alaMkAra zA tathA zilpa, tiSa, sthApatya, ga, itihAsa, maMtrazAstra Adina utkaTa abhyAsI banyA. teozrInI vidvattA sarvatomukhI banI rahI. aneka jaina jainetara vidvAno, kalAkAre, sAmAjika kAryakare, rAjakAraNIomAM pUjyazrI AdaraNIya ane AkarSaNanuM kendra banI rahyA. 2010_04
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ 230 zAsanaprabhAvaka dakSA lIdhA pachI sAta varSa bAda, eTale mAtra bAvIsa varSanI uMmare teozrIthI prabhAvita thaI pAlItANAnA ThAkora sAheba zrI bahAdurasiMhajI tathA dIvAna zrI mAnasiMhajIe teozrIne pitAnA havAmahelamAM pagalAM karavAM nimaMcyA hatA. vaLI, teozrI sAhityamadiramAM paNa padhAryA hatA ane tyAM prAcIna kaLA-kArIgarInI cIjo joI khuza thayA hatA. tyAra pachI, saM. 190mAM rAjakeTa-sadaramAM pitAnA pU. gurudeva sAthe karelA cAturmAsa daramiyAna gaMDala yuvarAja, bIlakhA nareza, jetapura-sAyalAnA rAjavI, thANa-devaLInA darabAra, rAjakeTa nareza vIrAvALA tathA aneka rAjyAdhikArIoe pUjyazrInAM darzana karI, vArtAlApa karI AzIrvAda lIdhA hatA. goMDalanA mahArAjA sara bhagavatasiMhajIe pitAnA vidyAdhikArI zrI caMdulAla dvArA pitAnI kezakacerInuM nirIkSaNa karavA nimaMtraNa ApyuM. kezanI vyApaka pravRttimAM jainadharma vizenI mAhitI darzAvatA zabdo umeravAnI vinaMti karatAM "bhagavad gomaMDaLa" mATe pUjyazrIe 800 pAnAM ane 60 citrovALe, bhAre parizrama uThAvIne taiyAra karela "saMgrahaNIgraMtha" tatkAla maMgAvIne bheTa Ape hate. e joI ne mahArAjAne ghaNo ja AnaMda thaye hato. mahArAjAe kahyuM ke, "keTalAMya sthaLe patra lakhavA chatAM jainadharmanAM pustake upalabdha thayAM nahIM. amAre keza jainadharmanA zabdo vinAne rahe e khUba ja khaTakatuM hatuM. Ape A pustaka ApyuM eTale have aneka zabdo maLI jaze." mahArAjAe te badala ghaNo AbhAra mAnyo. tyAra pachI, vaDodarAnareza zrI pratApasiMharAva gAyakavADanAM mahArANI zAMtAbAI parivAra sAthe kekI piLamAM naMdIzvara dvIpanI racanAnA darzanArthe AvyAM ane munizrInA darzana karI AzIrvAda lIdhA hatA. rAvapurA roDa upara rAjakuTuMbane jovA mATe mAnavamaherAmaNa UmaTayo hate. pUjyazrIe pitAnA gurudevenI hAjarImAM mahArANajIne suMdara zabdomAM preraNA ApI hatI. vaDodarAnuM samagra rAjakuTuMba jenamaMdiramAM padhAryAno A pahelA ja prasaMga hate. " rASTranA agraNIo mulAkAte ? rAjAzAhI pachI lokazAhI AvI. azubha karmanA udaye nAnI uMmarathI svAdhya pratikULa rahetuM hovAthI pUjyazrInuM vihArakSetra gujarAta, mahArASTra pUratuM sImita rahyuM. te daramiyAna muMbaI ane pAlItANAmAM aneka rAjakIya netAo pUjyazrInA darzane AvI gayA che. gujarAtanA pradhAnemAM zrI ratubhAI adANI, zrI rasikabhAI parIkha, zrI bAbubhAI jazabhAI paTela, zrI mAdhavasiMha solaMkI, zrI cImanabhAI paTela, zrI pipaTalAla vyAsa, zrI navalabhAI zAha, zrI makaraMda desAI, zrI vijayakumAra trivedI, zrI kAMtilAla ghIyA, zrI jazavaMta mahetA, rAjyapAla zrI Ara. ke. trivedI, zrI dalasukhabhAI paTela, mahArASTranA pradhAnomAM zrI kannamavara, zrI vAnakheDe, zrI yazavaMtarAva cavANu, zrI zaMkararAva cavANa, zrI madhukara desAI dezanetAomAM rASTrapati zrI vI. vI. giri, zrI merArajIbhAI desAI, zrI vI. pI. siMdha, zrI esa. ke. pATila, zrI gulajhArIlAla naMdA, zrI ke. ke. zAha, zrI sarejInI mahiNI, zrI suzIlAbena nAyara, zrI vijayasiMhajI nAhara, zrI caMdrazekharajI, zrI suMdaralAla paTavA Adi rAjakAraNIo tema ja pUjyazrI sAhityakAra hovAthI aneka vidvAne maLavA AvatA; jemAM zrI kAkA kAlelakara, zrI ramaNalAla va. desAI, zrI dhUmaketu, zrI jayabhikhu, zrI mohanalAla cu. dhAmI, pro. rasikalAla 2010_04
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ zramaNabhagavaMto-ra ra31 kApaDiyA, zrI bhogIlAla sAMDesarA, zrI manubhAI paMcoLI, bIkAneranA vidvAna zrI agaracaMdajI nAhaTA, zrI bhaMvaralAlajI nAhaTA, svAmI satyabhakta, digambara vidvAne parameSThIdAsa jaina Adi aneka vidvAnoe pUjyazrInA darzana karI, jJAna ane sAhitya Adi viSayenI carcA-vicAraNA karI prasannatA anubhavI hatI. jaina samAjanA AcAryo ane munirAjo joDenA saMbaMdha : mUrtipUjaka saMpradAyanA keTalAka AcAryo tathA munivaryo paNa pUjyazrI pratye AdarabhAva dharAve che. bhUtakALamAM zAsanasamrATa zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAja joDe khUba ja AtmIya saMbaMdha baMdhAye hatA. dIkSA kadagirimAM thaI te pachI bIjA varase, aMjanazalAkA vakhate, pU. gurudeva sAthe kadaMbagiri javAnuM thatAM paricaya vacce ane tyAM ekAeka koNa jANe kema, pU. sUrijIe vardhamAnavidyA nAmane paTa munijane arpaNa karyo. A akalpanIya bAbata hatI. pU. zAsanasamrATazrI sAthe pAlItANA tathA amadAvAdamAM ghaNI ghaNI bAbate vize carcA-vicAraNAo thatAM khUba ja AtmIyatA baMdhAI hatI. evI ja rIte, pU. A. zrI vijayaudayasUrijI mahArAja sAthe paNa teozrInA gurutulya saMbaMdhe hatA. AgaddhAraka AcAryadeva zrI sAgarAnaMdasUrijI mahArAjane prathama yuga saM. 1990mAM muni saMmelana vakhate amadAvAda-pAMjarApoLanA upAzraya the hatA, tyAre bRhadusaMgrahaNI para vicAraNA cAlatI hatI, ane aSTa rUcakapradeze ane carcA thaI hatI. AgamamaMdiranA AjanA (Planning)mAM munizrI nikaTanA mArgadarzaka rahyA hatA. sahuthI paheluM Agama munizrInI preraNAthI pU. A. zrI vijaya mehanasUrijI mahArAja taraphathI noMdhAvI maMgalAcaraNa karAvyuM hatuM. pU. zAsanasamrATazrInA samudAyamAM paNa pU. A. zrI vijayaudayasUrijI mahArAja vagere pAse munizrInuM AdarabharyuM sthAna hatuM, kema ke teozrImAM saMghabhAvanA, vinaya, viveka, udAratA, AtmIyatA, madhuratA ane vizALatA vagere guNonA kAraNe sahune pitAnA ja lAge evI emanA vyaktitvanI vizeSatA che. pU. A. zrI vijayalabdhisUrIzvarajI, pU. A. zrI vijayarAmacaMdrasUrijI, pU. A. zrI mANekasAgarasUrijI, pU. A. zrI devendrasAgarasUrijI, AgamaprabhAkara munizrI puNyavijayajI, pU. A. zrI vijayabhadrakarasUrijI, pU. A. zrI kailAsasAgarasUrijI, munivara zrI aMbUvijayajI, vimalagacchanA zrI zAMtivimalajI, kharataragacchanA zrI sukhasAgarajI, prajJA puruSa zrI kAMtisAgarajI, acalagacchanA A. zrI guNasAgarasUrijI, tristutika theyanA A. zrI jayaMtasenasUrijI, pAyacaMdagacchanA padastha munirAja uparAMta sthAnakavAsI saMpradAyanA vidvAna A. zrI AnaMdadraSijI, zrI puSkaramunijI, zrI devendramunijI, terApaMthI saMpradAyanA pradhAna A. zrI tulasIjI, zrI nathamalajI, zrI rAkezamunijI Adi sAthe paNa maLavAnuM thayuM che. e sahue tyAre AtmIya bhAva vyakta karI hAdika AdarabhAva dAkhavyuM che. khyAtanAma AcArya zrI suzIla munijI varasethI pUjyazrI pratye hAdika anurAga dharAve che. muMbaI-dilhIthI khAsa maLavA mATe pAlItANA be vAra padhAryA hatA. amerikAmAM "siddhAcala tIrtha' UbhuM karavA mATe salAhasUcanA, mArgadarzana meLavyuM hatuM, ane bIjI paNa aneka vicAraNAo karI hatI. vaktA citrabhAnujI paNa pUjyazrIne maLatA rahyA che. hindu samAjanA 2010_04 WWW.jainelibrary.org
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 prathama pa ktinA vidvAna sanyAsI zrI akhaMDAna Mda sarasvatI tathA suprasiddha zrI dIkSitajI mahArAja paNa teozrIne mu'bai vAlakezvaramAM maLyA che ane upayegI vicAraNA karI che. zAsanaprabhAvaka agraNI zrAvaka : jainasamAjanA vividha kiAnA AgevAnomAM zeThazrI kastUrabhAI lAlabhAI, zAhu zrI zAMtiprasAdajI, zrI zreyAMsaprasAdajI, cImanalAla cakubhAI, khImacaMdabhAI veArA, dula bhajI khetANI, bhArata mahAmaMDaLanA aneka padAdhikArIe, sAdhaka RSabhadAsajI, laMDanasthita ratibhAI caMderiyA, zreNikabhAI, dIpacaMdabhAI gADI vagere avAranavAra maLIne dharmapracAra ane zAsanakAryomAM mArgadarzana prApta karatA rahyA che. sagItakaLAnA kSetre : saMgIta ane anya kaLAnI AgavI sUjhanA kAraNe suprasiddha sagItakAro ane kalAkAre teozrInA paricayamAM AvyA che ane pUjyazrInA maMtrita vAsakSepa dvArA AzIrvAde paNuM prApta karyAM che. kAranAthajI, mahendra kapUra, mannA De, mukeza, kalyANajI ANaMdajI, puruSAttama upAdhyAya, manubhAI zAha, devendravijaya paDita, manubhAI gaDhavI, zAMtilAla zAha, avinAza vyAsa, mAsTara vasaMta, pinAkina zAha, manahara udhAsa vagere nAmI-anAmI kalAkAroe pUjyazrInI mulAkAta lIdhI che ane satasamAgamano AnaMda mANyuM che. anekavAra saMgItanI lhANa paNa pIrasI che. jaina saMskRti kalAkendra taraphathI 14 stavanenI dhAmika gIta-sa'gItanI rekarDa nimitte A paricaya sadhAyA che. prasiddha gAyaka ane gItakAra zrI pradIpajI, zekanI sAmrAjJI mInAkumArI ane abhinetrI zrI naragIsa vageree paNa mu`baIcembaramAM pUjyazrInI mulAkAta laIne AnaMda vyakta karyo che. A prakAranA vividha kSetrAnA mahAnubhAvenA vizALa sapanA kAraNe munizrInI jJAnasAdhanA vizALa ane gahana banI, teozrInA vicAramAM udAttatA AvI, ane teozrI dharmanI sAthe samAja tathA rASTranA kalyANane paNa sanmukha rAkhatA rahyA. mUrti ane maMdiranuM zilpa-sthApatyanuM jJAna UMDuM che. nAnI uMmarathI ja emAM rasa hateA. eka zilpajJa tarIke pU. munizrInI icchA 25-30nI sakhyAmAM darzanIya tarIke kalAtmaka ane suMdara tema ja zreSTha keTinAM zilpAnA namUnA taiyAra karAvI, pradarzana hola banAvI, kAyama mATe sthApita karavA evA nirNaya jayapuranA zreSTha kalAkAranI vinaMtithI karyAM hatA; paNa te yeAjanA paDI rahI. tema chatAM, bIjA' pAMceka zilpA taiyAra karAvyAM. je zilpA maMdiramAM pratiSThita thayAM, temAM goDIjImAM birAjamAna karelI 9 phUTanI khaDgAsane rahelI bhagavAna AdIzvaranI mUrti, mu baI-vAlakezvaramAM rahelI bhAratabharamAM aoDa kahI zakAya ane jIvaMta lAge tevI bhagavatI padmAvatIjInI mUrti ( A ja AkAranI smRti AdezabharamAM seMkaDonI saMkhyAmAM pratiSThita thai che), te uparAMta 27 phUTanI ghATakopara sarvodaya heApiTalamAM mUkelI khagAsananI mUrti tathA vAlakezvaramAM mUkelI viziSTa prakAranA zrI mahAvIrasvAmIjI tathA vighnahara pArzvanAthajI tathA anya mUrti e teozrInI kaLAnuM adbhuta rasapAna karAve che. pAlItANAmAM peAtAnA baMne dAdAgurunI, hamaNAM ja khelaze evA bhAvanI, jIva'ta mUrti birAjamAna thaI che tene joI ne lAke mugdha banI jAya che! dhAmi~ka anuSThAnomAM paNa teozrInI pratibhA jhaLakatI rahI che. upadhAna-ujamaNAM-utsava-maheAtsava vageremAM janatAnI ruci vadhe 2010_04
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ zramaNabhagavaMto-ra 233 tevAM kalAtmaka citro dvArA aneka navInatAo ane viziSTa AyeAjana dvArA navA abhigame ApyA che. jena-jainetara hajAro strI-puruSe pUjyazrInI preraNA pAmIne AdhyAtmika utkarSa sAdhI zakyA che. AnaMdanI vAta e che ke A abhigame ane navInatAe bIjA sAdhuzrAvakee paNa apanAvI che. are, munizrI hastakanAM anya zilpa-kalAkRtionuM aneka prAMtanAM maMdiramAM anukaraNa thayuM che. teozrI hastakanI kalAkRtio jenArane kaMI ne kaMI navInatA lAge che vizvazAMti-ArAdhanA satra : aSTagrahayutinA upadrava vakhate "vizvazAMti jaina ArAdhanA satranI ujavaNI karavAno nirNaya karyo. pUjya gurudevenI saMmati maLatAM muMbaI mahAnagarImAM rAjyapAlazrI zrI prakAzanA hAthe A utsavanuM udghATana thayuM. sAthe prAcIna sAhitya ane kalAcitranuM jaMgI pradarzana jAyuM. tenI dasa divasa sudhI abhUtapUrva ujavaNI thaI hajAre AyaMbilene tapa, karaDene maMtrajApa, navakAra maMtranI akhaMDa dhUnanA kAryakrama jAyA. AkhA dezamAM A kAryakrama thavA pAmyuM. eka abhUtapUrva utsava ujavAye. helikopTarathI zahera pharatI zAMti jaLanI jaladhArA thaI A ujavaNamAM e vakhate nIkaLelA varaghoDAmAM cAra lAkha lokee lAbha lIdhuM hatuM. tyAra bAda, rASTrane suvarNanI jarUra paDatAM vaDApradhAna zrI lAlabahAdura zAstrIjIe jeno dvArA dezane sonuM maLe evI zekeTa dvArA khAsa vinaMtI karI. prathama te munizrInI preraNAthI rASTrIya sahakAra samitinI racanA karavAmAM AvI. baMne gurudevanA upadezathI ane munizrInA athAga prayatathI laDAI mATe anAja bacAvavAnI jarUra hatI, tethI hajAro mANasane eka TaMka bhejana cheDAvavAnI jAhera pratijJA levaDAvI. dezane enuM joItuM hatuM tethI munizrIe jAhera bhASaNa dvArA 17 lAkha rUpiyAnuM sonuM "suvarNa benDa" mATe bheguM karAvyuM ane te vakhatanA gRhapradhAna zrI gulajhArIlAla naMdAne muMbaI belAvIne goDIjI upAzrayanI jaMgI sabhAmAM, aneka adhikArIo, muMbaInA prathama paMktinA jaina-jainetara AgevAne vacce e "suvarNa benDa" baheno dvArA arpaNa karavAmAM AvyA. e prasaMge samagra zaheramAM jayajayakAra vatI rahyo ! samagra dezamAM A ghaTanAne saha AzcaryabhAve apanAvI rahyA! vividha saMsthAonI sthApanA : pUjyazrInI AgavI pratibhAthI saMsthAonI sthApanA thaI che. vividha prakAranA preraka ane avanavI bhAta pADatA samArehe ane bhavya pradarzane jAyAM che, jemAM prAcIna amUlya citra, jAtajAtanI kalAtmaka sacitra pratie mUkavAmAM AvI hatI. AvAM bahumUlya pradarzanothI lAkho lekee preraNA meLavI che. pUjyazrI kaLA-saMskRtinA kSetre viziSTa phaLa ApatA ja rahyA che. jenAnAM gharamAM jene saMskRtinAM citro, kaLAnI cIjo pahoMce te mATe teozrIe "jena saMskRti kalAkendranI sthApanA karI hatI ane jena vepArIone AgevAnI levAnI preraNA karI hatI. paNa A bAbate joI e te utsAha na jaNAtAM samagra AyeAjana mulatavI rahyuM ane munizrIne tene ghaNo raMja thaye. sattaramI sadImAM janmelA 2010_04
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 upAdhyAya zrI yazevijayajI mahArAjanA zrathAne pragaTa karavA pUjyazrInI preraNAthI 'yazebhAratI jaina prakAzana samiti 'nI sthApanA thaI. e su'sthA taraphathI dasa varasamAM sa'skRta, prAkRta, gujarAtI bhASAnA 30 prathA teozrInI athAga mahenatathI saMzAdhana-sapAdana karavApUrNAMka prakAzita thayA che. A athAga parizrama mAge tevu atyaMta kaThina kArya paNa teozrIe para pADayuM. tyArapachI kaLAnAM prakAzane mATe 'citrakaLA nirdezana ' nAmanI kaLA Akhata svataMtra kAya karI zake tevI saMsthA paNa sthApI. A sasthAe pragatinA paMthe padArpaNa karI prAraMbhamAM bhagavAna zrI mahAvIra svAmInuM anupama citrasaMpuTa pragaTa karyu che. prAraMbhamAM saMsthA taraphathI prAcIna stava, pado ane gItAnI rekorDa taiyAra karAvI, jenasamAjamAM eka navI ja pahela karI, AjanI yuvAna peDhIne prAtsAhita karI che. zAsanaprabhAvaka atreDa-abhUtapU vizvaprasiddha granthanuM prakArAna : chellA eka dazakAthI pUjyazrIe vizvava Mdya bhagavAna mahAvIrasvAmInI zAstrIya kathAne 35 su Mdara citramAM a Mkita karavA mATe bhagIratha puruSArtha sevye che. A citrAnuM sarjana karavA mATe temaNe siddhahasta citrakAra zrI gokuladAsa kApaDiyAne vAraMvAra sUcanAo ApI, citrA bhAvanAmaya ane su Mdara bane te mATe preraNA ApI che. temanu eka kalAkAra tarIke sanmAna sAcavIne, temanI pAsethI kAma lIdhuM che. vaLI A graMtha cirasmaraNIya banI rahe te mATe A citrAnA paricaya e rIte ApyA che ke temAM bhagavAna zrI mahAvIrasvAmInI saMpUrNa jIvanakathA kaDIbaddha AvI jAya. pariNAme, vAMcakonA mana para bhagavAnanuM saLaMga-surekha citra a`ti thAya. vizeSamAM A graMtho lAbha badhA laI zake te mATe tene gujarAtI, hindI, aMgrejI - traNe bhASAmAM paricaya ApyA che. jainazAsananA itihAsamAM AvuM prakAzana pahelI ja vAra thayu che. pUjyazrInAM sUjhasamaja, buddhi pratibhA, anubhava ane kaLASTa vaDe taiyAra thayeluM A citrasa'puta vizvavikhyAta banyu che. muMbaI-baralA mAtuzrI gRhamAM yAdagAra udghATana : A aneDa ane abhUtapUrva granthanA atibhavya prakAzanasamAreha tA. 16-6-74nA roja khIralA mAtuzrI gRha-muMbaImAM pU. gurudeveAnI adhyakSatAmAM bhAre janamedanI vacce Ana MdapUrvaka thayA hatA. khIralA sabhAgRhamAM 30 varSImAM AvA samAre thayeA na hatA. e vakhate mahArASTranA zikSaNapradhAna zrI anaMtarAma joSIe A graMthanuM prakAzana karyu` hatu`. dezabharamAMthI gavana re, pradhAno, AcAyaeN, vidvAne ane aneka sa MgheAnA saMdezAe AvyA hatA. cAreya saMpradAyanA AgevAnAe hAjarI ApI hatI. A saMpuTa cAreya saMpradAyanA AgevAnAe samAraMbha vakhate pU. gurudevane arpaNu karyAM hatA. citrasaMpuTane rathamAM mUkI, meTaramAM mUkI kaccha, rAjasthAnamAM varaghoDA nIkaDhyA hatA. madrAsa, jayapura vagere sthaLe jaMgI samaNu samAra MbhA yejAyA hatA. citrasa'puTa pAchaLa prajA ghelI banI gai hatI. pUjyazrInI A kAryamAM kAme lAgelI pratibhA ane puruSAthanI bhArobhAra prazaMsA thaI hatI. AcAryazrInI mahAna kRtine! vizvane mahAna lAbha : tAjetaramAM surata 2010_04
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ zramaNabhagava tA-2 khAte khullI mukAyelI zrI. mahAvIra hAspiTalanA vizALa holamAM pU. munizrI yajJeAvijayajI mahArAjanI preraNAthI taiyAra karAyelAM bhagavAna mahAvIranAM jIvana-kavana aMgenAM bhItacitrA heAspiTalanA udghATana prasa`ge vaDApradhAna zrI meArArajI desAIe khUba ja ekAgra citte nihALyAM hatAM. manane mugdha karanArAM suMdara bhAvavAhI citrA ane tenI traNa bhASAmAM apAyela citrA vizenI samajUtI pAchaLa rahelI pUjyazrInI AgavI draSTinI zrI desAI e bhArobhAra praza MsA karI hatI. A citrasa MpuTanAM ja citro uparathI muMbaI-dhATake para-sarvodaya hAspiTala, jayapura vagere aneka sthaLoe ArasanAM citro anyAM che. uparAMta, kApaDa upara, hAthIdAMtamAM ema vividha mAdhyama upara A citro banyAM che, keTaleka sthaLe gelerIe paNa taiyAra thaI rahI che. citrasaMpuTamAM ApelAM citro, pratIko, kheDa rAnA upayega se kaDA lokoe vividha rIte karyAM che. Aje chapAtI ghaNI kaMkotarIemAM A pustakanI eDa rAnuM anukaraNa thAya che tenI noMdha karIe te ghaNI lAMbI thAya. zrI mahAvIra bhagavAnanI ujavaNI kamiTI : bhagavAna mahAvIrasvAmInA 2500mA nirvANu maheoNtsava aMge rASTrIya samitimAM jaina samAjamAM agraNIonI salAha laI ne bhArata sarakAre pUjyazrInI cAgyatA pichANIne temanI atithivizeSa tarIke nimaNuka karI hatI. sarakAre teozrI sAthe savinaya patravyavahAra karyAM hatA. ajANatAM paNa jaina zAstra ke saMskRta viruddha koI AyeAjana na thaI jAya tenI bhAre takedArI rAkhI hatI. pUjyazrIe sarakArazrI pAse ahiMsA vagere viSe ghaNA kArya krame karAvyA hatA. e vakhate dilhIthI aneka rAjadvArI netA pUjyazrIne maLavA vAlakezvara muMbaI AvatA hatA. jaina AgevAno, vidvAne, sAmAjika kArya kare paNa AvatA hatA. A prasaMge muMbaImAM je bhavya ujavaNI thaI temAM pUjyazrInA gurudeveAnI kRpA vaDe teezrInA mahattvane phALeA hate. AkAzavANInAM sAta kendro parathI eka varasa sudhI cAle teTalAM stavanA, gItA ane saMvAdonI rajUAte mATenu AyeAjana pUjyazrIe karI ApyuM hatuM. eka pustaka thAya eTalI kAmagIrI te vakhate teezrIe karI hatI. jainadhvaja ane jainapratIkanu AyeAjana karavAmAM paNa pUjyazrIe mukhya bhAga bhajajgyA che. rASTrapati zrI vI. vI. `re ane pUjyazrI : tA. 22-7-74nA roja pU. munirAja zrI yaze.vijayajI mahArAjanA zubha haste bhagavAna zrI mahAvInI bhavya mUrti a`Nu karavAnI hovAthI te nimitte bhAratanA rASTrapati zrI vI. vI. girine muMbaI vAlakezvara zrI AdinAtha jaina maMdiranA darzana karI, upAzrayamAM padhAratAM pU. gurudevAnI adhyakSatAmAM hAthIdAMtanI bhavya mUti, e aitihAsika samAra MbhamAM bhAre jayanAdo vacce arpaNa thaI hatI ane vAsakSepa dvArA temaNe AzIrvAda lIdhA hatA. munijInA vyaktitvathI tee khUba ja prabhAvita thayA hatA. A samAraMbhamAM esa. bI. cauhANa ane zaheranI prathama paktinI vyaktie upasthita hatI. bIjA divase rASTrapatinI adhyakSatAmAM, rAjabhavanamAM muMbaInA 300 agraNI, jemAM hindu, musalamAna, pArasI dharmAMguru sAmela hatA, te sanI hAjarImAM pUjyazrIne abhinaMdana ApavAnA tema ja zAla oDhADI bahumAna karavAne nirNaya levAyeA hateA. paNa khUba ja AgrahabharI vinaMti karavA chatAM teozrIe A sanmAna mATe azakti darzAvI 2010-04 pa
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanaprabhAvaka hatI. samagra muMbaI zaherane A vAta gamI na hatI, chatAM pUjyazrI pitAnA nirNayamAM aDaga rahyA hatA. rASTrIya padavIno inkAra : prajAne hajI khabara nathI ke eka nispRhI munie bhArata karaphArane 26mI jAnyuArIe 17 lAkhanuM sonuM apAvI, maMtramugdha karyA tethI prabhAvita thaIne pUjyazrIne rASTrIya padavI ApavAne patra muMbaI samiti para AvyuM hatuM. pU. munijIne sarva AgevAnee khUba vinaMtI karI. sarva prathamavAra kendra sarakAra svayaMbhU icchAthI padavI arpaNa kare che tyAre inkAra na karavo joIe, evuM ghaNI rIte dabANa thavA chatAM, pUjyazrIe namratApUrvaka asvIkAra karyo. pUjyazrInI sAhitya ane kaLAnI abhUtapUrva sevAne lakSamAM laI teozrInI icchA na hovA chatAM, vizALa janasamUha vacce, "sAhityakalAratna"nI padavI ApavAmAM AvI. munijIne kaLAonuM abhuta jJAna hovA chatAM niHspRhI ane nirahaMkArI vyaktitva e ja emanA jIvananI mahAna siddhi gaNI zakAya. taduparAMta, muMbaI athavA pAlItANAmAM jaMgI myujhiyama UbhuM karavA mATe pUjyazrIe prayatna zarU karelA, paNa A kArya adhavacce sthagita thaI gayuM. sarva kAryo saphaLatApUrvaka pAra pADavAmAM pUjyazrInuM AtmabaLa, buddhibaLa, nirNayAtmaka zakti, sahiSNutA, samatA, virodhIone paNa Adara karavAnI udAratA, samaya-saMjoge pramANe kArya karavAnI kuzaLatA Adi guNalakSaNo bhAga bhajavatAM. pariNAme cAreya phirakAone manameLa sadhAvI kArya karI zake che. kahe che ke munizrI varasothI ekadhArA muMbaI chavAI gayA. jAhera janatAne munizrI pratye bhAre Adara hatuM. eka jaMgI sabhAmAM, 30 hajAranI mAnavamedanI vacce muMbaInA gavarnara ane zrI esa. bI. cAvaNane 15 IMcanI ArasanI kalAtmaka mUtie bheTa ApI tyAre jyanAdothI gagana chavAI gayuM hatuM. bhagavAna zrI mahAvIrasvAmInI 2500nmI puNyatithi nimitta 25 lAkhanA kharce 32 phUTa UMce eka kIrtistaMbha UbhuM karavAnuM nakkI thayuM hatuM. tenA khAtamuhUrta prasaMge muMbaI mahAnagarapAlikAnA kegresa, sAmyavAdI, samAjavAdI, zivasenA ane anya pakSonA sarva sabhya hAjara rahyA hatA te pUjyazrI pratyenuM zaherIjanenuM mAna sUcave che. A kIti sthaMbha aMdara ane bahArathI kaMI na hoya e jAtane thavAnuM hatuM. A kIrtistaMbha heMgiMga gArDana para Ubho karavAnI icchA hatI paNa keTalIka maryAdAo AvI paDavAthI ane tyAM vihAra kare paDyo tenAthI kAma AgaLa vadhI zakayuM nahIM. pUjyazrInI icchA haju paNa muMbaI javAya ane kAma AgaLa cAle te jovAnI che. charI pAlita saMdhanA sarvoparI mArgadarzaka : vi. saM. 2033nA mahA suda 3ne divase pU. gurudeva, sAdhuo, sAdhvIjIe tathA 700 yAtri sAthe muMbaIthI pAlItANane 73 divasane cha'rI pALate je yAtrA saMgha nIkaLe temAM tathA vi. saM. 2034mAM pAlItANAthI giranAranA pU. gurudeve sAthe 1000 yAtrikane 24 divasane charI pALa je yAtrAsaMgha nIkaLe temAM adbhuta saphaLatA maLI hatI. kAryakartAoe ane pU. gurudevoe suMdara Ayojana karyuM hatuM. A baMne saMgha para sarvoparI dekharekha ane suvyavasthA-surakSAnI javAbadArI pUjyazrI para hatI. teozrInI Atmazakti ane kudaratI sUjha ane khI hatI. 2010_04
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ zramaNabhagava tA-2 237 vizvanI asmitA samAroha : vi.sa. 2033mAM pAlItANAmAM naMdalAla devaluka saMpAdita anekavidha sAmagrIthI zobhate ' vizvanI asmitA' graMthane prakAzana sumAre ha pUjyazrInI nizrAmAM yAAyA hatA ane gujarAtanA mukhyamaMtrI zrI bAbubhAI jazabhAI paTelanA varada haste udghATana thayuM hatu. pAlItANAmAM ANaMdajI kalyANajInI peDhInA vaMDAmAM UjavAyelA A bhavya samAreha pUjyazrInI sAhityaprItinA paricAyaka banI rahyo. zatrujaya hAspiTala ane anya kAryo : yugadivAkara pU. A. zrI vijayadharma sUrIzvarajI mahArAjanA upadezathI ane munizrInI preraNAthI pAlItANAmAM zatru jaya hospiTala ane sAdhvIjIe mATe zramaNIvihAra tema ja jainasAhityanA jJAnabhaMDAra mATe dharmavihAra - A traNe smArake UbhAM thayAM. tenA AyeAjana pAchaLa pUjyazrInI kAryakuzaLatAnA mATe phALeA hateA. uparAMta, pUjyazrIe navakArama`tranI tathA pUrvAcAyAnAM cauda gItAnI rekarDa utarAvI. pUjyazrInA A sAhasane cAre bAjuthI abhinaMdane maLyAM hatAM. temanuM nAnI uMmaranuM eka gIta mahAtapasvI pU. A. zrI vijayabhuvanabhAnusUrijI mahArAja hastaka cAlatI zibiramAM vidyAthI e dvArA pUjyazrInI hAjarImAM bhAvapUrvaka gavAtuM hatuM, jenI jANa munizrIne peAtAne paNa na hatI. zimiranA vidyAthInA hAthamAM copaDI jovA maLatAM ghaTasphoTa thayeA. zibiranA vidyAthI oe kahyuM ke, gItenI rekarDa utarAvA. eTale 'mArI nAvalaDI majadhAra, tAre mane eka che AdhAra.' e gItanI paNa rekarDa utarAvI che. A gIte prathama kakSAnA saMgItakAro pAse reka karAvyAM che. amerikAnA pramukha jI. bI. kArane bhArata AvavAnA kAryokrama jAhera thayeA, tyAre pUjyazrIne vicAra Avye ke vItarAga tIrthaMkaranI nAnI pratimAonI bheTa ApavAmAM Ave te te pramukha, amerikA ane jainadharma mATe gauravanI ghaTanA banI rahe. zrI mArArajI desAI tyAre vaDApradhAna hatA. pUjyazrInA temanI sAthenA nikaTanA AtmIya saMbaMdha hovAnA kAraNe A aitihAsika kArya krama goThavavAmAM Avye hate. A mATe pUjyazrIe agAuthI jayapuramAM khAsa Adeza ApIne bhAvavAhI mUti ane te mATe agraNI kalAkArane kAma soMpyuM. e suMdara mUrtie jayapurathI pAlItANA AvI. eka mUrti para pramukha kAranuM nAma ane bIjI mUrti para zrImatI kAranuM nAma lakhAvavAmAM AvyuM. mUrti e pAlItANAthI muMbaI ane muMbaIthI dvilhI laI javAmAM AvI. eka ja divasane jhaDapI kAryakrama hato, paNa mUti e dilhI meDI pahoMcI ane kAryakrama thai na zakayo. mi. kAranA sekreTarIe AzvAsana Apyu ke mUrti' koInI sAthe amerikA mekale. tyAM aNuvidhi karAze, paNa pUjyazrIne A kAryakrama ahIM nahIM thavAthI ghaNA kheda thayA. muMbaImAM sa'skRta-prAkRta bhaNatA ghaNA vidyAthI eka pUjyazrI pAse keTalAka zabdArthA pUchavA AvatA hatA. A vidyAthI e mATe pUchavAnu` kAi kAyamI jAhera sthAna na hatuM, A badhI paristhiti joI ne pUjyazrIne thayu ke muMbaI jevA meTA zaheramAM saMskRta-prAkRta bhASA zikhavADatI eka pAThazALA sthApavI joi e. eka divasa gurudeva sAthe parAmarza karyAM ane niNaeNya levAye; jene lIdhe 'jagadguru zrI hIrasUrijI jaina pAThazALA 'nI sthApanA karavAmAM AvI. 2010_04
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsana prabhAvaka Aje A pAThazALA kuzaLa zikSakane lIdhe kAmadhenu rUpa banI che. muMbaI-vAlakezvaramAM pUjya gurudevazrInA vaSItapa nimitte teozrInA adhyakSapaNuM nIce ujamaNAnuM bhavya Ayojana thayuM hatuM. A ujamaNAmAM avanavI DijhAIna bharAvavAmAM AvI hatI. cIlAcAlu rIte nahIM. paNa viziSTa prakAre goThavaNa karavAmAM AvI hatI. A ujamaNAnAM darzana mATe, pUjyazrInA nimaMtraNathI, mahArASTranA mukhya pradhAna zrI vAya. bI. cavANa khAsa AvyA hatA ane dareka vastu jovAmAM khUba rasa lIdhuM hatuM. evuM ja bIjuM jaMgI ujamaNuM pUjyazrInI saMpUNa dekharekha nIce, AkarSaka paddhatie muMbaI-goDIjI jaina upAzrayamAM goThavavAmAM AvyuM hatuM. temAM doDha lAkha rUpiyAnI kiMmatane, 60 varSa jUne, geDIjInA saMgrahane eka suMdara aMdara rajU karavAmAM AvyuM hatuM. lAkha mANasee A ujamaNAnAM darzana karIne AnaMda anubhavyuM hatuM. bhagavAna mahAvIranA 2500mA nirvANa mahotsava vakhate muMbaI-vAlakezvaramAM maMdiranA cekamAM plAsTara opha perisathI AbehUba pAvApurInI racanA pU. gurudeva zrI vijayadharmasUrijI mahArAja ane pUjyazrInI bhAvanA mujaba karavAmAM AvI hatI. tenuM uddaghATana mahArASTranA mukhyamaMtrI zrI esa. bI. cavANunA zubha haste karavAmAM AvyuM hatuM. sau keI A racanAthI atyaMta prabhAvita thayA hatA. A rIte, varSothI cAlI AvatI jaina mUrtikaLAmAM munizrIe ghaNuM sudhArAe sUcavIne, rAjasthAna jayapurathI aneka kArIgarene belAvIne kalAka sudhI enI khUbIokhAsiyate samajAvIne, mUtio vadhu suMdara, kalAtmaka ane AkarSaka kema lAge te samajAvIne, teone taiyAra karyA. ane paraMparAgata mUrtividhAnamAM ghaNA pheraphAra karAvyA. pUjyazrIe pitAnI mAnyatA mujaba zrI siddhacakra yaMtra, bRhad pUjana yaMtrane khUba AkarSaka suMdara piTa karAvyuM che. bIjA paNa aneka zila teozrI hastaka taiyAra thayAM che. somapurA zilpIone paNa ghaNuM mArgadarzana ApyuM che. mUrtividhAnavidyAmAM pUjyazrI pramANarUpa manAya che. hAla zrI siddhacakra ane zrI padmAvatI pUjanavidhi lakhavAnuM maMgalAcaraNa thaI cUkayuM che. Adhunika chApakAmathI pAMca raMgomAM videzI kAgaLa para zrI arhat mahApUjanavidhi zreSTha lahiyA pAse lakhAvarAvI che. AvA namUnA bIje jovA maLatA nathI. tamAma pUjanavidhionI paNa hastalikhita prate taiyAra karAvarAvI che tathA sonerI rUperI zAhImAM aneka pratie lakhAvarAvI che. tAjetaramAM uttara bhAratamAM karaDenA bace thanArA jaina derAsarane nakaze teozrIe tapAsyo che. AvI te, nAnImeTI agaNita ghaTanAo pUjyazrInA dainaMdina jIvanakamamAM ghaTatI rahe che! sarakAre kareluM abhUtapUrva sanmAna : vi. saM. 2035mAM pAlItANAmAM mAgazara suda pAMcamane divase, muMbaI tema ja aneka saMghonI bhAvabharI vinaMtithI, lAkhA jaine jemanI padavI mATe varasethI jhaMkhanA karI rahyA hatA, ane padavI jaladI svIkAre evI prArthanA karI rahyA hatA te prasaMga, pU. yugadivAkarazrI vijayadharmasUrIzvarajI mahArAjanI nizrAmAM UjavavAne nirNaya thaye. A nirNayanI khabara akhabAre dvArA te samayanA vaDA pradhAna zrI morArajI desAIne dilhImAM paDI. eTale vaDA pradhAnazrIe svayaMbhU IcchAthI, pUjyazrI pratyenA AdarabhAvane lIdhe, dharmabhAvanAne kAraNe, sarakAra taraphathI jAhera satkAra samAraMbha yojavAnuM nakkI thayuM. 2010_04
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ zramaNabhagavaMto-ra mAgazara suda cothane divase pa0 hajAra bhAvikenI medanI vacce, 100 sAdhuo tathA 400 sAdhvIjIe vacce pU. yugadivAkarazrInI adhyakSatAmAM vaDApradhAnazrI morArajIbhAIe prathama jAte kAMtelI khAdIne kapaDe eTADIne, pachI zAla oDhADIne jAhera sanmAna karyuM. dabadabAbharyA A avasaranuM lokee gaganabhedI jayanAdothI svAgata karyuM. A prasaMga ItihAsamAM pahelIvAra UjavA. -kema ke rASTra pahelI ja vAra eka saMtanuM bahumAna karI rahyuM hatuM. A prasaMge zatAvadhAnI munizrIjayAnaMdavijayajI mahArAjanuM paNa zAla oDhADIne bahumAna karavAmAM AvyuM hatuM. A prasaMge gujarAtanA mukhyamaMtrI zrI bAbubhAI jazabhAI paTela Adi agragaNya netAo paNa upasthita hatA. bhArata sarakAranA AdezathI ujavaNImAM 13 lAkhane kharca thaye te gujarAta sarakAre bhagavyuM hatuM. te pachI bIjA divase jainavidhi pramANe vIsa hajAra mAnanI jaMgI hAjarI vacce pUjyazrIne AcAryapade ArUDha karavAne bhavya prasaMga UjavI hato. gujarAtanA rAjyapAle kareluM bahumAna : pU. AcAryazrInA 75 varSanI ujavaNI prasaMge pAlItANA jaina sAhitya maMdiramAM anerA utsavanuM Ayojana thayuM. te prasaMge gujarAtanA rAjyapAlazrI khAsa pAlItANu padhAryA hatA, ane pUjyazrInuM zAla oDhADIne bahumAna karyuM hatuM. bIje divase pAlItANAnA nAgarika taraphathI, pAlItANAmAM karelAM dhArmika, sAmAjika kAryothI prabhAvita thaI suMdara mAnapatra arpaNa karavAmAM AvyuM hatuM. baMne divasamAM mahAmahotsava pUrvaka ujavAyelA A prasaMge jenA ItihAsamAM abhUtapUrva kahI zakAya tevA che. vaLI, tA. ra0-ra-90ne divase bhAratanA vaDA pradhAna zrI vI. pI. siMghe pAlItANA jaina sAhitya maMdiramAM padhArI, vAsakSepa naMkhAvI AzIrvAda lIdhA hatA. A prasaMge dhArAsabhya zrI pravINasiMha jADejA paNa upasthita hatA. pUjyazrIe vaDApradhAnane suMdara dhArmika cIjo bheTa ApI hatI. pUjyazrInA vyaktitva viSe, temanI pravRtti ane kAryo vize, temanA sAhityasarjana viSe, anekAneka viSe ghaNuM ghaNuM vistArathI lakhI zakAya eTalI vipula sAmagrI che. paraMtu nAnA lekhomAM te gAgaramAM sAgara bharavAnI vAta che. pUjyazrI kavi, lekhaka, madhura vaktA, avadhAnakAra, maMtramugdha kare evA ajoDa mUtividhAnanA jJAtA che. maMtra Adi judI judI vidyAonA abhyAsI che. bAhya tejathI prakAzita tejasvI vadana, jJAna ane kaLAthI aMkita saumya daSTi, gaMbhIra ane madhura vANI, vinayayukta vyavahAra, saMyamasaurabhathI mahekatuM jIvana e sarva teozrInA vyaktitvane ajavALatAM ujajvaLa pAsAM che. pUjyazrInA A bahumukhI bhavya vyaktitvane dhyAnamAM letAM eka kalpanA karavI vadhu paDatI nathI ke mAtra bhAratavarSanA ja nahi, paNa vizvanA eka Adarza sAhityakalApremI sAdhu tarIke teozrIne itihAsa suvarNAkSare aMkita karaze. aMtamAM, pUjyazrInI zAsanasevA uttarottara vadhu ne vadhu prabhAvazALI bane, teozrI sAhitya ane kaLAnA kSetre avanavAM sarjana karatA rahe, te mATe zAsanadeva pUjyazrIne nirAmaya dIrdhAyu bakSe e ja abhyarthanA ane pUjyazrInAM caraNomAM keTa keTi vaMdanA ! 2010_04
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra zAsanaprabhAvaka pa9 varSathI pUjyazrInA cAlI rahelA sAhitya ane kalAnA yAdagAra mahAyajJane ati TUMko paricaya : pitAnA pUjyapAda baMne dAdAgurudevenI nizrAmAM, potAnA guruvarya pU. yugadivAkara AcArya zrI vijayadharmasUrijI mahArAja pAse jyAre munizrI yazovijayajI abhyAsa karatA hatA, tyAre gata janmanA koI saMskArane lIdhe bhaNavAnI sAthe kaMIka lakhavAnI paNa bhAvanA rAkhatA hatA. be varSa bAda, eTale ke dIkSAnA trIjA varSe, 19 varSanI uMmare, munizrIe sAhityakSetre lekhananI alpa zarUAta karI. prathama "bRhatasaMgrahaNI" jevA mahAna graMthanA bhASAMtara dvArA maMgalAcaraNa thayuM. bhaviSyamAM thanArI samRddha jJAnayAtrAno A rIte zubhAraMbha thaye. e yAtrA jJAnasaMpAdananA kSetramAM dhIme dhIme vistaratI gaI. ane pUjyazrI lekhaka sAthe saMzodhaka ane saMpAdaka paNa banyA. zrata, sAhitya, lekhana, saMpAdana, saMzodhana ane sAthe sAthe kaLAvidhAna vagere kSetre zarU thayelI jJAnayAtrA uttarottara vRddhi pAmIne samRddha banatI gaI. pariNAme, teozrInA haste baMne kSetromAM ajoDa ane addabhuta kahI zakAya tevuM yogadAna thavA pAmyuM. AthI jainasaMghane bIjA lAbho paNa prApta thayA. A badhAne vAcakane pUte khyAla maLe, anamedanAnA bhAgIdAra bane, tevA zubhAzayathI ahIM racanAmAla sAthe vistRta noMdha rajU karI che. A yAdInuM prakAzana karatAM huM mahadu AnaMda ane gaurava anubhavuM chuM. eka sAdhu jevI vyaktie, ane te paNa nAjuka ane nabaLI zArIrika sthitimAM, jAherajIvanamAM vyasta aneka zAsanakAryonAM rekANe vacce, Azcaryacakti karI de tevuM sAhityasarjana karyuM, te jotAM ja zira jhUkI paDe! bAvIsa varSanI uMmare gujarAtI bhASAmAM 6ththI vadhu citro sAthe jainasaMghaprasiddha pAThagraMtha moTI saMgrahaNInuM bhASAMtara karyuM. ane 23 varSanI uMmare UNAdi vyutpatti nAmanA vyAkaraNa viSayaka bahumUlya graMthanuM sarjana karyuM. AraMbhamAM ja gujarAtI ane saMskRta baMne bhASAmAM kArya karavAne vega bane te meMdhapAtra ghaTanA che. kharekhara, AvA sarjake ja dezakALane khyAlamAM rAkhIne navI dizA ane navI daSTinuM darzana karAvatA hoya che. nAnI uMmaramAM pragaTelI teozrInI jJAnapAsanAne, teozrInA satata puruSArthane, teozrInI marmajJa zaktimattAne, viziSTa prakAranI sarjanAtmakatAne, UMDI sUjhabUjhane aMtaHkaraNa pUrvaka namana karavAM ja rahyAM ! svaracita ane saMpAdita kRtio H 1. suyaza jina stavanAvalI (saM. 191). 2. caMdra-sUryamaMDaLa kaNikA (sa. 1992). 3. bRhad saMgrahaNI citrAvalI : 65 citra sAthe (saM. 1998). 4. pAMca pariziSTa- bRhad saMgrahaNI graMthanA bhASAntaranA anusaMdhAnamAM bhUgoLakhagoLane lagatA viSaya che. bIjI AvRtti saM. 2047. 5. navvANuyAtrAnI vidhi (saM. 2000). 6. gokuladAsa kApaDiyAnA zarUAtanAM 15 citrone suMdara paricaya (saM. 2015). 7. mahepAdhyAya zrImad vijyajI mahArAja dvArA hastalikhita prationA Adi ane aMta bhAganI 10 kRtionuM upAdhyAyajInA hastAkSaronuM Alabama. (saM. 2017). 8. Agamaratna pistAlizI : gujarAtI padyamAM 45 Agamane paricaya ApatI suMdara racanA (saM. 2023). 9. siddhacakra bRhad yantrapUjana : eka sarvekSaNa ane samIkSA (saM. 2034). 10. pratAkAre 2010_04
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ zramaNubhagavaMto-ra 241 chapAyela pahelA gaNadharavAdAdinuM gujarAtImAM vivecana (saM. 2036). 11. jaladI mAnI na zakAya tevI (sva. pU. pratApasUrijI mahArAjanI) anekhI camatkArika ghaTanA (cAra AvRtti thaI ) (saM. 2038 ). 12. maMgala citrasaMgraha zreNIne saMkSipta paricaya ApatI pustikA (saM. 2042). 13. maMgala citrasaMgraha zreNIne vistRta paricaya ApatI pustikA (saM. 2043). 14. vyAkhyAna upayogI 10 pustikAo pragaTa karavAnI yojanAmAM hAla 3 pustikAo pragaTa thaI che. temAM pahelI : preraNA ane prakAza ApatuM eka pravacana (traNa AvRttio thaI. 1pa. bIjI : bhagavAna zrI mahAvIra ane caMDakauzika nAganA prasaMganI hRdayasparzI kathA (saM. 2044-2046mAM traNa AvRtti). 16. trIjI : mAnava banavuM che kharuM? vagere che uddha ne. (be AvRttio thaI ). (saM. 2044). 17. RSimaMDalastaMtra: eka adhyayana (tetrapATha, mULamaMtra aMge gaMbhIra ciMtanAtmaka vicAraNA) (saM. 2046). 18. UNAdiprayoga yazasvinI maMjUSA : saMskRta bhASAnI bhAratamAM pahelI ja vAra 1800 zabdanI vyutpatti prakAzita kastI kRti (saM. 2046). 19. vAma mArI na sa vI zAzvaryAnI ghaTanA (saM. 2046). 20. traNa chatrone sAce kama-tIrthakarane dIkSA pachI vALa heya che kharA? AsopAlava ane azaka eka che ke bhinna? tenAM aneka uogI citra sAthenI mahatvapUrNa ane mananIya pustikA (saM. 2047). taduparAMta, pUjyazrI dainika, sAptAhika ane mAsikamAM judA judA viSaye para leba lakhatA rahyA che, temAM muMbaIthI pragaTa thatA "jenayuga' nAmanA mAsikamAM citra-zilpa Adi vize mAhitI ApatA lekho vidvAnomAM AdarapAtra banyA che. bhASAMtara karelI kRtio : 1. bRhad saMgrahaNI sUtranuM gujarAtI bhASAMtara* : 800 pAnAM : svayaM banAvelAM 6pa thI vadhu citra sAthe. (lekhana saM. 1989-90 : prakAzana saM. 15). 2. bRhad saMgrahaNuM : mULa gAthA mAtra : tenA gAthArtha sAthenI nAnakaDI kRti ( saM. 1lpa). 3. sujasavelI bhAsa, mahatvapUrNa TippaNIo sAthe bhASAntara (saM. 2009). 4. bRhad saMgrahaNI sUtranuM gujarAtI bhASAntara : sudhArA vadhArA sAthe bIjI AvRtti: pR. 800 (bhUgoLa-khagoLane lagatAM 1 thI 4 raMganAM 75 citra ) : mananIya prastAvanA ane te uparAMta pahelI vAra vijJAnaviSayaka 56 pAnAMnI vAMcavA-samajavAlAyaka lekhamALA. (saM. 2047). 5. bRhat saMgrahaNI-hindI anuvAda : 1 se 4 kalara ke 75 citra : 720 pannoM kA mahAgraMtha (saM. 2047) saMzodhita-saMpAdita racanAo: 1. AtmakalyANamALAstavana, sajhAya vagerene atisuMdara saMgraha (saM. 2007) (traNa AvRtti). 2. sajhA tathA DhALiyA (kalyANamALAnAM). (saM. 2007) 3. pauSadhavidhi (AvRtti cAra) (saM. 2008) 4. jinendrastAvanAdi mehana mALA (AvRtti cothI) (saM. 2009). 5. "kalpasUtra subAdhikA" TakA sahita : aneka * ati AzcaryanI vAta e che ke 800 pAnAM jeTalA daLadAra graMthanuM bhASAntara ane citro banAvavAnuM kAma pUjyazrIe 18 varSanI nAnI vaye hyuM hatuM ! zra. 31 2010_04
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 vizeSatAo sAthe ati uttama prakAranuM saMpAdana : zreSTha mudraNa sAthe zramasaMghanI pratAkAre chapAyelI priya kRti ( sa. 2010). 6. RSimaDala stotra : nAnu` ane meATu': 102 pADabheda sahita : prathama AvRtti sa. 2012 : chaThThI AvRtti sa. 2046, 7. bhagavatIsUtranAM pravacane : pravacanakAra pU. A. zrI vijayadhasUrijI mahArAja ( cothI AvRtti ). sa. 2012 ). 8. yazeAvijayasmRtigraMtha : atyaMta mahattvanA lekhAthI samRddha sacitra daLadAra graMtha : mahApA dhyAyajInI jIvana kavana-kathA (saM. 2013). 9. bhagavAna zrI mahAvIranA 1 thI 26 pUrvabhava ane 27mA bhane mAtra prAraMbha; le. pU. A. zrI vijayadha sUrijI mahArAja : vAMcavAlAyaka mananIya kRti ( ceAthI AvRtti ) ( saM. 2024). 10, zrAvaka ane zrAvikAnAM pratikramaNA : le. hIrAlAla 2. kApaDiyA ( sa. 2037 ). 11, vimaM stotra (hindI) vividha Saya je sAtha ( sa. 2042 ) 12. mAvAna zrI mahAvIra che ? se 26 pUrva maya kaura 27 haiM matra jhA prArambha : tIsarI AvRtti : le. AcArya zrI vijayadharmasUrijI mahArAja ( saM 2342-204 ). 13. pAMcame kama graMtha : bhASAntara : le, caMdulAla mAsTara ( AvRtti cAra ) ( sa. 2038 ). 14. bhaktigaMgA navasmaraNAdi statrasa graha ( AvRtti cAra ) ( saM. 2044) 15. pU. A. zrI vijayadhama sUrIzvarajI zraddhAMjali vizeSAMka ( sacitra daLadAra graMtha prakAzita ). zAsanaprabhAvaka : sacitra kalAtmaka prakAzane H 1. yakSa-yakSiNI citrAvalI : kaiMka enDa vhAiTa 5. bhagavAnadAsa racita, (sa'. 2018 ) 2. bhagavAna mahAvIranAM suprasiddha citrasauMpuTanAM 22 citronI tathA AmunA ghummaTa tema ja anya vividha viSayenI pepara kaTiMgathI taiyAra karelI 50 DIjhAi nAnu Albama. (sa. 2025) 3. pratikramaNa citrAvalI : mAtra citronI ja svataMtra kRti, tenA paricaya sAthe (saM. 2028 ) 4. sa'vaccharI pratikramaNanI saraLa vidhi : 40 citro sAthe ( gujarAtImAM sAta AvRtti, sAtamI eTamAM sa. 2047mAM ) ( sa. 2028 ). 5. tIrthaMkara maLavAna zrI mahAvIra jevu phaLa pitro nA sampuTa H bhagavAna mahAvIranA cAra kalaranAM adbhuta citrone! saMgraha : gujarAtI, hindI ane aMgrejI - traNeya bhASAnA paricaya sAthenI vizvavikhyAta kRti ( jenI 13 navAM citro sAthenI, sudhArelI navI trIjI AvRtti thai che. ) ( sa. 2030 ) 6. saMchI pratimA ii saha vidhi : aneka citroM ke sAtha ( saM. 2047mAM trIjI AvRtti thaI). (saM. 2033 ) 7. bhagavAna zrI mahAvIra ane gautamasvAmInu' divALInA devavaMdana mATenu, deza-paradezamAM ati AvakAra pAmelu, pahelI ja vAra pragaTa thatuM kalAtmaka zreSTha citra, (sa. 2037) 8. tIrthaMkara paramAtmA ane devadevIonAM cAra ragamAM ArTa kArDa para jainasaMgha mATe karAvelAM ati upayegI, zAakta ane kalAtmaka bAra citrAnuM sagrAhya prakAzana ( sarTa 2039) 9. yazasvinI yazejjavala citrAvalI ( sa. 2043 ). 10. jayapurI AnA bhagavAna mahAvIra svAmInA pIpaLanAM pAna tema ja pesTa-sTempa para banAvelAM 32, ajoDa ane anupama citrAnu, pAthI AkAranu` Albama. ( sa. 2047) 11. pu. bhagavAnadAsa jaino taraphathI darzanacAvIzInu saMyukta saMsthA dvArA thanAruM prakAzana. ( have pachI pragaTa thaze. ) 2010-04
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ zramaNabhagava te -ra 243 anya lekhakAnA graMthAnuM sa`zeAdhana-sa`pAdana tathA prastAvanA-lekhana : pre. hIrAlAla kApaDiyAnA graMthAnI prastAvanAe H 1. yazedehana-mahApAdhyAya zrI yazavijayajInA tamAma graMthAneA paricaya. (sa. 2022). 2. jaina saMskRti sAhityanA itihAsa bhAga-1, 2, 3 (saM. 2013, 2015, 2026 ). 3. saMgIta, nRtya ane nAcasabadhI jaina ullekhe ane graMthA (saM. 2029 ). pa', zrI dhIrajalAla TokarazI zAhanAM pustakAnI prastAvanA : : 1. dharmoe!dha graMthamAlA 'saMzodhana, sapAdana ( AbAlavRddhane upayeAgI 20 pustakAnI zreNI ) ( saM. 2008 ). 2. navatattvadIpikA ( sa. 2022). 3. namaskAra ma`trasiddhi (saM. 2023) 4. uvasaggahara stotra yAne jaina maMtravAdanI jayagAthA ( sa. 2025), 5. bhaktAmara rahasya (sa. 2027). 6. RSima`Dala ArAdhanA (sa. 2028 ), 7. siddhidAyaka siddhacakra (sa 2033). 8. a ma trepasanA (sa. 2036). anya : 1. bhuvanavihAradajI (sa. 2017 ). (sa. 2020). 3. samAdhimaraNanI cAvI (sa', 2024). 2. jagadukhAraka bhagavAna mahAvIra uparanA gra'thenI tema ja preme dedarANI, saMgItasudhA, jaina tapAvalI, jainadana saMgrahasthAna paricaya, amRtadhArA, amara upAdhyAyajI, pragaTyA premaprakAza Adi pustakanI mahattvanI mananIya prastAvanA paNa pUjyazrIe lakhI che. AmAM namaskAra ma`trasiddhi, jagadudvAraka bhagavAna mahAvIra ane samAdhi-maraNanI cAvI - A traNa pustakanI prastAvanAe mananIya hovAthI tenI jIddI pustikAo prakAzake pragaTa karIne prabhAvanA karela che. anuSThAna vidhinA graMtha : RSimaMDala bRhat pUjanavidhi-pratAkAre e raMgamAM, viziSTa kaeNTinuM, pAne pAne bera sAthenu mudraNa, 90 citrA sAthe, uttama kAgaLa para chapAI ne pragaTa thaI che. lekhaka : sapAdaka AcAya zrI yaze devasUrjIi (sa. 2038 ). pUjyazrI dvArA jainazAsananA mahAna yetira maheAdhyAya zrI yajJezavijayajI mahArAjanA 23 graMthAnuM sa`pAdana-sa ze dhana-bhASAMtara : (noMdha sattaramI-aDhAramI zatAbdImAM vidyamAna, seMkaDA graMthAnA racayitA, maheApAdhyAya zrImad yazeAvijayajI mahArAjanA nyAya, tarka, dana, alaMkAra, sacitra, samAcArI, staMtra, kAza Adi viSayAnA pUrNa -apUrNa evA nAnA-moTA 23 graMthAnu saMzAdhana-sa`pAdana-bhASAMtara ) karI, karAvI, prastAvanA lakhI, yaze!bhAratI jena prakAzana saMsthA vatI pahelI ja vAra prakAzana thayu' te kRtionAM nAma : nIcenA 26 graMthAmAMthI 23 graMthA pahelI vAra pragaTa thayA che ane 3 grA je apUrNa hatA te pUrNa karI chApyA che. --sa. 2011mAM zarU karelA upAdhyAyajInA graMthanA mahAyajJa vacamAM varaso sudhI aMdha rahI, pharI cAlu thayA, ane saM. 2040mAM pUrA thaye. 2010-04
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanaprabhAvaka 1. endrastuti (saM. 2018) 3. yazadahana (saM. 2022) 3. vairAgyarati (saM. 2022) 4. stotrAvalI-hindI bhASAMtarasahita, 11 oNtra-stutione saMgraha; jemAM vijaya prabhasUrikSAmaNuka patra ane vijJaptikAvya sAmela che. (saM. 2031 ). 5. vizvaprasiddha kAvyaprakAza saTIka : bIjA-trIjA ullAsanI TIkA-hindI bhASAMtara sAthe. (saM. 2032) 6. ArSabhIyacarita mahAkAvyama, vijallAsa mahAkAvyama tathA siddhasahasranAmakeza (traNeya kRtio sAthe) (saM. 2034) 7. 108 belasaMgraha (saM. 2036) 8. zraddhAnajalpapaTTaka (saM. 2036) 9. aDhAra sahasazIlAMgara (gujarAtI) (saM. 2036) 10. kupadaSTAMtavizadIkaraNa (saM. 2036) 11. kAyasthitistavana (saM. 2036). navya nyAyanA mAdhyamathI lakhAyelI upAdhyAyajInI zreSTha racanAo : 12. AtmakhyAti (saM. 2037) 13. vAdamAlA H pahelI (saM. 2037) 14. vAdamAlA : bIjI (saM. 2037) 15. vAdamAlA : trIjI (saM. 2037) 16. vAyuSpAde : pratyakSA pratyakSatvavivAdarahasyam (saM. 2037) 17. viSayatAvAda (saM. 2037) 18. nyAya siddhAntamaMjarI zabdakhaMDa TakA (saM. 2037) 19. yatidinakRtyam* (saM. 2037) 20. vicArabindu (saM. 2037) 21. ekAThiyA svarUpa (gujarAtI) (saM. 2037) 22. syAdvAdarahasyam (traNa TIkAovItarAgatetra, aSTama prakAza uparanI) (saM. 2038) 23. tiDa-ntAnvayekti (saM. 2038) 24. prameyamAlA (saM. 2038) 25. cakSuraprAdhyakAritAvAda (padyamaya). 30 varSa pahelAM pUjya upAdhyAyajInA hastalikhita graMtha kayA kayA bhaMDAramAM che tenI yAdI taiyAra karavA mAMDI. ATheka bhaMDArenI yAdI taiyAra karelI. bAkInA cheDA bhaMDAranI yAdI meLavavI bAkI hatI. bIjAM kAme upasthita thatAM A kAma khoraMbhe paDI gayuM. upAdhyAyajI aMge jarUrI ghaNuM kharuM kAma te thaI gayuM che, paNa je kAMI bAkI rahyuM te pUjyazrInI avasthA jotAM te para pUrNavirAma mUkavuM paDyuM che. have bAkInAM be kAryo pUrNa karavAnI bhAvanA che 1. traNeya bhASAnA tamAma graMthamAM Adi (maMgalAcaraNa bhAga), aMtanA bhAgo (prazasti, tenAM bhASAMtara vagere) sAthe taiyAra thayAM che. 12 varSa upara tene hindI bhASAntara sAthene pharo chapAyele paNa paDayo che paraMtu eka mAthuM ane be hAtha, vaLI aneka kAryomAM aneka rIte vyasta jIvana, e A kAma rahI gayuM. koI vidvAna sAdhu sahAyaka bane te A kAma thaI zake tema che. 2. pU. upAdhyAyajInA vividha graMthamAMthI viziSTa hakakone jaNAvatI bAbatenA leke vagerenI ne paDI che. tenuM vyavasthita saMkalana karI "upAdhyAyajI-eka gaMbhIra svAdhyAya" evA nAma nIce pragaTa karavAnI bhAvanA che. - taduparAMta, DeInI derImAM upAdhyAyajInA Arasa upara jIvanaparTa mATe lAInavarkanI ke hananI DijhAIne banAvavAnuM kArya saM. 2012nI sAlathI UbhuM che te pUruM karavAnuM che. ja A racanA upAdhyAyazrInI nathI, evo khyAla chapAyA pachI maLe. 2010_04
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ zramaNabhagavaMto-2 ra45 - upAdhyAyajInuM eka citra te pragaTa thayuM che, paNa bIjuM viziSTa citra tIbecchA chatAM banAvI zakAyuM nathI. zreSTha citrakAra maLe te te banI zake. pUjyazrInI khAsa preraNAthI chapAyelA graMtho : (prakAzaka : zrI mukti kamala jaina mohana mALA, vaDodarA). 1. mahAvIracaritra (gujarAtImAM daLadAra graMtha) le. zrI naMdalAla vakIla, vaDodarA. 2. patrizikA catuSka prakaraNa (nigodAdi cAra chatrIzIo-bhASAMtara sahita) (saM. 1990). 3. navatatva prakaraNa sumaMgala TIkA : le. A. zrI vijayadharmasUrijI, svazikhya munizrI yazovijayajInA khAsa AgrahathI ja racelI TIkA. (saM. 190). 4. praznottara mehanamALA (saM. 193). pa. mehanamALA (vanAdi vagerene saMgraha). bakaleTa jena paMcAge. chellAM bAra varSathI bukaleTa paMcAMgamAM zikSaNanI daSTie pUjyazrIe eka krAMtikArI, tarka abhinava Ayajana karyuM che. teozrIne lAgyuM ke bukaleTa paMcAMga dvArA hajAre gharamAM rahetAM lAkho mANasane jena zilpa, sthApatya, maMtrazAstra, pUjanavidhi, bhUgoLa, khagoLa, Ayu, mudrA, taMtra vagere viSane sparzatI bAbatanuM citro dvArA jJAna saMpAdana karavAne sulabha mArga che. tethI e paMcAga vane paNa saMgrahI rAkhavA gya bane che. dara varSe A paMcAMgonI khUba mAMgaNI thAya che. sahu ke pUjyazrInI dRSTine biradAve che. A paMcAMgamAMnAM citra, pratIke vagerenuM svataMtra prakAzana karavAnI mAMgaNIo paNa thAya che. lekhonuM prakAzana : pU. AcAryazrI vasothI judAM judAM dainika, sAptAhika, pAkSika, mAsika vagere badhA jaina patromAM judA judA viSaya upara lekho lakhatA rahyA che. A lekhe meLavIne tenI yAdI pragaTa thAya e jarUrI ane upayogI che. -zakaya hoya tyAM sudhI upara ne pUrI ApavA prayatna karyo che. bAkInI nAnI kRtio, zilpanI kRtio, kalAkRtionI noMdha kada vadhI javAnA bhaye ApI nathI. pU. AcAryazrI hastaka hAlamAM taiyAra thaI rahelAM ane thanArA tema ja satvare bahAra paDanArAM kalAne lagatAM vividha prakAzanonI yAdI - (A yAdI saM. 2047mAM yaura kare chelI.) 1. bhazvAna mahAvIranA citrasaMpuTanI trIjI AvRtti : navAM 13 citronA umerA sAthe 48 citro : vividharaMgI-AkarSaka. 2. jaina sAdhunI 24 kalAka daramiyAnanI samagra dinacaryAnAM 40 raMgIna citra. 3. piparakaTiMgamAM bhagavAna mahAvIranI tathA anya DijhAIne sAthenuM lagabhaga 80 AkRtionuM kerekSa prakAzana. 4. bhagavAna mahAvIranA citrasaMpuTamAM trIjI AvRttimAM chApelI 80 borDa ane 185 pratIkenA paricaya sAthenuM prakAzana. 2010_04
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 zAsana prabhAvaka 5. bhagavAna mahAvIranA lAInavarkanAM 35 citro. (prakAzita). 6. zrI AdinAtha, zrI zAMtinAtha, zrI neminAtha, zrI pArzvanAtha vagere 23 tIrthakaranAM (bhagavAna mahAvIranA saMpuTa jevAM ja ) cAra raMgamAM, ophaseTamAM taiyAra karAvelAM citro. taduparAMta, pANinI-dhAtukeza, dasa prakAranA dhAtuonA saMpUrNa rUpe, TipaNe sAthe prata taiyAra che. zrI haribhadrasUkRita gavizikAnA be-traNa khaMDonA kalekeno anuvAda paNa taiyAra che. % vividha citro sAthe siddhacaka bRhayaMtra pUjanavidhi tathA padmAvatI pUjanavidhi vagere prakAzane. * sUrimaMtra yaMtranuM saMzodhana cAle che zna pU. upAdhyAyajI yazovijyajI mahArAjanI dvAtrizikAnA kaThina kalekenuM bhASAMtara. I pUjyazrI maMtra-yaMtra vidyAmAM paNa sArA abhyAsI che. teorthI dvArA chellAM seMkaDo varSomAM na thayA hoya tevAM maMtra-yaMtranAM kSetre saMzodhana thayAM che. emAM siddhacakra bRhayaMtra, RSimaMDala bRhayaMtra ane padmAvatIja bRhayaMtra- A traNa mahattvapUrNa racanAo che. * pite zreSTha avadhAnakAra hovAthI ane avadhAnavidyAmAM niSNAta hovAthI "avadhAna kema zIkhavAM ? " enI thoDIka paddhatio gujarAtI padyamAM utArI che. 2 nAnI uMmarathI ja kaMIka ne kaMIka sarjana karyA karavuM evA saMskAra hovAthI, siddhAMtakaumudInA kAraka prakaraNa upara, vaiyAkaraNa bhUSaNasAra vagere vyAkaraNa viSayaka graMthanA zarUAtanA amuka bhAga upara tema ja kAdambarInA samAsavileSaNa para paNa kalama calAvI che. ka saM. 193mAM pitAnA ziSya samAna jagannAtha pheTogrApharane sAthe rAkhIne meDala uparathI citro banAvavAnuM zarU karyuM hatuM te DroiMganI be buka vidyamAna che. * saMgrahaNI graMthanAM thoDAMka raMgaberaMgI citranuM eLIyuM saMgrahasthAnamAM 13 varSanI uMmare cItareluM te teozrI pAse che. * saMgrahaNInAM navAM taiyAra karelAM cauda rAjalakanAM, 1 thI 4 raMganAM 7pa citranI vadhArAnI buka paNa prakAzita thanAra che. Ama, dharma, saMskRti, kaLA, sAhitya, vidyAo Adi-ityAdi aneka kSetramAM asaMkhya saMzodhana-saMpAdana-sarjana karanAra pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya yazodevasUrIzvarajI mahArAja lAkha lAkha vaMdananA adhikArI che! 2010_04