Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra evaM AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamandira kA mukhapatra zruta sAgara AzIrvAda : rASTrasaMta jainAcArya zrIpadmasAgarasUrIzvarajI ma. sA. varSa 3, aMka 8, mAgha 2055, janavarI 1999 sampAdaka DaoN. bAlAjI gaNorakara manoja jaina vRttAnta sAgara rASTra santa AcAryadeva zrI padmasAgarasUri mahArAja kA bhavya cAturmAsa sampanna pa.pU. zAsana prabhAvaka AcArya zrImat padmasAgarasUrIzvarajI ma. sA. kA zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra kobA tIrtha meM varSAvAsa vyatIta huA. Apake sAnnidhya meM aneka ArAdhanAe~ sampanna huI. Apane ojasvI vANI ke mAdhyama se hajAroM logoM ko sanmArga dikhAyA hai. dharmabindu prakaraNa ke upara pratyeka ravivAra ko jAhira pravacana prabhAvakArI siddha hue haiM. bhAvikoM ne ina pravacanoM se jIvana ko madhura evaM dhArmika banAne kI kalA hastagata kI hai. AcAryazrI kI pAvana nizrA meM parva paryuSaNa kI sundaratama tapa evaM ArAdhanAyeM sampanna huIM. upavAsa, chaThTha-aTThama ke sAtha causaTha praharI pauSadha aTThAIyA~ ityAdi karake ArAdhakoM ne Atmazuddhi kA prakAza pAyA. pUjyazrI ke zrImukha se parva paryuSaNa ke dinoM meM hajAroM logoM ne pravacana zravaNa kA anamola lAbha liyA. devadravyAdi kI sundara upaja huI tathA paramAtmA kI AThoM dina sundara aMgaracanA ke sAtha bhakti bhAvanAmaya vAtAvaraNa banA rahA. For Private and Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zruta sAgara, mAgha 2055 6 sitambara 1998 ko jagadaguru zrI vijayahIrasUrIzvarajI mahArAja ke 502vIM svargArohaNa tithi nimitta evaM rASTrasaMta jainAcArya zrI padmasAgarasarIzvarajI ma.sA. ke 64veM janmadina ke zubha avasara para samAroha Ayojita kiyA gayA. pUjyazrI ko janmadina kI zubha kAmanA arpita karane ke liye indraprastha evaM hariyANA ke siddhadAtA pIThAdhIzvara anantazrI vibhUSita jagadguru zrImat sudarzanAcAryajI mahArAja padhAre, Apane sasneha pUjyazrI ko kambala bahorAkara hArdika zubhakAmanA vyakta kI. Apane maMgala pravacana meM batAyA ki isa jagata meM santoM kA janma lenA hI sArthaka hai. duniyAvAle janmadina manAte hai yaha to viDambanA hai. jaba ki saMsAra ko apanA sarvasva dekara bhI kucha lete nahIM hai, aise santoM kA paropakAramaya jIvana hI pUjanIya hai. unhIM kA janmadina zubha hai bAki to vyartha meM hI janama ga~vAkara jIvana ko samApta karate haiM. pUjya AcAryazrI ne zubhAzIrvacana dete hue kahA ki jinake pavitra jIvana se samrATa akabara ne preraNA pAI thI aura unake dvArA pUre bhAratavarSa meM jIvadayA kA pAlana karavAyA thA aise jagadguru hIrasUrimahArAja ke upakAra bhulAye nahIM jA sakate. jajiyA kara se pUre hindU aura jaina samAja ko mukta karAyA thA. 502 varSa bAda bhI ve Aja apane satkAryoM se jIvita haiM. gaNivarya zrI devendrasAgarajI ma. ne isa avasara para prAsaMgika udabodhana kiyA. isa samAroha meM mukhya atithi ke rupa meM gujarAta ke mukhyamantrI zrI kezubhAI paTela ne pUjya gurudeva ke caraNoM meM zraddhAsumana arpita kiye. Apane pUjya gurudeva ke samAjopayogI bahumUlya kartavyoM kI anekazaH anumodanA kI aura gujarAta ke mukhya mantrI hone ke nAte apanA sahayoga hara taraha se karane kI vinatI kI. samAroha meM upasthita anya netAgaNa sarvazrI buTAsiMhajI (bhU. pU. sAMsada), gulAbacandajI kaTArIyA (zikSA mantrI, rAjasthAna). bimalabhAI zAha (parivahana mantrI, gujarAta) Adi tathA aneka zaharoM se padhAre atithiyoMne pUjyazrI ke caraNoM meM hArdika vaMdanA saha zubhakAmanAyeM arpita kI. jIvadayA hetu do lAkha se upara caMdA ikaThThA kara sukhAgrasta pradezoM meM abola pazuoM ke ghAsa-cAre ke liye bhijavAyA gayA. samAroha ke anta meM sAdharmika vAtsalya se padhAre hue sabhI mahemAnoM kI sundara bhakti kI gaI. sampUrNa cAturmAsa meM deza-videza ke atithiyoM kA tAMtA lagA huA thA. *rASTra santa pU. AcArya zrI kI pAvana nizrA meM pUjya upAdhyAya zrI dharaNendrasAgarajI ma. sA. ke sAmAdhimaya kAladharma nimitta zrI nAraNapurA jaina saMgha dvArA 36 choDa ke udyApana sahita prabhu bhakti svarUpa aSTAhnikA mahotsava evaM vizAla rUpa se guNAnuvAda sabhA kA Ayojana kiyA gayA. pUjya AcArya zrI ke agale cAturmAsa hetu sAbaramatI jaina saMgha ke AgevAnoM ne milakara Agraha pUrNa vinatI kI evaM pUjya zrI ne unheM sammati dekara anugrahita kiyA. *kaDI nagara meM pa.pa. rASTrasaMta zAsana prabhAvaka AcArya zrImata padmasAgarasUrIzvarajI mahArAjA Adi munivaroM kI nizrA meM di. 26.12.98 se 30.12.98 taka jinabhakti mahotsava manAyA gayA. zrI kaDI jaina saMgha ke sabhI parivAroM ne milakara sundara Ayojana kiyA. pU. munivarya zrI prazAntasAgarajI ma.sA. evaM munivarya zrI padmaratnasAgarajI ma.sA. kI janmabhUmi hone ke nAte unakA dIkSA ke bAda yahA~ prathama bAra padhAranA huA. zrIsaMgha ne bahuta harSollAsa se agavAnI kI. mahotsava daramyAna devadravya-sAdhAraNa dravya kI AzAtIta upaja huI. pA~coM divasa tInoM TAima kA sAdharmika bhakti ke sAtha bAhara se padhAreM sabhI mahemAnoM kI viziSTa bhakti kI gaI. zrI arhada mahApUjana, zAntisnAtra mahApUjana meM loMgo ne tana-mana-dhana se udAratA pUrvaka prabhu bhakti kA lAhA liyA. mahotsava kA bharapUra lAbha uThAne vAle zrIsaMgha ne azrupUrNa nayanoM se bidAI velA meM gurUbhakti kA utkRSTa udAharaNa peza kiyA. 23 janavarI 99 ke dina zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra- kobA meM bhInamAla jaina saMgha ke 200 AgevAnoM kA padhAranA huA. zeTha zrI ghevaracaMdajI nAhara dvArA bhInamAla meM nirmita nUtana jina maMdira kI pratiSa AcAryazrI ko vinatI karane Ae zrI bhInamAla jaina saMgha ke zreSThiyoM kA zrI mahAvIra jaina kendra meM hArdika svAgata kiyA gayA. pUjyazrI ne jyeSTha sudi gyArasa ke dina pratiSThA kA zubha muhUrta pradAna kara unheM anugrahita kiyA. praur3ha prabhAvI vyaktitva ke dhanI AcAryazrI ke do zabdoM se prerita ho zreSThiyoM ne [zeSa pRSTha 12 para For Private and Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zruta sAgara, mAgha 2055 zrI mahAvIrAlaya : eka paricaya paM. manoja jaina zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra- kobA tIrtha ke zrI mahAvIrasvAmI jina prAsAda ko hama zrI mahAvIrAlaya ke nAma se jAnate haiM. isa jinAlaya meM mUlanAyaka prabhu mahAvIradeva kI pratimA pratiSThita hai. atIva manohara aura darzanIya vIra prabhu kI yaha pratimA darzana karane vAloM kA mana moha letI hai. mahAvIrAlaya kA zilpa sthApatya bhAratavarSa ke nUtana jinamaMdiroM meM eka zreSThatama udAharaNa mAnA jAtA hai. devavimAna tulya zobhAyamAna yaha jinaprAsAda yUM dekhA jAya to eka phUlagulAbI raMga liye sundara daherAsara najara AtA hai. hajAroM-lAkhoM logoM kA varSabhara meM yahAM darzanArtha AvAgamana hotA hai. bhagavAna mahAvIradeva kI alaukika mUrti ke darzana kara bhaktajana Atmika Ananda kA anubhava karate haiM. viSaya kaSAya ke trividha tApa ko zAnta karake bhaktajanoM ke tana-mana ko apUrva zAnti kA anudAna karane vAlA yaha mahAvIrAlaya apanI aneka viziSTa khubiyoM se paripUrNa hai. kabhI phurasada kI paloM meM Apa isa maMdira meM nirIkSaNa kareMge to avazya Apako yahAM dharma, kalA aura vijJAna kA samanvaya dekhane ko milegA. Aja se ThIka bAraha sAla pahale nirmita zrI mahAvIrAlaya meM jyotiSa kI dRSTi se adbhuta saMgaNanA kI gaI hai. isa kendra ke svapna dRSTA mahAna jainAcArya gacchAdhipati zrImat kailAsasAgarasUrIzvarajI mahArAjA ke kAladharmadina kI smRti meM zraddhAJjali ke rupa meM prativarSa 22, maI ke dina dupahara meM do bajakara sAta minaTa para (AcAryazrI ke agni saMskAra ke samaya ko lakSita kara) sUrya kI kiraNeM zikhara se hokara mUlanAyaka bhagavAna mahAvIra ke bhAla tilaka ko dedIpyamAna karatI haiM. isa prasaMga para hajAroM zraddhAlu darzana karane Ate haiM. ___ purAtana kAla se hI hamAre RSi muniyoMne jyotiSazAstra ko bahuta mahattva diyA hai aura isa vijJAna kA yahA~ abhUtapUrva vikAsa huA hai. jisa prakAra koI bhavana nIce kI bhUmi ko prabhAvita karatA hai usI prakAra AkAza meM rahe jyotiSacakra ke nIce pRthvI aura tadgata jIva jantuoM kA prabhAvita honA svAbhAvika hai. vRkSa ke nIce bhUmi para jo chAyA giratI hai. vaha vRkSa kI prakRti ke anurUpa hI hogI, chAyA meM bhI vahI guNa dikheMge tathA chAyA se prabhAvita vastu meM bhI vaise hI guNoM kA prabhAva par3egA. isI prakAra jyotiSIya grahoM kA prabhAva jIva sRSTi upara hotA hai. jaina granthoM meM graha nakSatra tArAoM kA vistRta varNana sUryaprajJapti, candraprajJapti, kSetrasamAsa, lokaprakAza Adi meM milatA hai. zrI mahAvIrAlaya meM grahoM ke prabhAva ko dhyAna meM lekara jyotirvijJAna kA rahasyamaya samanvaya kiyA gayA hai. nau grahoM kI saMkalanA tIrthaMkara paramAtmA kI mUrtiyoM se jur3I hai. jaina zAstroM meM kahA gayA hai ki tIrthaMkara paramAtmAoM ke janma samaya meM sabhI graha ucca sthiti meM rahate haiM. ve sabhI grahoM ke adhiSThAyaka devatA apane parivAra sahita bhagavAna ke prati sevaka kI bhAMti rahate haiM aura itanA hI nahIM paraMtu ina tIrthaMkara prabhu ke darzana, vaMdana, pUjana karanevAle bhaktajanoM ko bhI zubhattva pradAna karate haiM . azubha prabhAva ko naSTa kara zubhakAraka bana jAte haiM. darzanArthiyoM ko ina nau grahoM kA anukUla prabhAva mile isaliye una una grahoM ke AdhipatyavAle tIrthaMkaroM kI mUrtiyAM yahA~ pratiSThita kI gayI hai. bhAvabhakti se ina pratimAoM ke darzana, pUjana karanevAle bhavyajIvoM ke sabhI Adhi, vyAdhi evaM upAdhiyoM kA sahaja hI nivAraNa ho jAtA hai. bazarta zraddhA prANa tattva hai. zrI mahAvIrAlaya meM bhUtala sthita garbhagRha meM virAjamAna prabhu AdinAtha kI acintya prabhAvayukta mUrti ke darzana vaMdana se bhavya jIvoM ke durita dUra hote dekhA gayA hai. isa pratimA ko svarupa badalate kaI bAra zraddhAluoMne anubhava kiyA hai. ghaNToM sAmane baiThakara bhI jI nahIM karatA ki sAmane se haTA jAya, yahI to unake camatkAra kA pratyakSa prabhAva hai. mahAvIrAlaya ke bhUtala sthita meM eka derI meM virAjamAna zrI mANibhadravIra deva kI mUrti ananya prabhAvazAlI hai. prati guruvAra ko yahA~ sukhar3I kA prasAda caDhAyA jAtA hai. manokAmanA siddhi ke liye bhaktajanoM kA yahA~ For Private and Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zruta sAgara, mAgha 2055 sukhar3I kA prasAda car3hAne hetu tAMtA lagatA hai. usI taraha bhagavatI padmAvatI devI kI nayanAbhiramya pratimA sabako darzana ke liye lAlAyita karatI hai. mAtAjI ko cunarI caDhAne hetu dUra-dUra se Aye darzanArthiyoM kI bhIr3a lagI rahatI hai. yahAM ke zrI mahAvIrAlaya jinamaMdira kA darzana vaMdana pUjana karanA bhI jIvana meM eka lAhA lenA hai. eka bAra darzana karanevAlA bAra-bAra yahAM Ane ke liye hamezA utsuka rahatA hai. yahI to hai zrI mahAvIrAlaya kI zraddhA kA benamuna udAharaNa. priya vAcaka ! Apa isa maMdira meM kaI khubiyoM kA vihaMgAvalokana kara sakate haiM. lakar3I ke daravAjoM para dakSiNa zailI meM bhagavAna zrI mahAvIrasvAmI ke bhavoM kA hubahu citraNa kiyA gayA hai. taduparAMta bhagavAna zrI AdinAtha evaM bhagavAnazrI pArzvanAtha ke mukhya prasaMgoM kA zilpa dekhane ko milatA hai. raMga maMDapa meM evaM staMbhoM para jaina zilpakalA ke suMdara namune banAye gaye haiM. isake atirikta gurumaMdira, ratnamaMdira, jJAnamaMdira, pauSadhazAlA sabhI sthAnoM kI benamuna vAstukalA se yukta nirmiti evaM bhavyatA, sUcakajJAnagarbhitatA sacamuca meM jaina dharma kA hArda samajhane meM upayogI siddha huI hai." pRSTha 16 kA zeSa] zrutabhakta upAdhyAya zrI dharaNendrasAgarajI ma.sA. upAdhyAyajI kA vyaktitva sarala, AkarSaka evaM sadaiva prasannacitta mukha unake antevAsiyoM evaM bhaktoM ko sadaiva smaraNa karAtA rahegA. unheM sabhI jIvoM se prema thA. unameM gajaba kI samatA evaM sahanazIlatA kI bhAvanA thI. antima dinoM se kucha hI saptAha pUrva DaoNkTaroM ne unheM jAnalevA kainsara hone kI puSTi kI. isa jAnakArI se ve vihvala nahIM hue. isa bAtako upAdhyAyajI ne bar3I hI sahajatA ke sAtha liyA aura kahA maiM mauta se nahIM DaratA, maiM taiyAra haiM. unhoMne apane zarIra aura AtmA ko alaga kara diyA thA. yahI kAraNa thA apane antima 27 dinoM ke aspatAlavAsa ke daurAna unhoMne apane cikitsakoM sahita sabhI ko AzcaryAnvita kara diyA thA. mRtyu kA unhoMne jisa prakAra svAgata kiyA vaha prazaMsanIya evaM anupama udAharaNa hai. DaoNkTaroM dvArA ghoSita unake jIvana kAla se adhika unhoMne apanI icchAzakti evaM tapabala se pUrNa jIvana jI kara navakAra mahAmantra kA smaraNa karate hue samAdhipUrvaka kAladharma prApta kiyA. bar3e-bar3e DaoNkTarsa bhI isa ghaTanA se AzcaryAnvita tathA dhArmikatA ke rasa se otaprota hayeM, unake lie aisA pahalA avasara thA. unakA antima cAturmAsa ahamadAbAda sthita nAraNapurA meM thA. isI daurAna kainsara hone kI bAta prakAza meM AI. isa ghar3I meM samasta saMgha ne tatparatA ke sAtha jo kucha ho sakatA thA kiyA kintu kAla ke upara kisakA vaza hai? unake avasAna se jaina saMgha ko apUraNIya kSati huI hai. divaMgata upAdhyAya zrI dharaNendrasAgarajI ke prati maiM kAmanA karatA hU~ ki unakI AtmA ko mokSAbhimukha parama sAmagrI uttarottara milatI rahe tathA yaha dharatI aise vIrapatroM se sadA bharI rahe... udgAra "zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendramAM pU. gurujIe mane pote sAthe AvIne pustakonuM saMgrahAlaya ane paurANika martio ane hastalikhita tADapatro ane aneka durlabha vastuo batAvI. A adUbhuta saMgrahAlaya ane pustakAlaya che. mArA jJAnamAM AvI vastuo hayAta haze evI kalpanAja nahotI. A kAryane huM biradAvuM chuM. pU. gurudeve samAja mATe kareluM A kArya ati virala che temane mArA zata zata praNAma..." kezubhAI paTela, mukhya maMtrI, gujarAta rAjya "This is the first religious institution which I have seen where there is an ideal mixture of religion, knowledge, history and modern technology. A very impressinve place, where one can not only learn a lot about Jainism but also the rich history and heritage of India. The wealth of information one can gather by spending a couple of hours here is worth more than visiting number of other institutions." R. C. Choudhury, IAS, Director General, NIRD, Hyderabad For Private and Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zruta sAgara, mAgha 2055 jaina sAhitya - 7 sUtrakRtAga (gata aMka meM Apako sUtrakRtAGga kA prAthamika paricaya karAyA gayA thA. isa aMka meM aba sUtrakRtAGga kA vistAra se paricaya prastuta kiyA jA rahA hai.] sUtrakRtAG kI vAcanA meM svamata tathA paramata kI carcA prathama zrutaskaMdha meM saMkSepa meM kI gaI hai jaba ki dvitIya zrutaskaMdha meM yaha spaSTa rUpa se upalabdha hotI hai. isa Agama meM jIvaviSayaka spaSTa nirUpaNa bhI hai. navadIkSitoM ke lie upadezaprada bodhavacana upalabdha vAcanAoM meM milate haiM. inameM 363 pAkhaNDa matoM kI carcA ke lie pUrA eka adhyayana hai. isake atirikta dUsare sthAnoM para bhI pAkhaNDa, bhUtavAdI, skaMdhavAdI, ekAtmavAdI, niyativAdI Adi matAvalambiyoM kI carcA huI hai. saSTi kI utpatti ke vividha vAdoM kI carcA tathA mokSamArga kA nirUpaNa sUtrakRtAGga kI vAcanAoM meM sundara rUpa meM huA hai. inameM jJAna, Asrava, puNya-pApa Adi kA preraNAspada vivecana dRSTigata hotA hai. sUtrakRtAGga kA prathama zrutaskaMdha : sUtrakRtAGga ke prathama zrutaskaMdha ke prathama adhyayana kA nAma samaya hai. isameM svasiddhAnta kA nirUpaNa aura para siddhAnta kA nirasana kI dRSTi se nirUpaNa kiyA gayA hai. isameM paMcamahAbhUtikavAda Adi ke svarUpoM kI jAnakArI milatI hai. yahA~ paradharmiyoM kI mAnyatAoM evaM AcAra-vicAra kA varNana hone ke sAtha hI jaina darzana ke syAdvAda zailI se inake mithyAtva ko siddha kara sarvajJa tIrthaMkara prarUpita dharma kI satyatA kA pratipAdana kiyA gayA hai. dvitIya adhyayana kA nAma vaitAlIya adhyayana hai. isa adhyayana meM karmarUpI lakar3I ke nAza hetu vairAgya Adi sAdhanoM kA upayoga batAyA gayA hai. isakI TIkA meM bhagavAna RSabhadeva kA eka prakaraNa hai jisameM rAjyAbhilASI unake 98 putroM ko unhoMne pratibodha dete hue vAstavika Atmika rAjya ko samajhA kara nirmala saMyama kA sAdhaka banane ke lie upadeza diyA hai. ve kahate haiM ki kAmabhoga se vAsanA bar3hatI hI jAtI hai, isalie acala vairAgya bhAva se saMyama kI sAdhanA kara mukti kA avyAbAdha sukha prApta karo. isa prakAra AtmahitakArI aura ahiMsAdi sAdhanoM kA vistAra se varNana karatA hai, jisase yaha adhyayana bahuta hI preraNAspada aura hRdayasparzI hai. upasargaparijJA nAmaka tIsare adhyayana meM mokSamArga ke ArAdhaka bhavya jIvoM hetu upasargoM kI dazA meM dhairya banA rahe aise upadeza diye gaye haiM. upasargoM ke prasaMga meM inheM karma nirjarA ke apUrva sAdhana mAnakara inheM sahana karane, Atmadharma se na cUkane, zIta-uSNa, apamAna ityAdi sahana karane, sneha-mamatA kA tyAga karane, pratyuttara zAnti se aura spaSTa rUpa meM dene, vastu svarUpa samajhane, kuzAstravacanoM ko sunakara svadharma kI ArAdhanA meM saMkoca na karane Adi hakIkatoM kA samucita upadezaparaka vivecana kiyA gayA hai. strIparijJA nAmaka cauthe adhyayana meM strI ke saMsarga se hone vAlI hAni AtmahitasAdhaka puNyAtmAoM ke lie tyAjya batAI gaI hai. unheM zIla dharma kI akhaMDa ArAdhanA karanI cAhie, aisA spaSTa rUpa se pratipAdita kiyA gayA hai. narakavibhakti nAma pAMcave adhyayana meM viSayakaSAyAdi sevana karane vAle jIvoM kI naraka meM hone vAlI paristhiti kA varNana hai. svadharma se cUkane vAle jIvoM kA hAla dekhakara svadharma kI siddhi kA sukha prApta karane ke upAya batAye gaye haiM. mahAvIra stuti nAmaka chaThe adhyayana meM prabhu mahAvIra kI gambhIratA, tapa, samatA, sahanazIlatA, vairAgya, jJAna, zIla ityAdi guNoM kA yogya upabhAoM kA prayoga kara stavana kiyA gayA hai. For Private and Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zruta sAgara, mAgha 2055 sAtaveM kuzIla paribhASita adhyayana meM kuzIla kA artha batAyA gayA hai. ajJAnavaza yajJa ityAdi karane se mokSa milegA mAnane vAloM ko kuzIla kahA hai. unake ayogya vacanoM aura mAnyatAoM kA mithyAtva siddha karane vAle adhyayana ko kuzIla paribhASita kahA gayA hai. isameM kahA gayA hai ki samyaka darzanAdi mokSamArgoM kI sAdhanA karane se hI mokSa milegA, aisA jinazAsana kA pharamAna sarvAMza meM ghaTita hotA hai. vIryAdhyayana nAmaka AThaveM adhyayana meM jinadharma kI ArAdhanA karane meM Atmika vIrya ko phor3ane kI bAteM kahI gaIM haiM. isameM batAyA gayA hai ki bAlavIrya meM ajJAna kI pradhAnatA hone se karmakI nirjarA nahIM ho sakatI kintu paNDita vIrya karmanirjarA evaM mokSa kA kAraNa hotA hai. isameM tapa karane kI vidhi batAte hue kahA gayA hai ki yaha mAna-sammAna, yaza-kIrti, paraloka meM indrapada ityAdi AkAMkSAoM ke lie nahIM karanA cAhie. dharmAdhyayana nAmaka naveM adhyayana meM vairAgya samatA, viveka Adi guNoM ko dhAraNa kara muniyoM ko sadguru kI sevA, saccA tyAgI banakara AsravoM kA tyAga, virecanAdi kA parihAra, AhArAdi ke upayoga meM niyamitatA ke sAtha lolupatA na rakhane kAyika pravRttiyoM kA nirodha, Avazyaka vANI hI bolane, ityAdi Atmadharma spaSTa rUpa se varNita haiM. isI kAraNa ise dharmAdhyayana nAma diyA gayA hai. samAdhi adhyayana dasavAM adhyayana hai. isameM citazuddhi, ekAgratA, svasthatA hone para AtmA samAdhi meM jAtI hai aisA batAyA gayA hai. samAdhi arthAt mana kI svasthatA. muniyoM ke lie isameM kahA gayA hai ki ve sabhI para samabhAva rakheM. mokSamArgAdhyayana nAmaka gyArahaveM adhyayana meM mokSamArga ke svarUpa kA varNana hai. mokSa ke avyAbAdha sukha kI prApti ke sAdhanoM tathA bhikSA sambandhita vivecana ke sAtha hI ahiMsA ke tAttvika svarUpa kA bhI varNana isameM hai. samavasaraNAdhyayana nAmaka bArahaveM adhyayana meM 363 pAkhaNDI matoM kA varNana kara jaina dRSTi se unake mithyAtva kA vivecana hai. prasaMgopAta vividha prakAra se jaina darzana ke siddhAntoM evaM mAnyatAoM kA vizada varNana TIkAkAroM ne kiyA hai. ___ yAthAtathya nAmaka terahaveM adhyayana meM dharma ke yathArtha svarUpa kA vivecana hai. isa adhyayana meM muniyoM ko tapa, buddhi, kula, ityAdi kA mada na karane, dUsaroM se prazaMsA na karAne tathA aisI cAha na rakhane, vibhAva kA parihAra aura svadharma ko svIkAranA Adi dharma batAyeM haiM. graMthAdhyayana nAmaka caudahaveM adhyayana meM parigraha kA svarUpa batAkara muniyoM ke lie hitazikSA batAI hai. muni ko svacchaMdI na ho kara guru ke sAtha rahane, vinaya ke sAtha sIkhane, vinaya ke sAtha dharma kA yathArtha svarUpa samajha hRdaya meM prasthApita kara tadanusAra vartana karane ke lie kahA gayA hai. syAdvAda ke rahasya ko samajhakara tadanusAra AcaraNa kI apekSA rakhI gaI hai. yamakIya nAmaka paMdrahaveM adhyayana meM yamaka zloka bahutAyata meM haiM. prabhu zrI mahAvIra dvArA kathita saMyama dharma kA vistAra se varNana hai. prabhu vIra sarvajJa, satya sampanna the. sabhI jIvoM ke lie unakA maitrI bhAva thA. unake pUrva ke tIrthaMkaroM dvArA yahI dharma kahA gayA hai tathA bhAvI tIrthaMkaroM dvArA bhI yahI dharma kahA jAegA. isa ekarUpatA kA pratipAdana karate hue isa adhyayana meM kahA gayA hai ki mahAdurlabha manuSyAvatAra ko saphala karane ke lie AtmArAdhanA ke sAdhanoM kA sevana kara Atmahita karanA cAhie. gAthAdhyayana nAmaka solahaveM adhyayana meM pUrvokta 15 adhyayanoM ke varNanoM kA prArUpa saMkSepa meM hai. isa adhyayana kI racanA sAmudraka chaMda meM hone ke kAraNa tathA sAmudraka kA dUsarA nAma gAthA hone se isakA nAma gAthAdhyayana rakhA gayA hai. isameM mAhaNa, zramaNa, bhikSu, nigraMtha zabdoM kA svarUpa vistAra se kahA gayA hai. jo indriyoM kA vazIkaraNa kareM, zarIrAdi se moha na kareM, mokSa ko hI sAdhya mAne, saMyama kI hI sAdhanA kare vaha mAhaNa hai. zramaNa, bhikSa va nigraMtha bhI vahI hai. kramazaH For Private and Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zruta sAgara, mAgha 2055 itihAsa ke jharokhe se anupama dAnI : jagaDuzAha kaccha ke bhadresara nAmaka gAMva me solaka nAmaka seTha aura lakSmI nAmaka seThAnI rahate the. unako tIna lar3ake the. pahale kA nAma jagar3a dUsare kA nAma rAja aura tIsare kA nAma padma thA. ye tInoM bhAI bar3e sAhasI, bahAdura aura catura the. yuvA hone para tInoM kA vivAha acche gharAne kI kanyAoM ke sAtha kara diyA gayA. jagar3a kI patnI kA nAma yazomati, rAja kI patnI kA nAma rAjalade aura padma kI patnI kA nAma padmA thaa| ina tInoM kI ausata avasthA 20 varSa ke AsapAsa rahI hogI ki unake pitA solaka kA dehAnta ho gayA. isase inheM bahuta duHkha huA. phira bhI dhairya ke sAtha jagar3a ne ghara kA sArA kAmakAja samhAla liyA. jagar3a bahuta hI catura thA. usakA hRdaya vizAla aura prema se sarAbora thA. dAna karane meM usakA koI jor3IdAra nahIM thA. koI bhI dIna-duHkhI athavA yAcaka usake dvAra se nirAza nahIM jAtA thA. jagar3a isa bAtako jAnatA thA ki dhana Aja hai kala nahIM rahegA. isalie jahA~ taka ho sake lAbha uThA lenA cAhie. dhIre-dhIre dhana kama hone lagA. jagar3a ko cintA hone lagI ki 'kyA kabhI aisA bhI sabhaya A sakatA hai ki mere daravAje se kisI yAcaka ko khAlI hAtha jAnA par3e?' vaha bArabAra prArthanA karatA thA ki aisA samaya kabhI na Ae ki koI yAcaka khAlI hAtha vApasa lauTe. usakI isa cintA ke rahate eka dina bhAgya ne apanA kamAla kiyA. nagaradvAra para usane bakariyoM kA eka jhaNDa dekhA jisameM eka bakarI ke gale meM maNi ba~dhI haI thI. yaha maNi bar3I mulyavAna thI. caravAhe ko isa bAta kA patA nahIM thA. usane kA~ca samajhakara bakarI ke gale meM bA~dha rakhI thI. jagar3a ne vicAra kiyA ki yadi yaha maNi use mila jAya to vaha apane sAre icchita kArya saralatA se pUrA kara sakegA. usane vaha bakarI kharIda lI. usake bAda use dhana kI koI kamI na rahI. usane deza-videza ke sAtha vyApAra karanA prArambha kara diyA. usakA vyApAra dina dunA rAta caugunA bar3hane lagA. samudrI vyApAra meM bhI usakA varcasva ho gayA. eka bAra jagaDU kA jayaMtasiMha nAmaka munIma irAna ke hormaja nAmake bandaragAha para gayA. vahA~ usane samudra ke kinAre eka bar3I bakhArI kirAye para lI. usake pAsa kI bakhArI khambhAta ke eka musalamAna vyApArI ne lI. kucha dinoM ke bAda ina donoM bakhAriyoM ke bIca se eka sundara patthara nikalA. isa patthara ke lie musalamAna aura munIma ke bIca jhagar3A ho gayA. donoM ne apanA-apanA dAvA kiyA. munIma ne apane svAmI jagaDU ke lie tIna lAkha dInAra meM vaha patthara le liyA aura jahAja meM DAla kara bhadrezvara le AyA. jagar3a ke pAsa yaha samAcAra pahu~cA. jagaDU khuza hogayA ki usake munIma ne usakI ijjata bar3hAI. usane munIma ko bar3I dhUma-dhAma se jayantasiMha aura patthara ko apane ghara le AyA. jayantasiMha ne sArI kathA sunAI aura anta meM kahA ki 'ApakI pratiSThA bar3hAne ke lie hI maiMne itanA rUpayA kharca kara DAlA hai. aba Apako jo daNDa denA ho de sakate haiM.' . ___ jagaDU bolA 'tuma pAgala to nahIM hue ho? tumane merI pratiSThA meM vRddhi kI hai. isalie tumheM daNDa nahIM puraskAra denA hai. aisA kaha kara usane eka mUlyavAna pagar3I aura motiyoM kI mAlA puraskAra meM use de dI. bAda meM usane vaha patthara apane ghara ke AMgana meM jar3avA diyA. eka dina eka bhikSuka AyA. usane jagaDU ko kahA ki isa patthara meM aneka mUlyavAna ratna haiM isalie ise tor3akara prApta kara lo. bhikSuka kI bAta mAnakara jagaDU ne usa patthara ko tor3A to sacamuca hI usameM se aneka ratna nikaleM. pariNAmataH usakI dhana ke kama ho jAne kI cintA tatkSaNa gAyaba ho gaI aura vaha pahale se jyAdA samRddha ho gayA. For Private and Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zruta sAgara, mAgha 2055 sampUrNa vaibhava ke bAda bhI jagaDU ke putra nahIM thA eka kanyA huI thI jo vivAha ke bAda turanta vidhavA ho gaI thI. isase vaha bahuta duHkhI thA. kintu isakA ronA na rokara vaha dhArmika kAryoM meM tallIna ho gayA thA. jisase usakI AtmA ko bhI zAnti mila rahI thI. eka bAra pAradeza ke pIThadeva nAmaka rAjA ne bhadrezvara para AkramaNa kara nagara ko tahasa-nahasa kara diyA. lUTa-pATa kara vaha apane deza calA gayA. yaha dekhakara jagaDU ne punaH bhadrezvara kA kilA banAnA prArambha kiyA. ahaMkArI pIThadeva ne yaha samAcAra sunA to yaha saMdeza jagaDU ko bhijavAyA- 'yadi gadhe ke sira para sIMga AyA tabhI tuma yaha kilA punaH banA sakoge nahIM to kabhI nahIM.' jagar3a ne uttara diyA ki gadhe ke sira para sIMga ugAne ke bAda hI vaha kile ko banAegA. usane pIThadeva kI paravAha kiye binA hI kile kA kAma cAlU rakhA tathA kile kI dIvAra meM eka gadhA khudavAyA jisake sira para sone ke do sIMga rakhavAe. pIThadeva jaise vairI se bacakara rahanA cAhie yaha samajha kara usane gujarAta ke rAja vimaladeva se mulAkAta kI aura saba batAyA. vimaladeva ne apanI senA turanta bhadrezvara bhejI. senA Ate hI pIThadeva ko vivaza hokara jagar3a se sandhi karanI par3I. jagaDU ke pAsa apAra dhana, vaibhava va sampadA ke sAtha pracura yaza evaM kIrti thI phira bhI use abhimAna nahIM thA. prabhu pUjA evaM gurubhakti bhI usakA bahuta bar3A guNa thA. eka bAra eka jaina sAdhu bhagavanta ne usako kahA ki tIna varSa kA akAla par3ane vAlA hai isalie tuma apane dhana kA adhikAdhika sadupayoga karanA. jagar3a ke lie itanA kahanA hI paryApta thA. usane deza-videza se anAja kharIda kara koThe bharavA die aura unapara likhavA diyA- garIboM ke lie. saMvata 1313 ke prArambha hote hI akAla par3A aura loga trAhi mAma kaha prakAra uThe. yaha akAla tIna varSa calA aura 1315 meM to carama sImA para pahu~ca gayA. isa akAla ke bAre meM aisA kahA jAtA hai ki cAra Ane ke teraha cane milate the tathA loga apane baccoM taka ko mAra DAlate the. mahaMgAI carama sImA para thI. vaisA akAla phira nahIM par3A. aise vikaTa samaya meM jagar3a ne deza-deza ke rAjAoM ko udhAra diyA. kahA jAtA hai ki 9 lAkha 99 hajAra borI anAja usane rAjAoM ko udhAra diyA. usane 112 sadAvarta zAlAe~ kholI jinameM pA~ca lAkha manuSya bhojana karate the. usane isa samaya itanA dAna kiyA ki loga use kubera kahane lage. vAstava meM jagar3a kI udAratA advitIya, dhanya aura anukaraNIya hai. usakI udAratA ne samUce jaina samAja kA gaurava bar3hAyA. usake kAryoM se logoM ko mahasUsa huA ki jaina zabda kA vAstavika artha hai- jagat bhara kI dayA pAlane vAlA. usane tIna bAra bar3e-bar3e saMgha nikAla kara pavitra tIrtha dhAma zatrujaya kI yAtrAe~ kI. bhadrezvara meM bar3A mandira banavAyA tathA anya anekoM mandiroM kA nirmANa karavAyA. anuzrutyAnusAra usane 108 mandira banavAye the. usane khImalI meM eka masjida bhI banavAI. masjida banavAne se usake yahA~ Ane vAle deza-videza ke vyApAriyoM kI takalIpha dUra ho gaI aura sabhI ke sAtha usake prema bhare sauhArdrapUrNa sambandha bane. jarAta ke kubera jagar3azAha isa prakAra aneka lokopakArI kArya kara jaba paraloka ko prApta hue taba sAre deza meM duHkha chA gayA. rAjA loga bhI usake dehAnta ke bAda roye. usake samAna dAna-vIra koI nahIM huA. jaina samAja meM aisI mAnyatA hai ki dhana mile to jagaDUzAha ke samAna hI sAtvika bhAvanAyeM bhI mile.. paSTha 9 kA zeSa avazeSa bhI darzanIya hai. paJcadhAta se banI huI jaTAyukta tathA reDiyama jaisI A~khoMvAle zrI zAntinAtha prabhu tathA zrI ajitanAtha bhagavAna kI kAyotsarga mudrA kI pratimAyeM bhI avazyameva darzanIya hai. AcArya buddhisAgarasUri mahArAja yahIM baiThakara dhyAna karate the. yaha tIrtha itanA camatkArI hai ki yahA~ zraddhA-bhakti se Ane vAle pratyeka vyakti kI manokAmanA avazya pUrI hotI hai.. For Private and Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zruta sAgara, mAgha 2055 hamAre jaina tIrtha - 2 zrI ghaNTAkarNa mahAvIra kA tIrtha kSetra mahuDI saMkalana: paM. rAmaprakAza jhA zrI mahaDI (madhupurI) tIrtha jaina evaM jainetaroM donoM ke lie zraddhA-bhakti kA kendra hai. yahA~ pratyeka darzanArthI kI manovAMchita kAmanA pUrI karane vAle zrI ghaNTAkarNa mahAvIra deva kI camatkArika pratimA pratiSThata hai. isa pratimAkA zraddhA-bhakti se darzana karane vAle vyakti kI manokAmanA kabhI niSphala nahIM hotI. ahamadAbAda se lagabhaga 80 ki. mI. dUra bIjApura ke pAsa avasthita yaha tIrthakSetra lagabhaga 2000 varSa purAnA hai. vartamAna derAsara kI pratiSThA vi.1974 tathA ghaNTAkarNa mahAvIra svAmI kI pratimA kI pratiSThA vi.1980 meM huI hai. jaina zAsana meM 52 vIra haiM, jinameM tIsaveM vIra kA nAma zrI ghaNTAkarNa mahAvIra jJAta hotA hai. zrI sakalacaMdrajI ma.sA. kI pratiSThAkalpavidhi meM aMjanazalAkA vidhi meM samyaktvI zrI ghaNTAkarNa mahAvIra kI sthApanA kA vizeSa vidhAna hai. isa viziSTa kriyA ke pazcAt hI aMjana kI vidhiyA~ prArambha hotI hai. aisA kahA jAtA hai ki jambUdvIpa ke AryakSetra meM tuMgabhadra nAmaka eka kSatriya rAjA thA, jisane luTere tathA jaMgalI jAnavaroM se apanI dhArmika prajA kI rakSA karane meM apanA sampUrNa jIvana vyatIta kara diyA. tIra kamAna tathA DhAla gadA usake pramukha zastra the. ve atithi satkAra kiyA karate the. mRtyu ke pazcAt ve deva hue tathA bAvana vIroM meM tIsave vIra ke rUpa meM ghaNTAkarNa mahAvIra nAma se unakI prasiddhi huI. pUrva janma meM kSatriya rAjA hone ke kAraNa unake hAtha meM dhanuSa bANa suzobhita hai. pUrva janma meM unheM sukhaDI bahuta priya thI. ataH zraddhAlu unako sukhaDI kA bhoga lagAte haiM. suvizuddha cAritra saMpanna munirAja zrI ravisAgarajI ma.sA. ne apane honahAra ziSya zrI bahecaradAsa (pU. buddhisAgarajI) ko gurUparaMparA se calI A rahI AmnAyaM sahita samyagdRSTi zrI ghaMTAkarNa mahAvIra deva kI ArAdhanA hetu maMtra dIkSA dI. jisakA ullekha svayaM zrImadjI ne apanI DAyarI meM kiyA hai. yoganiSTha AcArya zrImadbuddhisAgarasUrIzvarajI gRhasthAvasthA se hI ghaNTAkarNa vIra ke upAsaka the. ve vi.1975 meM zrIpadmaprabhasvAmI kI pratiSThA karAne ke lie mahuDI Ae hue the. vahA~ unhoMne aTThama tapa kI ugra upAsanA kara ghaNTAkarNa mahAvIra kA pratyakSa darzana kiyA aura unase vacana le liyA ki jaina-jainetara koI bhI bhakta unakI bhakti karake jo kucha yAcanA kare, ve use pradAna kareMge. tatkSaNa unhoMne dIvAla para koyale se ghaNTAkarNa mahAvIra kA citra banA DAlA. usake bAda porabandara se zilpI bulavAkara mAtra bAraha dinoM meM hI usa citra ke AdhAra para sundara mUrti nirmANa karavAyA tathA vi.saM. 1980 mAgasara suda tRtIyA ke dina vartamAna garbhagRha meM sarvasiddhikAraka ghaNTAkarNa mahAvIradeva kI pratiSThA karAyIM. pIche ke bhAga meM ghaNTAkarNa deva kA mUla yantra aMkita kiyA gayA. usake sAtha hI mantra aMkita ghaNTA sthApita kara dhvajadaNDa laharAyA gayA. vi.saM. 2024 meM pa.pU. gacchAdhipati gurudeva AcArya zrImat kailAsasAgarasUrIzvarajI ma.sA. ke sadupadeza se navIna sattAvIsa jinAlaya kI pratiSThA huI tathA sabhI suvidhAoM se sampanna sundara dharmazAlA, bhojanazAlA Adi nirmita kiye gaye. taba se dina-pratidina nirantara isa tIrtha kA vikAsa ho rahA hai. yaha ekamAtra aisA dharmasthAna hai jahA~ sukhaDI kA naivedya car3hAkara mandira se bAhara nahIM le jAyA jAtA balki mandira ke prAMgaNa meM hI use vitarita kara dene kI paramparA hai. isa mUrti kI dainika pUjA nahIM hotI, balki varSa meM ekabAra Azvina suda caudasa ko dupahara meM 12.39 para havana hotA hai tathA kezara se unakI pUjA hotI hai. isa avasara para hajAroM zraddhAlu yahA~ ekatra hote haiM. prati varSa deza-videza se lAkhoM zraddhAla isa tIrtha kA darzana kara paNyaprApti karate haiM. samIpa hI koTyArka mandira meM prAcIna kalApUrNa pratimAoM tathA anya zeSa pRSTha 8 para For Private and Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra zruta sAgara, mAgha 2055 * saMsthA ko milA AtmIya sparza : www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 10 udAra jinazAsana sevaka : rasikabhAI acaratalAla zAha sva. rasikabhAI kA janma ahamadAbAda sthita sarasapura meM vAsaNazerI meM huA thA. bAlyAvasthA meM hI unakI mAtA kA dehAvasAna ho gayA. unakA sAmAnya Arthika paristhitiyoM meM saMgharSazIla pAlana-poSaNa huA. unameM vyAvahArika sUjha-bUjha, buddhi aura Atmabala paryApta thA. zikSA ke bAda aruNa mila, ahamadAbAda meM kucha samaya unhoMne naukarI kI kintu svAbhimAna, vyavasAyakuzalatA, buddhimattA ke kAraNa svAvalambI banane kI bhAvanA se unhoMne naukarI chor3a dI tathA svayaM kA vyavasAya prArambha kiyA jisameM unheM AzAtIta saphalatA prApta huI. unhoMne pensila kI phaikTarI tathA pAvaralUma ke kSetra meM khuda kA sthAna apane kaThora parizrama se banAyA. sva. rasikabhAI ke zvasUra sva. haribhAI bahuta dayAlu, paropakArI evaM dhArmika the. unakI preraNA se I. 1965 meM sva. rasikabhAI ne kobA meM mandira banAne kA nizcaya kiyA thA. usa samaya kobA meM jaMgala thA. I. 1972 meM zrI haribhAI kA dehAnta ho gayA aura bAda meM pa.pU. gacchAdhipati AcArya zrImat kailAsasAgarasUri ma.sA. kI nizrA meM I. 1980 meM yahA~ mandira bananA taya huA. pa.pU. AcAryadeva ke sAtha sva. rasikabhAI kA samparka mahesANA tIrtha meM huA. unako gurudeva ke sAtha tIna mAsa rahane kA lAbha bhI prApta huA. pa. pU. gacchAdhipati AcArya zrI kailAsasAgarasUrIzvarajI ma.sA. kI preraNA tathA pa.pU. rASTrasanta AcArya zrI padmasAgarasUrIzvarajI ma.sA. ke sadupadeza se zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra kobA hetu 16,000 yArDa jamIna binazaratI pradAna kI. isa para derAsara, gurumandira, upAzraya, AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamandira tathA mumukSu kuTIra Adi kA nirmANa kiyA gayA hai. unhoMne zrImad rAjacaMdra Azrama kobA hetu bhI jamIna pradAna kI thI. zrI rasikabhAI dharmapriya va satyapriya insAna theM. unameM sadguNoM kA bhaNDAra thA. unake jIvana meM samatA kA bhAva mAtra unake parivAra taka hI sImita nahIM thA balki sabhI prANI mAtra ke lie unheM prema thA. ve sabhI ko khamAte the. cAturmAsa meM ve mAtra 15 dravyoM kA hI sevana karate theM pratidina subaha jaldI uThakara kAussagga pUrvaka sAmayika karanA, pratikramaNa tathA tIna sAmayika karanA unakA niyama thA. navapadajI kI olI unhoMne pUrI kI. zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra sthita derAsara meM mUlanAyaka bhagavAna zrI mahAvIrasvAmI ke sAtha prasthApita zrI AdIzvara bhagavAna kI mUrti bharAne meM ApakA sahayoga prApta huA thA. isake atirikta Apane tana-mana-dhana se bhI yahA~ apanA abhUtapUrva sahayoga diyA thA. devadravya kI vRddhi ke lie unhoMne jo kucha ve kara sakate the bahuta prayAsa kiyA. 1992 meM unheM kaiMsara huA tathA ve isase jarA bhI nahIM ghabarAye itanI bhayAnaka bImArI ke bAvajUda samatA se samasta duHkha sahana kiyA. antima samaya taka unake andara sabhI ke lie apAra prema aura maitrI bhAvanA barakarAra thI. 21 navambara 1996 ko ve paJcatva meM lIna ho gae. For Private and Personal Use Only sva. rasika bhAI apanI patnI zrAvikA kAntAbena, do putra zrI udayanabhAI tathA zrI zrIpAlabhAI evaM ci. jainI, jaya hetA, jUI nAmaka pote-potiyoM kA bharA-pUrA parivAra chor3a gae haiM. unakI dharmapatnI suzrAvikA zrImatI kAntAbena dharmaparAyaNa evaM saMvedanazIla mahilA hai. parama pUjya rASTrasanta AcAryazrI padmasAgarasUrIzvarajI ma.sA. kA Apake parivAra hetu amI dRSTipUrvaka AzIrvAda rahA hai. jaina samAja evaM zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra unake kRtitva tathA udAra bahumUlya sahayoga ko kabhI bhUla nahIM sakegA.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zruta sAgara, mAgha 2055 - 11 mahAna zAsana prabhAvaka, yugadraSTA, sumadhura pravacana-prabhAkara, rASTrasaMta jainAcArya AcArya zrI padmasAgarasUrIzvarajI ma.sA.nuM jIvana vRttAnta. kanubhAI zAha gatAMkathI cAlu) AcAryazrInA jIvananI rajatajayaMtInA mahotsava prasaMge te samayanA rASTrapati zrI nIlama saMjIva reDDIe muMbaInA rAjabhavananA vizALa darabAra holamAM AcAryazrIno abhinaMdana samAroha karyo hato. AcAryazrInuM bahumAna e emanI jinazAsananI sAdhutAnI mahAnatAnuM bahumAna hatuM. dakSiNa bhAratanI yAtrA : dakSiNa bhAratanI aitihAsika yAtrA daramiyAna AcAryazrIe lokakalyANa ane dharmaciMtananuM kAma karyuM; lokomAM AdhyAtmika cetanAne jagADavAnuM abhUtapUrva kAma karyuM. samAjanA dhArmika-sAmAjika vikAsanAM kAryomAM A rASTrasaMte navo prANa pUryo che. dakSiNa bhAratane aneka mahAna sAdhu-saMtono samAgama thayo che. paraMtu pU. padmasAgarasUrIzvarajInA Agamana ane samAgama thI dakSiNa bhAratane navI dizA maLI che ane jaina saMghonI cetanAne saMkorAI che. AcAryazrInI vANIthI tyAMnA jaina saMghomAM zistabaddhatAno janma thayo che. ghaNAM varSo pachI dakSiNa bhAratanA lokonA jIvanakramamAM jinazAsanane anukULa aneka gatividhiono saMcAra thayo che. jJAnapipAsuonI jijJAsAne vadhu prajjavalita karI temane jJAnarUpI amRtadhArAnuM pAna karAvavAmAM AcAryazrInuM mahAmUluM pradAna che. amara ane anokhuM etihAsika sarjanaH rASTrasaMta pU. padmasAgarasUrIzvare potAnA dAdAguru pa.pU. gacchAdhipati AcAryazrI kailAsasAgarasUrIzvarajI ma. sAhebanI smRtine amaratA bakSe tevuM kalpanAtIta ane avarNanIya sarjana karyuM che. sAdhu bhagavaMto tIrthonuM sarjana kare, guru maMdironuM sarjana kare; dharmasthAnonuM sarjana kare, paraMtu amadAvAda-gAMdhInagara hAIve upara kobAnI samIpamAM tIrtha, gurumaMdira, dharmasthAnakanuM sarjana karyuM to che ja, paraMtu tethI vadhu yazasvI kAma ja thayuM hoya to te che, AcArya zrI kelAsasAgarasUri jJAnamaMdiranuM. A jJAnamaMdira sAdhu-sAdhvI bhagavaMto. zrAvaka-zrAvikAo, vidvAno ane mumukSuo mATe jJAnaprAptino eka vizALa sAgara che. vidvAno ane mumukSuo mATe nivAsasthAna ane bhojanazALAno uttama prabaMdha che; vaLI sAdhu-sAdhvI bhagavaMtonI jJAnArAdhanA mATe ahIM upAzrayo paNa che. jJAnamaMdiramAM graMthAlaya ane samrATa saMprati saMgrahAlaya che. A jJAnamaMdiranA graMthAlaya vibhAgamAM 80 hajAra pustako che. Ayurveda, jyotiSa, Agama, nyAya, darzana, yoga, vyAkaraNa jevA aneka viSayono temAM samAveza thayelo che. A pustakonI mAhitI kamyuTara dvArA upalabdha banAvAI che. inphormezana TeknolaoNjInA adyatana sAdhano vaDe A pustakonI mAhitI dareka jijJAsune tvarita maLI zake che. 80,000 pustako uparAMta 2,50,000 jeTalI prAcIna hastapratono adbhuta saMgraha ahIM che. A uparAMta 2,500 jeTalI prAcIna ane amulya tADapatrIya hastaprato che. aneka hastaprato citrayukta tema ja suvarNAkSare lakhAyelI che. samrATa saMprati saMgrahAlayamAM purAtattvanA jijJAsuonA abhyAsa ane darzana mATe prAcIna-arvAcIna nAnI moTI pratimAo. citro, kalAkRtio, citramaya suvarNAkSarI hastaprato, lekhananA prAcIna sAdhano, bhojapatro ityAdi akhUTa samRddhi pradarzita karelI che. bhUtakALanI bhavyatA ane gauravane pradarzita karatuM A saMgrahAlaya jaina ane jainetarone saMskRtinAM darzana karAve che. jaina ane bhAratIya saMskRtinA kalA-vArasAne saMrakSavAnuM eka AgavuM ane umadAkArya ahIM thAya che.. dharmakSetre AcAryazrIno vyApaka prabhAva che. anya kSetro paNa emanI vANI, vartana, AcAra ane kAryothI prabhAvita thayAM che. bhAratanA mahAna rAjapuruSo ane rAjanItijJo, gAMdhIvAdI kAryakara sva. morArajI desAI, For Private and Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zruta sAgara, mAgha 2055 12 sva. indirA gAMdhI, rASTrapati sva. jJAnI jhelasiMha ane zrI zaMkaradayAla zarmA, zrI devagauDA ane zrI aTalabihArI bAjapeI jevI mahAna vyaktio A rASTrasaMtane maLI che. ane temanI sAthe vicAravimarza karyo che. A rIte aneka kSetranA agraNIo emane maLyA che ane dharma, samAja ane rASTranA vikAsanAM aneka kAyamAM ApazrInuM mArgadarzana prApta karyuM che. zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra saMsthA rUpa A tIrthakSetra ane jJAnamaMdiranI sthApanA dvArA jJAnanI dhArA vahAvIne rASTranA utthAnamAM rASTrasaMte anokhuM pradAna karyuM che. A __ pRSTha 2 kA zeSa vRttAnta sAgara saMsthA meM sundara lAbha liyA. saMsthA ke pramukha zrI sohanalAlajI caudharI sAheba Adi TrasTIgaNa ne zrI ghevaracaMdajI kA zAla or3hAkara bahumAna kiyA. dharmasabhA ke anta meM cA~dI kI ginniyoM se prabhAvanA kI gaI. isa cAturmAsa daurAna pUjya gurudeva zrI padmasAgarasUrIzvarajI ma.sA. ke darzanArtha gujarAta ke gavarnara mahAmahima zrI aMzumAnasiMhajI, mukhya maMtrI zrI kezubhAI paTela, pUrva mukhyamaMtrI zrI zaMkarasiMha vAghelA, parivahana zrI zrI bimalabhAI zAha, vidhAnasabhA ke spIkara zrI dhIrUbhAI zAha, rAjasthAna ke zikSA maMtrI zrI galAbacanda TAriyA, rAjasthAna bhA.ja.pA kI upAdhyakSa zrImatI tArAbhaNDArI tathA sirohI ke mahArAjazrI raghuvIrasiMhajI Adi kaI mahAnubhAva zrImahAvIra jaina ArAdhanA kendra- kobA meM padhAreM. gujarAta ke sANaMda meM pa.pU. AcArya zrI padmasAgarasUrIzvarajI ma.sA. kA dasa sAla bAda 7 janavarI 99 ko padArpaNa huA. pUjyazrI ke padhArane se zrIsaMgha meM apUrva ullAsa chA gayA. vAcaka mitroM ko yAda dilAyeM ki yaha vahI dharma nagarI hai jahA~ para barasoM pahale pUjyazrI ne dIkSA grahaNa kI thI. pUjyazrI ke ziSyaratna pa.pU. paMnyAsa zrI amRtasAgarajI ma.sA. evaM unake ziSya pU. munirAja zrI nayapadmasAgarajI kI janmabhUmi bhI yahI hai. zrIsaMgha ne isa prasaMga para prabhubhakti sahita paMcAlikA mahotsava khUba ThATabATa se manAyA. rASTrasanta pUjya AcAryazrI Adi munivaroM kI pAvana upasthiti meM pU. sAdhvI zrI kusumazrIjI ma. ke samAdhimaya kAladharma kI prathama puNya tithi nimitta zrI sAbaramatI jaina saMgha ne zrI zaMkhezvara pArzvanAtha jina maMdira ke prAMgaNa meM vividha mahApUjana sahita prabhubhakti kA mahotsava manAyA. pUjana meM jIvadayA kI sarAhanIya TIpa haI *ahamadAbAda sthita AMbalIpola, jhaverIvADa ke upAzraya meM yoganiSTha zrImadabuddhisAgarasUri ma.sA. ke samudAyavartI pU. sAdhvIzrI vasantazrIjI ma. kI praziSyA sAdhvIzrI pIyUSapUrNAzrIjI kA vardhamAna tapa kI 100vIM olIjI kA nirvighna pAraNA huA. pUjya rASTrasanta AcAryadevazrI kI nizrA meM isa prasaMga para prabhu bhakti kA sundara Ayojana kiyA gayA.. aciArya zrI bhadrabAhusAgarasUrijI ma.sA. kA ahamadAbAda meM kAladharma pa.pU. sarala svabhAvI, svAdhyAya rasika, zAntamUrti AcArya zrI bhadrabAhusAgarasUrIzvarajI ma.sA. 82 varSa kI avasthA meM vi.saM. 2055 poSa zudi 12, 30 disambara 1998 ko namaskAra mahAmantra kA smaraNa karate hue samAdhipUrvaka kAladharma ko prApta hue. Apa meM svAdhyAya kA dRr3ha anurAga thA. sadaiva hAtha meM pustaka pratAdi liye jJAnArjana karate hI rahate the. antima cAturmAsa Apane zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra- kobA meM kiyA. 55 varSa ke dIkSA paryAya meM Apane vividha ugra tapazcaryAoM meM vardhamAna tapa kI 73 oliyoM ke sAtha hI chaTTha, aTThAI varSItapa Adi nirvighna rUpa se sampanna kI thIM. pUjyazrI ne gujarAta ke atirikta rAjasthAna, uttara pradeza, bihAra, baMgAla, mahArASTra Adi meM cAturmAsa kara jina zAsana kI prabhAvanA kI thI. Apake cAritra dharma evaM zAsana prabhAvanA kI samasta saMgha anumodanA pUrvaka guNAnuvAda karatA hai. pichale kaI dinoM se Apake asvastha hone para pUjya AcArya zrI padmasAgarasUrIzvarajI ma.sA. ke ziSya-praziSyAdi ne khuba sundara vaiyAvacca kI thI. For Private and Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra zruta sAgara, mAgha 2055 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 13 naya aura pramANa AcArya zrI padmasAgarasUri vastu kA ekAMgI darzana karAne vAlA naya hai. kisI eka hI bAta ko mukhya banAkara aura jagata kI anya sabhI bAtoM ko gauNa banAkara kucha kahanA naya hai. naya akelA satya nahIM hai. vastu ke sabhI paryAyoM ke samAhAra se eka vastu kA jJAna hotA hai, yahI pramANa hai. naya meM mithyAtva hotA hai aura pramANa meM samyaktva hotA hai. jaina darzana pramANarUpI peTa ke aMdara naya ko samAviSTa karatA hai. satya aura asatya kA mizraNa arthAta jIvana kA vyavahAra. vyavahArika asatya meM se satya ko alaga kara lenA cAhie. jaise hama bolate hai - "hama gehU~ bIna rahe haiM." lekina vAstava meM hama gehU~ meM se kaMkara bInate haiM. jIvana kA vyavahAra naya aura pramANa se hI calatA hai aura naya pramANa ko jAna lene ke bAda samyak darzana prApta hotA hai. vastu ko pakar3anA yaha naya hai aura use cAroM ora se dekhanA - samagratA meM dekhanA usI kA pramANa hai, jagat ke anya tattvajJAniyoM ne 'naya' ko hI apanAyA hai, jabaki jaina tattvajJAna meM 'pramANa' ko apanAyA gayA hai. naya kI vajaha se hI alaga-alaga sampradAya bane haiM. nAva meM agara saMtulana nahIM ho to nAva DUba jAtI hai. usI prakAra akele naya ke AdhAra para sthApita dharma bhI naSTa ho jAtA hai. . sabhI sAtoM naya jaba ekatra hote haiM, taba pramANa banatA hai jaise sauMTha aura gur3a ke guNa alaga-alaga hote haiM. kiMtu jaba sauMTha aura gur3a ekatra ho jAte haiM taba ve vAta, pitta aura kapha tInoM ko dUra karate hai. guDo hi kaphahetuH syAt, nAgaraM pittakAraNaM / dvayAtmani na doSo'sti, guDanAgara bheSaje / / kalikAla sarvajJa hemacaMdrAcArya kRta vItarAga stotra 8/6 naya aura pramANa kA darzana jIvana meM bhI hotA hai. pahalI maMjila aura dUsarI maMjila yaha naya hai aura aMtima maMjila yaha pramANa hai. pahale majale para se honevAlA darzana ekAMgI hotA hai lekina aMtima maMjila para se honevAlA darzana saMpUrNa hotA hai. saba nayoM ke samanvaya ko pramANa kahate haiM eka-eka rUpayA milakara sau rUpaye banate haiM. eka rUpayA arthAta naya aura sau rupaye arthAt pramANa. naya ke AdhAra para calanevAlA jagat auroM ke vicAroM ko jAna nahIM sakatA. isIlie vicAroM ko naya se zurU karanA cAhie aura pramANa se pUrNa karanA cAhie. akelA naya yA akelA pramANa cala nahIM sakatA. zabda kA artha naya se hotA hai aura bAta kA vicAra pramANa se hotA hai, jaise naya ke AdhAra para 'rAjA' zabda kA eka hI artha hotA hai tathA pramANa se usake aneka artha hote haiM. naya ke dvArA artha kI prApti hotI hai aura pramANa ke dvArA nirNaya liyA jAtA hai. For Private and Personal Use Only pramANa ko samajhakara hI AcaraNa karanA cAhiye. jJAna to saba ke pAsa hotA hai, kiMtu usa jJAna ke anusAra AcaraNa karanA kaThina hai. jaba kriyA kA ciMtana hotA hai tabhI mana meM bhAva utpanna hotA hai. kriyA ko "artha" mila jAya to pramAda calA jAtA hai, jaba taka kriyA ko "artha" nahIM milatA taba taka pramAda ur3atA nahIM hai. zabdoM kA abhyAsa to bahuta kiyA, lekina artha hama eka bhI nahIM samajhe artha samajha meM Ane ke bAda hI AnaMda utpanna hotA hai aura taba artha ke ciMtana se AtmA kA kalyANa hotA hai. artha ekAMta meM upAsanA aura sAdhanA kI apekSA rakhatA hai. zabda banAnA AsAna hai, lekina artha karanA kaThina hai. naya ko pramANa ke ghara meM le jAne se 'artha' prApta ho jAtA hai,
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zruta sAgara, mAgha 2055 jaina darzanamAM prakAzapuMja: 2 samyagdarzanam muni zrI amarapadmasAgarajI AdhArabhUtaM jinazAsanasya, pavitrapIThaM shivmndirsy| dvayAdibhedaiH parikIrtitaM ca praNaumi samyaktva padaM subhaktyA / / zrI jinazAsanarupI bhavya imAratano AdhArastaMbha samyakta che ane mokSamaMdiranI pavitrapITha paNa samyakta che. samyaktanI prApti thayA pachI jIva avazya mokSapadane prApta kare che. ananta saMsAramAM paribhramaNa karatA jIvano jyAre apAddha pudgala parAvarta saMsAra bAkI rahe che tyAre te jIva samyakta pAmI zake che. apAddha parAvarta saMsAra je jIvano vadhAre hoya te jIva samyaktane pAmI zakato nathI. paramAtmAnI saMpUrNa AjJA je vyaktine rucipUrvaka ziromAnya hoya te ja vyakti samyakvI banI zake che. samyakta dhAraNa karanArI vyakti saMsArathI bhayabhIta hoya che, kAraNake saMsAranA kaluSita pariNAmomAM e vyaktine atyanta duHkhAnubhava thato hoya che! jaina zAsananA paramArthagrAhI guru bhagavanto paNa zrAvakavrata athavA sAdhuvratanA dAnanA prasaMgamAM sahuthI pahelA samyaktanuM dAna kare che. samayanta vagaranuM vratadAna mokSa ApavA mATe asamartha bane che. mATe AcArya zrI haribhadrasUri kRta paMcAzakanI TIkAmAM AcArya zrI abhayadevasUri mahArAja sAheba jaNAve che ke - saMsArabhIto anyathAvidhasya hi vratapratipatti na mokSAya syaat| samyakta mukhyatve traNa prakAranA che- 1, kSAyika 2. kSAyopathamika 3. pathamika. 1. kSAyika- anantAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA ane lobha tathA samyakvamohanIya, mizramohanIya ane mithyAtvamohanIya A sAta karma prakRtinuM jyAre AtmA uparathI sattA tarIke paNa astitva na hoya tyAre kSAyika samyakta jIvane prApta thAya che. A samyaktanI sthiti sAdi ananta kAlanI che. A samyaktane pAmanArA jIvo utkRSTathI cArathI pAMca bhava sudhI ja saMsAramAM paribhramaNa karIne mokSasukha nizcayathI pAme che. samyakta pAmatI vakhate jo jIve AyuSyano baMdha karyo na hoya to cokkasa paNe te ja samaye kSapakazreNi mAMDIne nirmaLa kevalajJAnane prApta kare che. darzana saptakanA kSayathI pragaTa thatuM A samyakta kSAyikabhAvanuM kahevAya che. cothA guNasthAnakathI tamAme tamAma guNasthAnakamAM A samyakta hoI zake che. 2. kSAyopathamika samyakta- A samyakta uparokta sAta karma prakRtinA kSayopazamathI pragaTa thAya che. teno kAla jaghanyathI antarmuhUrta ane utkRSTathI sAdhika sAgaropamanI sthitino che. kSayopazama samyaktane jIva asaMkhyAta vakhata paNa prApta karI zake che. mUlathI mithyAtvarasanA pudgalane jIva vizeSa puruSArthathI zuddha karIne vede che mATe A samyakatvane vedaka samyakta paNa kahevAya che. A samyaktamAM vartatA jIvomAM samyakta saMbaMdhI aticAranI saMbhAvanA rahelI che. A samyakta cothA guNasthAnakathI sAtamA guNasthAnaka sudhI hoya che. 3. aupazamika samyakta- uparokta darzana saptakanA upazamanathI A samyaktanI prApti thAya che. A samyaktano kAla antarmuhUrtano che. upazamabhAvanuM A samyakta cothA guNasthAnakathI 11mA guNasthAnaka sudhI hoI zake che. [vadhu AvatA aMke] pAThakoM se namra nivedana yaha aMka Apako kaise lagA, hameM avazya likheM. Apake sujhAvoM kI pratIkSA hai. Apa apanI aprakAzita racanA/lekha suvAcya akSaroM meM likha kara hameM bheja sakate haiM. asvIkRta racanAoM kI vApasI ke lie ucita mUlya kA DAka TikaTa lagA liphAphA avazya bhejeM. - sampAdaka, zruta sAgara For Private and Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zruta sAgara, mAgha 2055 graMthAvalokana sabhI prakAra ke vAcakoM ke lie avazya par3hane evaM basAne yogya tIrtha mArgadarzikAyeM zeTha ANandajI kalyANajI, ahamadAbAda tathA zrutanidhi, ahamadAbAda ne saMyukta rUpa se gujarAta evaM rAjasthAna sthita jaina tIrthoM se sambandhita nayanaramya zvetazyAma citroM se yukta mArgadarzikAoM ke prakAzana kA prazaMsanIya kArya kiyA hai. sAta pustakoM ke eka sAtha prakAzita seTa kI ina mArgadarzikAoM ko tIrthoM ke alpajJAta aitihAsika tathA kalAtmaka pakSoM kA bhAratIya vidyA ke bahuzruta vidvAna pro. madhusUdana DhAMkI (nidezaka, amerikana insTiTyUTa oNpha iNDiyana sTaDIja, vArANasI) dvArA vivecana sahita prakAzana taiyAra karAyA gayA hai. ina vivecanoM se pazcimottara bhArata meM jaina dharma kI lokapriyatA tathA prasAra kI sUcanAyeM spaSTa rUpa se jJAta hotI hai. lekhaka ne jaina derAsaroM ke gujarAtI bhASA meM likhita isa itihAsa lekhana meM zilpa evaM sthApatya ke sAtha hI abhilekho, stuti, stotra, tIrtha vandanAdi laghu kRtiyoM, vidhi-vidhAnoM yAtrA vRttAntoM Adi kA sahArA liyA hai. ina prakAzanoM se ina tIrthoM kI adhikRta aitihAsika sUcanAoM kA mahatvapUrNa saMkalana ho sakA hai. jisake lie lekhaka tathA prakAzaka dhanyavAda ke pAtra haiM. ina prakAzanoM kA chAyAMkana utkRSTa hai. ina pustakoM kA rASTra bhASA tathA aMgrejI meM anuvAda karane kA bhI sambandhita prakAzaka dvaya vicAra kareM aisA anurodha hai. nissaMdeha inake prakAzanoM se jJAna-pipAsuoM ke sAtha hI dhArmika janatA ko bhI adhikRta jAnakArI upalabdha hone ke sAtha hI atIta ke gaurava kA svAbhimAna pUrvaka anucintana, darzana ho sakegA. zeTha ANandajI kalyANajI, jhaverIvADa, ahamadAbAda dvArA prakAzita mArgadarzikAyeM : 1. ArasItIrtha ArAsaNa (kumbhAriyAjI) 2. rAjarSi vinirmita tAraMgAtIrtha 3. mahAtIrtha ujjayantagiri (giranAratIrtha) 4. varakANA tIrtha zratanidhi, zAhIbAga ahamadAbAda dvArA prakAzita mArgadarzikAyeM : 5. kalAdhAma delavADA 6. mevADanI tIrthatrayI (delavADA, kelavADA ane karaheDAnAM jinamandiro) 7. jagavikhyAta jesalameratIrtha sAta pustakoM ke seTa kA mUlya rU.550.00, prApti sthAna : (1) zeTha ANandajI kalyANajI, jhaverIvADa, ahamadAbAda (2) zAradAbena cImanalAla ejukezanala rIsarca insTicyUTa, darzana, zAhIbAga, ahamadAbAda kobA meM mahAvIrAlaya kI varSagAMTha tathA bhavya dIkSA mahotsava zanivAra, mAgha sudi 14, vi. 2055 tadanusAra 30.01.99 ke zubha dina zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendrakobA sthita mahAvIrAlaya kI bArahavIM varSagAMTha pa.pU. zilpazAstrajJa AcArya zrI kalyANasAgarasUrIzvarajI ma.sA. va ApazrI ke ziSya rASTrasaMta AcArya zrI padmasAgarasUrIzvarajI ma.sA. Adi ThANA kI nizrA meM manAI jAegI. isI dina yahA~ tIna bAlabrahmacArI mumukSuoM kI bhAgavatI pravrajyA hogI. jisameM zrI hemantakumAra, zrI vijaya kumAra evaM zrI utpala kumAra isa asAra saMsAra kA tyAga kara prabhu mahAvIra ke patha para agrasara hoMge. For Private and Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zruta sAgara, mAgha 2055 eka bhavya zAsanaprabhAvaka jJAna pipAsu AtmA rAjaputAnA kI gauravamayI bhUmi para janme vIraputra AtmArAdhaka zrutabhakta upAdhyAya zrI dharaNendrasAgarajI ma.sA. AcArya zrI padmasAgarasUri jodhapura nivAsI zrI hukamarAjajIsA mohanota ke susaMskArI ghara meM unakI dharmapatnI zrImatI jJAnakuMvara kI kukSi se eka bAlaka kA janma huA jo zaMkararAja ke nAma se jAnA gayA. dharma saMskAroM se ota-prota isa parivAra meM bAlaka kA lAlana-pAlana ucca jaina paramparAoM ke anurUpa dharma kI chatra-chAyA meM huA. zaMkararAja bahuta hI dayAlu evaM antarmukhI bAlaka tha.. sahaja meM hI isakA paricaya mere sAtha huA. taba maiM muni avasthA meM thA. mere samparka meM Ane ke bAda zaMkararAja ko Atmonnati meM sahAyaka sAdhvAcAra meM niSThA utpanna huI. zakararAja bar3e Agraha se jinendra paramAtmA kathita cAritra dharma ke lie hama logoM ko rAjI karAne meM saphala ho gae aura mAtra 22 varSa kI yuvAvasthA meM saMsAra ko tRNavat kSaNabhaMgura samajha kara san 1961 meM zrIphalavRddhi pArzvanAtha jaina tIrtha (mer3atA roDa) meM dIkSA prApta kiye. dIkSA ke bAda zaMkararAja kA nAma zrI muni dharaNendrasAgara rakhA gayA. aba unhoMne apane jJAna-dhyAna meM vRddhi karane ke sAtha hI tatvajJAna kA gahana cintana prArambha kiyA. nirantara zAntabhAva se sabhI pravRttiyoM se haTa kara unhoMne svAdhyAya, adhyayana-adhyApana, lekhana, cintana-manana meM apanA samaya diyA. saMskR prAkRta, hindI, gajarAtI mAravAr3I evaM aMgrejI bhASAoM meM unhoMne pravINatA prApta kI thI. san 1986 meM muni dharaNendrasAgarajI kI uttama sAdhutA evaM suyogya cAritra paryAya ko dekhate hue saMgha ne unheM bar3e ullAsa ke sAtha AmbAvADI, ahamadAbAda meM paMnyAsa pada tathA san 1993 meM zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra, kobA meM vizAla janamedinI ke samakSa upAdhyAya pada se vibhUSita kiyA thA. upAdhyAyajI meM sAdhu ke sarvotkRSTa guNa vidyamAna theM. gurujanoM ke prati unakA samarpaNa bhAva anukaraNIya hai. unakA jIvana eka khulI kitAba jaisA thA. rasanendriya para unakA anumodanIya niyantraNa thA. 37 varSa ke cAritrya paryAya meM unhoMne 15 mandiroM kI pratiSThA karAI. kaI mandiroM kA jIrNoddhAra karAyA. kucheka mUrtiyoM ko bharAne meM unakA yogadAna rahA tathA 10 charI pAlita saMghoM ko nizrA dI. vigata 15 varSoM meM unhoMne aneka udyApanoM evaM utsavoM ko sampanna karAyA. mumbaI, jayapura, dillI, kalakattA, ajImagaMja, ahamadAbAda jaise zaharoM meM cAturmAsa kiyeM tathA saMgha ko mArgadarzana dekara prabhu mahAvIra ke AcAra evaM vicAroM kA pracAra kara jinazAsana kI mahatI sevA kI hai. [zeSa pRSTha 4 para Book Post/Printed Matter sevA meM preSaka: saMpAdaka, zruta sAgara AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamandira zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra kobA, gAMdhInagara 382 009 (INDIA) prakAzaka : saciva, zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra, kobA, gAMdhInagara - 382 009 For Private and Personal Use Only